Kalina wonna - opis, sadzenie, wymagania, pielęgnacja, zastosowanie

Kalina wonna (Viburnum farreri) to okazały krzew, który zakwita jeszcze przed pojawieniem się liści. A dodatkowo jej kwiaty są pachnące. Poznaj bliżej kalinę wonną i dowiedz z się więcej o jej uprawie, pielęgnacji i zastosowaniu.
Do grona najcenniejszych roślin ogrodowych z pewnością należą te gatunki, które wczesną wiosną zakwitają jako jedne z pierwszych. A jeśli jeszcze do tego pięknie pachną, stają się ogrodowymi gwiazdami. Należy do nich między innymi pochodząca z Chin kalina wonna (łac. Viburnum farreri), zaliczana do rodziny piżmaczkowatych.
Kalina wonna - opis rośliny
Kalina wonna jest okazałym krzewem, który może dorastać do 2-3 m wysokości i osiągać znaczną szerokość. Krzew ma gęsty, lekko zaokrąglony pokrój i tworzy liczne, grube, sztywne, wyprostowane pędy (po złamaniu lub uszkodzeniu, wydzielają intensywną, nieprzyjemną woń), pokryte dużymi, osadzonymi na krótkich ogonkach, szeroko lancetowatym liśćmi, z ząbkowanymi brzegami i wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem. Młode liście mają barwę brązowo-bordową, następnie stają się ciemnozielone, a jesienią przybierają kolor czerwono-bordowy.
Kalina wonna zakwita bardzo wcześnie, na długo przed rozwojem liści, dlatego jej kwiaty na nagich pędach są szczególnie dobrze widoczne. Dopiero pod koniec kwitnienia na krzewie pojawiają się liście, wśród których przekwitające już kwiaty zaczynają „ginąć”. W czasie typowej zimy krzew może rozpocząć kwitnienie w marcu, ale jeśli zima jest łagodna, potrafi zakwitnąć już w styczniu bądź lutym, a nawet wcześniej (np. w grudniu). Roślina wydaje drobne, w pączkach różowe, po rozwinięciu białe lub biało-różowe, rurkowe kwiaty z pięcioma dużymi, gwieździście rozłożonymi płatkami.
Kwiaty kaliny wonnej zebrane są na szczytach pędów w nieduże, kuliste lub wiechowate kwiatostany i wydzielają bardzo intensywny, słodki zapach, przypominający nieco aromat hiacyntów (czasami po przekwitnięciu kwiatów zawiązują się na pędach kuliste, czerwone, po dojrzeniu czarne owoce, ale w naszym klimacie zdarza się to rzadko). Jest to niezwykła zaleta rośliny, gdyż na przedwiośniu kwitnie niewiele kwiatów, a jeszcze mniej rozsiewa wokół siebie tak silny zapach. Z tego względu roślinę warto posadzić w pobliżu altany, tarasu lub okien domu, gdzie będzie można cieszyć się urodą kwiatów i podziwiać ich aromat.
Zastosowanie kaliny wonnej
Zanim jednak zdecydujemy się na uprawę rośliny, warto sprawdzić, czy zapach jej kwiatów nam odpowiada, gdyż nie wszyscy lubią tak intensywne i słodkie wonie. Jeśli okaże się, że nie przypadnie nam do gustu, krzew kaliny wonnej lepiej posadzić nieco dalej od okien domu, komponując go z innymi krzewami ozdobnymi (np. innymi kalinami, berberysami, pęcherznicami, jaśminowcami, forsycjami, oczarami, dereniami czy trzmieliną Fortune'a). Wtedy zapach nie będzie nam już przeszkadzał, a kwiaty będą mogły nadal zdobić budzący się ze snu zimowego ogród.
Kalinę wonną można też sadzić jako soliter na tle trawnika lub ogrodzenia, ale trzeba pamiętać, że w sezonie wegetacyjnym jego pokrój nie jest szczególnie atrakcyjny, wiec nie zachwyci nas wyjątkowymi walorami ozdobnymi. Roślina dobrze prezentuje się też w ogrodach japońskich i orientalnych.
Odmiany kaliny wonnej
Kalina wonna ma kilka ciekawych odmian, na które warto zwrócić uwagę. Należą do nich m.in.
- 'Candidissimum' o śnieżnobiałych kwiatach zebranych w gęste, kuliste kwiatostany,
- 'December Dwarf' o ładnym, bordowoczerwonym zabarwieniu jesiennych liści,
- 'Nanum' - karłowa, dorastająca do ok. 1 m wysokości, o kulistym, gęstym pokroju.

Uprawa kaliny wonnej
Kalina wonna jest krzewem dość wymagającym, ale też stosunkowo łatwym w uprawie.
- Stanowisko i podłoże dla kaliny wonnej. Oczekuje przede wszystkim ciepłego, osłoniętego od wiatru, słonecznego lub lekko półcienistego stanowiska oraz żyznego, próchniczego, przepuszczalnego, lekko wilgotnego podłoża najlepiej o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH.
- Mrozoodporność kaliny wonnej. Kalina wonna pochodzi z Chin, wiec jej mrozoodporność nie jest szczególnie wysoka, ale w naszym klimacie wystarczająca, dlatego roślina nie wymaga zimowego okrycia. Czasami przemarznięciu mogą natomiast ulec pąki kwiatowe (w czasie surowej zimy), przez co wiosną roślina kwitnie słabo lub wcale.
- Cięcie kaliny wonnej. Pomimo iż kalina wonna rośnie dość silnie i tworzy gęstą, szeroką koronę, nie wymaga, a nawet nie lubi corocznego cięcia, dlatego poleca się usuwać z krzewu na przedwiośniu jedynie pędy uszkodzone, złamane, zdeformowane lub chore. Kiedy krzew nadmiernie się rozrośnie, można też co kilka lat skorygować jego pokrój i prześwietlić koronę, skracając zbyt długie pędy zaraz po kwitnieniu i usuwając najstarsze gałęzie.
- Rozmnażanie kaliny wonnej. Kalinę można rozmnażać na różne sposoby. Młode egzemplarze najłatwiej jest pozyskać przez sadzonki półzdrewniałe lub odkłady, ale można też spróbować podziału niebyt dużych krzewów, co jednak może być trudne, gdyż starsze, kilkuletnie rośliny korzenią się głęboko i ciężko jest je wykopać.

Polecany artykuł:
Autor: Piotr Gorączko
Kalina koralowa 'Roseum'