Gazania - wymagania, uprawa, pielęgnacja, zastosowanie

Gazania, zwana czasem fantazyjnie „pawicą”, to niewielka, egzotyczna roślina o bardzo dużych, niezwykle kolorowych kwiatach. Dowiedz się więcej o wymaganiach, uprawie i zastosowaniu gazanii w ogrodzie.
Rodzaj gazania liczy sobie kilkanaście gatunków roślin zaliczanych do rodziny astrowatych, ale w uprawie znaczenie ma przede wszystkim jeden z nich, mieszańcowa gazania lśniąca (łac. Gazania rigens).
Spis treści
- Gazania lśniąca - opis rośliny
- Odmiany gazanii lśniącej
- Gazania uprawa - jak uprawiać gazanię?
- Przechowanie gazanii do następnego sezonu
- Gazania - wysiew nasion i sadzenie rozsady
- Gazania - zastosowanie w ogrodzie, na balkonie i tarasie
Gazania lśniąca - opis rośliny
Gazania lśniąca pochodzi z Afryki Południowej i w swojej ojczyźnie jest byliną. Ponieważ jednak nie toleruje mrozów, w klimacie umiarkowanym i chłodnym jest zwykle uprawiana jako roślina jednoroczna.Gazania dorasta do 25-30 cm wysokości i tuż przy ziemi tworzy mocno skrócone, rozgałęzione, lekko pokładające się pędy oraz rozety długich, wąskich, łopatkowych, głęboko klapowanych lub całobrzegich liści, ciemnozielonych z wierzchu i pokrytych jasnym, miękkim kutnerem od spodu. Liście gazanii lekko przewieszają się na zewnątrz, nadając roślinie kopulasty pokrój.
Wczesnym latem (w czerwcu) ze środka rozet wyrastają wniesione, nagie, gładkie, sztywne, zielone lub brązowo nabiegłe pędy kwiatowe, zwieńczone dużym, koszyczkowym kwiatem. Pojedynczy kwiat gazanii przypomina wyglądem gerberę i jest zbudowany z licznych, ułożonych w 1-3 okółkach barwnych, lancetowatych, lekko połyskliwych (stąd nazwa gatunkowa) kwiatów języczkowych i żółtych kwiatów rurkowych, tworzących na dnie kwiatowym gęsty koszyczek. Kwiaty języczkowe wewnątrz korony ozdobione są u podstawy ciemną plamą, tworzącą wokół dna kwiatowego wzór pierścienia.
Przeczytaj też: Jednoroczne trawy ozdobne na rabaty ogrodowe – najlepsze gatunki >>>
Autor: GettyImages
Mimo iż gazania z natury jest byliną, u nas zazwyczaj uprawiana jest jako roślina jednoroczna
Odmiany gazanii lśniącej
Obecnie na rynku dostępnych jest mnóstwo odmian gazanii lśniącej o kwiatach w kolorze białym, kremowym, żółtym, pomarańczowym, bordowym, różowym i czerwonym oraz odmiany o kwiatach dwukolorowych lub posiadających na płatkach szeroki pas w kontrastowym kolorze (np. u odmiany 'Big Kiss'). Bywają też odmiany o kwiatach całkowicie jednobarwnych, np. pomarańczowa 'Clear Orange', żółta 'Clear Yellow'. oraz o ozdobnych liściach, np. 'Rose Shades' o różowych kwiatach i szarosrebrzystych liściach.
Gazanie rzadko oferowane są w sprzedaży jako pojedyncze odmiany. Częściej można je spotkać w postaci mieszanki odmian lub serii odmianowej, grupującej rośliny o szczególnych cechach, np. długim kwitnieniu, bardzo dużych kwiatach lub kompaktowym pokroju.
Przeczytaj też: 10 pięknych roślin, które warto mieć w ogrodzie >>>

Autor: GettyImages
Wieczorem płatki gazanii zamykają się
Choć gazanie to rośliny wyjątkowo piękne, łatwe w uprawie i długo kwitnące (od wiosny do późnej jesieni), to ich kwiaty pozostają otwarte jedynie w dni słoneczne, gdyż wieczorami i w czasie pochmurnej pogody płatki składają się do środka, a kwiaty zamykają.
Gazania uprawa - jak uprawiać gazanię?
Choć gazanie mają egzotyczny rodowód ich uprawa nie jest szczególnie trudna.
- Stanowisko i podłoże dla gazanii. Roślinom należy zapewnić jedynie słoneczne stanowisko i żyzną, umiarkowanie wilgotną, przepuszczalną glebę. Ważne jest też, aby w ciągu dnia nie były w żaden sposób zacienione np. przez wysokie drzewa lub ogrodzenie, bo wtedy ich kwiaty będą słabiej wybarwione, a główki mogą częściej się zamykać.
- Nawożenie gazanii. Rośliny przez cały sezon wegetacji nie wymagają właściwie żadnych szczególnych zabiegów. Można jedynie raz na 3-4 tygodnie zasilić je nawozem wieloskładnikowym dla roślin kwitnących, a w czasie przedłużającej się suszy podlać.Usuwanie przekwitłych kwiatostanów. Dobrze jest też usuwać z roślin przekwitłe kwiatostany, dzięki czemu będą dłużej i obficiej kwitły.
Przechowanie gazanii do następnego sezonu
Mimo iż gazania z natury jest byliną, u nas zazwyczaj uprawiana jest jako roślina jednoroczna. Można jednak spróbować ją przezimować. W tym celu po sezonie należy ją wykopać, posadzić do doniczki i przechować przez zimę w chłodnym pomieszczeniu (5-10°C), nie jest to zadanie najłatwiejsze, dlatego rośliny uprawia się zwykle z rozsady, przygotowywanej wczesną wiosną.
Gazania - wysiew nasion i sadzenie rozsady
Nasiona gazanii wysiewa się w ciepłym inspekcie w marcu, siewki pikuje, a gotową rozsadę gazanii wysadza do gruntu po minięciu wiosennych przymrozków (po 15. maja, sugerowany rozstaw to 25/30 x 25/30 cm.). Gotowe, już kwitnące sadzonki można też kupić wiosną na targu lub w centrum ogrodniczym. Jest to praktyczne i wygodne rozwiązanie, tym bardziej, że sadzonki zwykle nie są zbyt drogie.

Gazania - zastosowanie w ogrodzie, na balkonie i tarasie
Gazania ze względu na piękne kwiaty jest atrakcyjną rośliną rabatową. Doskonale nadaje się na słoneczne rabaty i kwietniki oraz skalniaki. Dobrze komponuje się z innymi roślinami sezonowymi (np. starcem popielnym, aksamitkami, lobeliami, petuniami, żeniszkami, smagliczką nadmorską, werbenami), ale też z bylinami (np. goździkami, rogownicą kutnerowatą, karłowymi liliowcami, rozwarem wielkokwiatowym). Niższe odmiany sprawdzają się też jako obwódki.
Gazania może być także uprawiana w donicach na słonecznych balkonach i tarasach, chociaż wtedy wymaga troskliwszej opieki (częstszego nawożenia i podlewania). Nie nadaje się natomiast na kwiat cięty, gdyż po ścięciu kwiaty się zamykają i przestają być dekoracyjne.
Polecany artykuł:
Autor: Agnieszka Mike-Jeziorska
Kompozycja z kwiatów balkonowych jednorocznych w skrzynce balkonowej