Czosnek słoniowy - kiedy sadzić? Czym się różni czosnek słoniowy od zwykłego? Ile kosztuje główka czosnku słoniowego?
Czosnek słoniowy (czosnek wielkogłówkowy) charakteryzuje się o bardzo dużymi główkami i ząbkami, a także łagodniejszym smakiem i o wiele mniej intensywnym zapachem niż popularny czosnek pospolity. Podpowiadamy, kiedy sadzić i jak uprawiać czosnek słoniowy. Jaka jest cena główki czosnku słoniowego?
Autor: GettyImages
Główka czosnku słoniowego czasem ledwo mieści się w dłoniach
Spis treści
- Czy różni się czosnek słoniowy od zwykłego?
- Czosnek słoniowy do sadzenia - gdzie kupić? Ile kosztuje?
- Kiedy sadzi się czosnek słoniowy? 2 terminy
- Jak uprawiać czosnek słoniowy?
- Czosnek słoniowy - uprawa i zbiór
- Właściwości i zastosowanie czosnku słoniowego
Czosnek słoniowy jest jeszcze u nas mało znany. Pochodzi ze Stanów Zjednoczonych. Jego jadalną częścią są główki, które wyglądają podobnie do główek czosnku pospolitego, ale są kilka razy większe - ważą nawet pół kilograma!
Czy różni się czosnek słoniowy od zwykłego?
Choć czosnek wielkogłówkowy wyglądem przypomina większą wersję czosnku pospolitego (Allium sativum), to z czysto botanicznego punktu widzenia, czosnek wielkogłówkowy (Allium ampeloprasum var. ampeloprasum) jest bliżej spokrewniony z porem (Allium porrum), przez co czasem określany jest jako dziki por. Jest bardzo popularny w USA, gdzie nazywa się go czosnkiem słoniowym (elephant garlic) ze względu na rozmiar główki i samych ząbków. I właśnie wielkość różni czosnek słoniowy od czosnku pospolitego – ząbki są kilkukrotnie większe, przez co sama główka złożona z kilku takich ząbków może ważyć od 200 do nawet 500 g. Zwykle ząbek czosnku słoniowego jest wielkości nawet całej główki czosnku pospolitego.
Czosnek słoniowy do sadzenia - gdzie kupić? Ile kosztuje?
Obecnie rzadko można spotkać czosnek słoniowy w sklepach z warzywami, za to częściej w sprzedaży internetowej. Zwykle jednak oferowane są głównie pojedyncze ząbki ważące około 50 g (w cenie nawet 10 zł za sztukę), rzadziej cała główka.
Kiedy sadzi się czosnek słoniowy? 2 terminy
Najczęściej czosnek słoniowy sadzi się w ogrodzie jesienią – od końca września do listopada, ale można także sadzić go wiosną (od połowy marca). Do gruntu sadzimy ząbki na głębokość około 2-3 wysokości ząbków lub tak, żeby ich wierzchołek był przykryty cienką warstwą gleby (przy sadzeniu wiosennym ząbki sadzimy nieco płycej). Jeśli sadzimy większą ilość roślin (np. w rzędzie), ząbki najlepiej umieścić w glebie w odpowiednim odstępie, np. w rozstawie 10-20 cm.
Po posadzeniu czosnku należy oczywiście obficie go podlać, a w czasie rozwoju i wzrostu nawadniamy już umiarkowanie - gdy ziemia wokół rośliny wyraźnie przeschnie (nie należy przelewać roślin, ponieważ nadmiar wilgoci powoduje gnicie).
Autor: GettyImages
Główka czosnku słoniowego czasem ledwo mieści się w dłoniach
Jak uprawiać czosnek słoniowy?
Dla czosnku słoniowego najlepiej przygotować podobne warunki, jak w przypadku uprawy innych warzyw cebulowych.
- Czosnek słoniowy stanowisko. Najlepsze będzie miejsce w pełni nasłonecznione.
- Czosnek słoniowy gleba. Powinna być dość żyzna, dobrze spulchniona, umiarkowanie wilgotna i dobrze odchwaszczona (zwykle odpowiednia jest przeciętna ogrodowa gleba). Należy jednak unikać uprawy czosnku słoniowego w glebie bardzo ciężkiej, zbitej i gliniastej, gdzie rośliny te słabo sobie radzą i kiepsko rosną. Warto w roku poprzedzającym uprawę (lub wiosną) zasilić glebę nawozem organicznym (kompostem lub obornikiem) i dobrze ją spulchnić (przekopać). To korzystne i zdrowe rozwiązanie, ponieważ dzięki temu czosnek nie będzie wymagał dodatkowego nawożenia później, w czasie wzrostu.
Przeczytaj też:
Czosnek słoniowy - uprawa i zbiór
Uprawa czosnku słoniowego z jesiennego sadzenia jest bardziej popularna, wydajna i częściej stosowana. Dzięki temu, przed nastaniem mrozów część nadziemna osiąga już kilka centymetrów wysokości, a wiosną roślina szybciej rozpoczyna wzrost, co wpływa też na szybsze zbiory.
Wiosną czosnek słoniowy rośnie dość szybko i - podobnie jak por - tworzy szerokie liście oraz pędy kwiatostanowe, które przy uprawie czosnku na spożycie lepiej usuwać, by jak najwięcej energii kierować do części podziemnej, czyli na budowanie główek.
W przypadku okazów sadzonych jesienią, wegetacja kończy się zwykle latem (w lipcu), a najlepiej wykopywać i zbierać główki w okresie, kiedy zżółkną liście (główki zebrane później mogą się rozpadać). Po wykopaniu roślin, część nadziemną (liście) obcinamy, a główki oczyszczamy z ziemi i zewnętrznych łusek, a następnie przesuszamy i przechowujemy w suchym, chłodnym miejscu (czosnek może być przechowywany nawet kilka miesięcy).
Przeczytaj też:
Właściwości i zastosowanie czosnku słoniowego
Wykorzystywane są głównie ząbki czosnku słoniowego, których smak jest delikatniejszy (słodkawy), a zapach o wiele mniej intensywny niż zwykłego czosnku. Dzięki temu, czosnek słoniowy stosowany jest częściej jako składnik sałatek, czy kanapek oraz do grillowania. Dodatkowo, duże ząbki czosnku słoniowego łatwo się obierają i nadają się także do spożycia bezpośredniego.
Można wykorzystywać także zielone liście czosnku słoniowego (podobnie, jak por) do sałatek, czy zup itp.
Zarówno liście, jak i ząbki zwierają witaminy (A, C i E), a także wiele składników mineralnych i substancji pożytecznych dla naszego zdrowia.
Oprócz zalet kulinarnych i właściwości spożywczych, czosnek słoniowy ma także walory dekoracyjne – z powodzeniem można traktować i stosować go, jako roślinę ozdobną (ładne pojedyncze, fioletowe, kuliste kwiatostany na długich pędach).
Przeczytaj też:
