Jeśli chcesz, by trawnik był piękny i gęsty, konieczne są te zabiegi! Co trzeba robić?

Spis treści

1. W pielęgnacji trawnika istotne jest systematyczne koszenie trawy
2. Ważny zabieg pielęgnacyjny: nawożenie trawnika
3. Podlewanie trawnika-  niezbędny zabieg pielęgnacyjny
4. Wertykulacja i aeracja trawnika - wiosenna pielęgnacja
5. Wałowanie trawnika
6. Odchwaszczanie trawnika
7. Pielęgnacja trawnika - pytania i odpowiedzi

Prawidłowa pielęgnacja trawnika to warunek, który musimy spełnić żeby mieć ładny trawnik. Podstawowa pielęgnacja trawnika składa się z trzech najważniejszych zabiegów:

• koszenia trawnika,
• podlewania trawnika,
• nawożenia trawnika.

W pielęgnacji trawnika istotne jest systematyczne koszenie trawy

Koszenie trawnika to jeden z podstawowych obowiązków właściciela trawnika. Trzeba robić to systematycznie kosiarką o dobrze naostrzonych elementach tnących, bo inaczej możemy się pożegnać z piękną murawą. Pierwsze koszenie nowego trawnika przeprowadzamy, gdy źdźbła osiągną wysokość 8–10 cm. Skracamy je wtedy jedynie o 1–1,5 cm. Kolejne dwa-trzy razy kosimy podobnie, a potem coraz niżej aż do planowanej wysokości. Zazwyczaj utrzymuje się wysokość 3–6 cm, ale gdy panują upały, lepiej trawnik kosić wyżej.

Przeczytaj też:

• Koszenie trawy - jak i czym prawidłowo kosić trawę?
• Mulczowanie trawy - na czym polega mulczowanie trawnika i dlaczego warto to robić?

Ważny zabieg pielęgnacyjny: nawożenie trawnika

Drugim ważnym elementem pielęgnacji trawnika jest nawożenie. Nawożenie trawnika zapewnia odpowiednie rozkrzewianie i wzrost roślin. Prace przeprowadzamy, gdy ziemia jest wilgotna, ale rośliny zdążą już obeschnąć (po deszczu lub podlewaniu). Nowy trawnik zasilamy po raz pierwszy wczesną jesienią specjalnym nawozem jesiennym dla trawników, zawierającym stosunkowo dużo potasu, a niewiele azotu. Potraktowane tak rośliny są lepiej przygotowane do zimy i wczesną wiosną w lepszej kondycji rozpoczynają wegetację.

W kolejnych sezonach wiosną, gdy ziemia obeschnie, rozsypujemy na trawniku nawóz wieloskładnikowy o większej zawartości azotu, a w drugiej połowie lata zabieg powtarzamy. Możemy też aż do pierwszych mrozów stosować nawóz jesienny. Ważne jest równomierne rozsypanie nawozu na powierzchni trawnika – inaczej rośliny będą rosły kępami o rozmaitym odcieniu zieleni i różnej wysokości. Żeby tego uniknąć, trzeba rozsiewać nawóz „na krzyż”, czyli raz wzdłuż, raz w poprzek trawnika.

Podlewanie trawnika-  niezbędny zabieg pielęgnacyjny

Podlewanie trawnika ma znaczący wpływ na rozwój traw. To najbardziej żmudny element pielęgnacji trawnika. Nie można dopuszczać do przesychania podłoża, a potem gwałtownie uzupełniać braki wilgoci. Trawnik trzeba podlewać systematycznie, najlepiej rozproszonym strumieniem wody, tak długo aż ziemia nasyci się do głębokości około 15 cm. Do podlewania trawnika sprawdzą się doskonale zraszacze przenośne, jednak najwygodniejsze są automatyczne systemy nawadniania z czujnikiem wilgotności i deszczowym.  Trawnik podlewamy wcześnie rano lub wieczorem, po zachodzie słońca. Najlepiej podlewać trawnik  raz w tygodniu, ale obficie, a częściej podlewamy trawnik – jedynie w okresie suszy.

Wertykulacja i aeracja trawnika - wiosenna pielęgnacja

Zabieg napowietrzania jest konieczny, gdy na trawniku powstaje warstwa zbitych pędów i obumarłych fragmentów roślin (zwana filcem), utrudniająca dostęp powietrza do korzeni, zatrzymująca wodę i sprzyjająca rozwojowi chorób grzybowych. Po wygrabieniu trawnika ostrymi grabiami trzeba darń naciąć (wertykulatorem) lub nakłuć (aeratorem). Pracę wykonuje się raz w poprzek i raz wzdłuż trawnika. Wertykulację przeprowadzamy wczesną wiosną po obeschnięciu gleby i wykonaniu pierwszego koszenia, a aerację zazwyczaj późnym latem. Następnie warto rozsypać i rozgrabić piasek, który wypełni powstałe szczeliny czy otwory i rozluźni strukturę gleby.

Przeczytaj też: Co daje piaskowanie trawnika, kiedy wykonać zabieg piaskowania i jak to zrobić prawidłowo?

Wałowanie trawnika

Powierzchnia trawnika powinna być gładka i zwarta. Służy temu wałowanie, po którym grunt jest wyrównany, kępki dociśnięte do ziemi, a trawy pobudzone do rozkrzewiania. Podłoże luźne i przepuszczalne należy wałować częściej niż ciężkie. Zabieg wykonuje się „na krzyż” wałem o ciężarze 70–300 kg (dostosowanym do rodzaju podłoża, bo zbyt lekki nie spełni zadania, a zbyt ciężki będzie się zapadał). Warto wałować trawnik dwa-trzy dni przed pierwszym koszeniem i po nim, w celu dociśnięcia młodych słabo zakorzenionych roślin.

Odchwaszczanie trawnika

Odchwaszczanie to zajęcie żmudne, a na terenach sąsiadujących z licznymi zbiorowiskami roślinnymi niemal beznadziejne. Wprawdzie rośliny jednoroczne zazwyczaj nie wytrzymują częstego koszenia, ale wieloletnie (mniszek, czyli mlecz, babka, jaskier rozłogowy itp.) uparcie odrastają. Albo więc trzeba pogodzić się z tym, że murawa nie będzie idealnie gładka i jednolita, albo systematycznie czyścić trawnik z roślin innych niż trawy. Najlepiej usuwa się je, używając specjalnej wąskiej łopatki, którą podważa się korzenie. Ostatecznie można używać chemicznych środków chwastobójczych, ale trzeba pamiętać, że nie są obojętne dla środowiska.

Przeczytaj też: Dziury i puste place w trawniku – dlaczego powstają? Najlepsze sposoby na uzupełnienie dziur w trawniku

Pielęgnacja trawnika - pytania i odpowiedzi

• Aeracja młodego trawnika

Mam w ogrodzie trawnik o powierzchni około 600 metrów kwadratowych. Tej wiosny będzie miał dwa lata. Czy należy już go poddać wertykulacji lub aeracji? Słyszałem opinie, że nie powinno się poddawać tym zabiegom zbyt młodych trawników - pyta czytelnik.

Trawnik dwuletni z reguły można już poddać wertykulacji i aeracji. Jeżeli jest to wątpliwe, należy wykonać próbę na małym skrawku i obserwować efekty. Może wystarczy ustawić odpowiednio wysokość ostrza maszyny do aeracji, aby mieć pewność, że wyrzuci on obumarłą trawę nie niszcząc młodej - radzi ekspert: Przemysław Sochański.

• Jak pielęgnować młody trawnik?

Jesienią posiałam trawę. Teraz - po zimie - nie wygląda najlepiej. Nie wiem, jak teraz pielęgnować tak młody trawnik? - pyta czytelniczka.

Po zimie należy dokładnie wygrabić z trawinka tzw. filc, czyli stare, często uschnięte źdźbła traw. Można użyć do tego ostrych grabi lub specjalnego urządzenia o nazwie wertykulator. Wiosną dobrze jest też napowietrzyć trawnik, czyli wykonać tzw. aerację. Małe trawniki wystarczy ponakłuwać, np. widłami. Na większych powierzchniach można użyć aeratorów. Następnie, dla poprawienia krzewienia traw, można rozsypać piasek w miejsca, gdzie nakłuwaliśmy darń. Na końcu, wygrabiony i napowietrzony trawnik zasilamy nawozem, podlewamy i czekamy, aż zacznie się zagęszczać i nabierać soczystego zielonego koloru - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.

• Czy trawnik, który ma już kilka lat, trzeba podlewać codziennie?

Trawnik trzeba podlewać codziennie wyłącznie na etapie jego zakładania – w czasie kiełkowania nasion lub w pierwszym tygodniu po rozłożeniu zrolowanej darni. Później lepiej nawadniać trawnik rzadziej, ale większą ilością wody.Codzienne zraszanie murawy sprawia, że trawy rozwijają płytki system korzeniowy, bo nie muszą szukać wilgoci. Taka darń jest bardziej wrażliwa na suszę. Nawet krótki okres braku wody może spowodować jej zasychanie. Giną wtedy najładniejsze gatunki traw o delikatnych liściach, pozostają zaś odporne na suszę, niestety mniej dekoracyjne.

Sygnałem do rozpoczęcia podlewania murawy powinno być przeschnięcie ziemi. Należy tak długo lać wodę, aż przesiąknie podłoże na głębokość 10-15 cm. Podlewa się rano lub wieczorem, bo wtedy parowanie wody (a więc jej straty) jest znacznie mniejsze niż w dzień.

• Regeneracja starego trawnika

Mam stary trawnik (7-8-letni). Rośnie na nim dużo mleczy i stokrotek, ale nie w tym problem. Trawa miejscami nie jest zbyt ładna, są puste place, nieładny kolor itp. Czy jak kupię nasiona trawy i po prostu je rozsypię na stary trawnik, to coś da? Czy te nasiona wykiełkują? - pyta czytelniczka.

Regeneracja starego trawnika wymaga trochę pracy. Najlepiej teraz całą powierzchnię zwertykulować, czyli specjalnym urządzeniem (wertykulatorem, który ma rodzaj ostrych noży) naciąć raz wzdłuż, a raz w poprzek, tak by ułatwić dostęp wody i powietrza do korzeni traw. Miejsca "wyłysiałe" trzeba skopać nie przewracając ziemi, dodać ziemi urodzajnej lub kompostu (a ponieważ podłoże pod trawnik powinno być przepuszczalne - jeśli jest zbite, na przykład gliniaste - także piasku, dla poprawy struktury). Całość wyrównać, podlać by osiadło, ewentualnie jeszcze dosypać podłoża, tak by powierzchnia przekopanych fragmentów znalazła się równo z resztą trawnika, nieco uklepać na przykład deską (na dużych powierzchniach robi się to wałem). Teraz można obsiać mieszanką trawnikową przygotowane fragmenty podłoża (zgodnie ze wskazówkami podanymi na opakowaniach), znowu uklepać po rozsypaniu nasion i podlać rozproszonym strumieniem wody. Gdy młoda trawa osiągnie 8-10 cm wysokości, należy ją przyciąć o około 3 cm, a po kolejnym tygodniu cały trawnik skosić na wysokość 5-6 cm. I kosić systematycznie co 7-10 dni, a w upały rzadziej - radzi ekspert: Anna Skórkowska.

• Trawnik sportowy: jak go zagęścić?

Jak mogę zagęścić trawnik, który był posiany został 2 miesiące temu i który już kosiłem 5-6 razy. Czy "Magiczna Siła - nawóz do trawnika" zagęści trawnik? Rodzaj trawnika to sportowy. Kiedy ja będę miał trawnik sportowy? Czy po 5-6 koszeniach mój trawnik jest już sportowy? - pyta czytelnik.

To jak wygląda trawnik zależy w znacznej mierze od przygotowania podłoża do siewu. Powinno być odchwaszczone, żyzne ale z dużą zawartością piasku. Wyrównane i uwałowane specjalnym wałem do trawników. Na taką powierzchnię sieje się nasiona i jeszcze raz wałuje. Trawnik trzeba kosić regularnie na około 4 cm (gdy jest gorąco – nieco wyżej) – niżej koszony jest słabszy i łatwiej porasta mchem. Nawóz do trawnika zastosowany zgodnie z instrukcją, wpłynie oczywiście na rozwój traw. Trzeba jednak pamiętać, że nadmiar nawozu spowoduje ich wybujałość, ale i osłabienie (będą bardziej podatne na choroby). Regularne koszenie i nawadnianie trawnika w okresie bezdeszczowym pozwoli mu dobrze się rozwijać (Anglicy na pytanie „co robić, aby mieć trawnik tak piękny trawnik” odpowiadają: ”kosić, kosić, kosić... i tak przez sto lat”). O tym, czy trawnik jest sportowy (czyli wytrzyma intensywne deptanie) decyduje przygotowanie podłoża, skład mieszanki nasion oraz późniejsza pielęgnacja: koszenie i nawadnianie oraz nawożenie pierwszy raz wiosną po obeschnięciu ziemi, drugi w czerwcu lub lipcu oraz ostatni przed zimą specjalnym nawozem (nazywane są jesiennymi lub zimowymi). Można też wiosną zastosować nawóz o spowolnionym działaniu, który wystarczy na cały sezon i dopiero w październiku użyć jesiennego. Proszę pamiętać, że w przyrodzie niewiele dzieje się natychmiast – potrzebna jest cierpliwość - radzi ekspert: Anna Skórkowska.

• Na jaki czas nastawić zraszacz do trawnika w sierpniu?

Czasu zraszania nie da się określić orientacyjnie i w przybliżeniu, bo zależy to od rozmaitych czynników: od wydajności urządzenia, aktualnej pogody (temperatury, wiatru i opadów), przepuszczalności gleby. Proszę to ocenić samodzielnie: zraszacz powinien pracować tak długo, by podłoże nawilżyło się do głębokości 15 cm. Jeśli deszcz padał stosunkowo niedawno i ziemia przeschła tylko po wierzchu, można podlewać krócej, natomiast jeśli deszcz dawno nie padał - odpowiednio dłużej. Rośliny potrzebują też więcej wody, gdy jest ciepło i wieje silny wiatr, bo intensywniej parują. Jeśli jest chłodno należy ograniczyć podlewanie. Na początek stan podłoża trzeba sprawdzać (np. palcem), z czasem doświadczenie pozwoli orientować się bez "badania” - radzi ekspert: Anna Skórkowska.

• Zraszanie trawnika latem

Czy trawnik przy temperaturze 25,26,27 lub 30 stopni Celsjusza może być zraszany codziennie wieczorem po godzinie 18.00? Ile takie zraszanie powinno trwać? Mam zraszacz wahadłowy - pyta czytelnik.

Podczas letnich upałów trawnik (oraz inne rośliny ogrodowe) najlepiej podlewać rankiem lun wczesnym wieczorem. Rano po podlewaniu trawa musi zdążyć obeschnąć, aby słońce nie spowodowało poparzeń źdźbeł. Z kolei po południu lub wieczorem podlewamy tak, aby trawa nie pozostawała mokra na noc, co powoduje rozwój chorób. Częstotliwość podlewania trawnika zależy od rodzaju podłoża, nasłonecznienia, wieku trawnika i wysokości koszenia. podczas upałów trawnik warto kosić nieco wyżej. Jeżeli podłoże szybko przesycha, a trawnik jest młody i w pełni nasłoneczniony trzeba nawadniać go codziennie. Starsze, dobrze zadbane i zasilane trawniki można podlewać rzadziej. Nawadniamy tak, by woda przesiąkła głęboko do strefy korzeniowej traw (10-15 cm) - większa dostępność wody dla roślin. Jest to ważne szczególnie podczas upałów, kiedy parowanie jest o wiele wyższe i podłoże szybciej przesycha. Krótkie i pobieżne zraszanie murawy z pewnością nie wystarczy, aby dobrze nawodnić trawnik - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.

• Zraszanie trawnika przy wysokiej temperaturze

Co ile dni powinienem zraszać trawnik przy takiej pogodzie jak jest teraz czyli 25-26 st. Celsjusza? Jeżeli spadnie obfity deszcz, to po ilu dniach mogę zraszać trawnik? Oczywiście gdy jest upał na dworze. Trawnik zraszam zraszaczem wahadłowym. Czy jeżeli trawnik będzie za długo podlewany lub za często, to czy na trawniku mogą pojawić się plamy koloru jasnego? - pyta czytelnik.

Jeśli trawnik znajduje się w miejscu w pełni nasłonecznionym, to przy obecnych upałach można go zraszać nawet codziennie. Najlepiej podlewać trawnik wczesnym rankiem lub wieczorem, ale tak by trawa nie zostawała mokra na noc, co może powodować rozwój chorób grzybowych w postaci na przykład brązowych plam. Nadmiar wilgoci w glebie także może prowadzić do chorób traw. Jeżeli spadnie obfity deszcz oczywiście nie ma potrzeby dodatkowego zraszania murawy. Nie podlewamy trawy ani roślin w ciągu dnia w czasie silnych upałów !!! Nie należy też kosić trawy zbyt nisko latem (szczególnie w czasie upałów), ponieważ utrudnia to regenerację źdźbeł i gleba szybciej przesycha - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.

• Dlaczego trawnik ma brzydki kolor?

Trawnik ma cztery lata. W pierwszym roku było wszystko OK. Problem zaczął się dwa-trzy lata temu - trawnik po skoszeniu jest biały, mimo użycia nowej kosiarki i ostrzonego noża po każdym koszeniu. Trawnik jest regularnie podlewany, w styczniu br. roku robiłem badanie ziemi - po badaniu wiem, że wapnia jest 4800 jednostek, azot amonowy 50. Wertykulację przeprowadzam dwa razy do roku. Moje pytanie: czy pH, które wynosi około 8, może być przyczyną tego, że trawnik jest brzydki i nie ma właściwego koloru? - pyta czytelnik.

Optymalne podłoże dla trawnika ma odczyn lekko kwaśny lub obojętny i jego pH powinno wynosić 5,6-6,6. Jeżeli pH gleby pod trawnikiem wynosi 8, warunki wegetacji są dla traw bardzo niekorzystne - mają one utrudnione pobieranie składników odżywczych. W takich warunkach rośliny cierpią z powodu braku żelaza (niedobór żelaza skutkuje bladnięciem liści - chlorozą spowodowaną brakiem chlorofilu, czyli zielonego barwnika niezbędnego przy procesie fotosyntezy). Dlatego trawnik sprawia wrażenie białego. Zasadowy odczyn gleby spowodował też, że większość gatunków traw na trawniku wymarła i pozostała (najprawdopodobniej) najbardziej odporna kostrzewa trzcinowata (Festuca arudinacea) o szerokich i mocnych liściach, które przy właściwym - lekko kwaśnym lub obojętnym pH - są ciemnozielone. Jest też bardzo prawdopodobne, że ten trawnik zostanie wkrótce opanowany przez chwasty wieloletnie, bo wiele z nich preferuje podłoże zasadowe. Aby uratować trawnik warto teraz zastosować nawóz fizjologicznie kwaśny, np. saletrę amonową lub saletrzak (nadają się do stosowania pogłównego, czyli wtedy, gdy rośliny już rosną). Po uregulowaniu kwasowości gleby można będzie wysiać nową mieszankę traw. Najlepiej zrobić to na przełomie sierpnia i września, bo temperatura i wilgotność są wtedy w miarę stabilne - radzi ekspert: Anna Skórkowska.

Zobacz galerię: Nawadnianie trawnika