Rozmnażanie krzewów przez odkłady poziome i pionowe. Kiedy i jak rozmnażać krzewy przez odkłady?
Rozmnażanie krzewów przez odkłady to prawdopodobnie najłatwiejsza metoda pozyskiwania nowych sadzonek. Ukorzenianie jest łatwiejsze niż w przypadku sadzonek pędowych. Niestety, nie u wszystkich gatunków da się tworzyć odkłady. Od czego to zależy? Które krzewy rozmnażać w ten sposób?
Spis treści
- Kiedy rozmnażać krzewy przez odkłady?
- Które gatunki rozmnażać przez tradycyjne odkłady poziome?
- Jak tworzyć odkłady poziome?
- Odkłady pionowe – kiedy rozmnażać krzewy w ten sposób?
- Odkłady powietrze – metoda trudniejsza i rzadziej stosowana
Kiedy rozmnażać krzewy przez odkłady?
Odkłady można tworzyć przez cały sezon wegetacyjny, choć najlepiej robić to wiosną, gdy panują dobre warunki wilgotnościowe. Wtedy zachodzi największa szansa, że sadzonka ukorzeni się jeszcze w danym roku. Najbezpieczniej jednak jest przyjąć, że sadzonkę oddziela się od rośliny macierzystej wiosną kolejnego roku (zwłaszcza gatunki bardziej wrażliwe na mróz) bądź dopiero jesienią. Ukorzenianie trwa od kilku do kilkunastu miesięcy, w zależności od gatunku, rodzaju odkładu, a także warunków klimatycznych i uprawowych.
Które gatunki rozmnażać przez tradycyjne odkłady poziome?
Przez odkłady poziome rozmnaża się krzewy, które mają mało sztywne, elastyczne pędy, podatne na wyginanie, a także gatunki nisko ścielące się, najlepiej z pędami rosnącymi pod różnymi kątami. Można spróbować tej metody u każdego krzewu, którego pędy da się przygiąć do ziemi bez ryzyka ich uszkodzenia. Niektóre gatunki po prostu słabiej i dłużej ukorzeniają się od innych. Do rozmnażania wybiera się pędy tegoroczne, opcjonalnie zeszłoroczne.
Bardzo często w ten sposób rozmnaża się jaśminowce, tawuły, porzeczkę alpejską, porzeczkę krwistą, forsycję, derenie, żylistki, złotliny, pigwowce i krzewy o pokroju pnącym.
Jak tworzyć odkłady poziome?
Rozmnażanie przez odkłady poziome jest bardzo łatwe, a „przyjmowalność” sadzonek prawie stuprocentowa. Rośliny wymagają jedynie systematycznego podlewania.
- Przygnij nisko ścielący się pęd na próbę, czy łatwo wygina się i dotyka ziemi. W miejscu, w którym będzie miał największy kontakt z gruntem usuń darń i wykop płytki dołek.
- Usuń liście w miejscu stykania się pędu z glebą. Dodatkowo można wykonać płytkie nacięcia na korze (to ułatwi ukorzenianie). Następnie pęd przygnij i obsyp ziemią na odcinku min. 10 cm (lepiej więcej).
- Obszar obsypany ziemią dodatkowo można okryć białą włókniną. Materiał jest na tyle przepuszczalny, że nie zatrzymuje wody po deszczu lub podlewaniu, a jednocześnie ogranicza straty na wskutek parowania.
- Pęd ustabilizuj, np. ciężkimi kamieniami, aby pozostał w pozycji pionowej (w miejscu styczności z gruntem). Dodatkowo pęd przytwierdź do ziemi drutami wygiętymi w kształt odwróconej litery U. Takie zabezpieczenie powinno wystarczyć.
- Obszar odkładu podlewaj przy długo utrzymującej się bezdeszczowej pogodzie. Susza spowalnia proces ukorzeniania.
- Po kilku bądź kilkunastu miesiącach ukorzeniony pęd odetnij od rośliny macierzystej (np. sekatorem).
- Sadzonkę wykop i posadź na nowym stanowisku.
Odkłady pionowe – kiedy rozmnażać krzewy w ten sposób?
Odkłady pionowe wykonuje się u gatunków, które mają sztywne, proste, wzniesione pędy, trudne do wygięcia. W takim wypadku poszczególne pędy po prostu kopczykuje się. Pierwszy kopczyk ma wysokość ok. 20 cm, z upływem czasu, np. po kilku miesiącach warto dosypać ziemi. Zasada ukorzeniania nie zmienia się – kopczyki powinny być umiarkowanie wilgotne. Kopczykuje się pojedyncze pędy, ewentualnie kilka (gdy rosną blisko siebie i nie da się zrobić inaczej). Należy unikać kopczykowania wszystkich pędów. Trzeba pamiętać, że zwiększa to ryzyko wystąpienia infekcji patogenami czy gnicia szyjki korzeniowej. Pozyskiwanie nowych sadzonek nie powinno się wiązać z ryzykiem zaszkodzenia roślinie macierzystej.
Odkłady powietrze – metoda trudniejsza i rzadziej stosowana
Odkłady powietrze są trudniejsze do wykonania, dlatego ta metoda rozmnażania krzewów nie cieszy się dużą popularnością. Czasem wykonuje się ją u gatunków, które słabo ukorzeniają się (np. magnolie), a także roślin pokojowych (cytrusy, monstery).
Pęd należy lekko przeciąć (korę/skórkę), a liście usunąć w miejscu, w którym będzie tworzony odkład. Następnie przywiązuje się niewielki woreczek foliowy (np. z folii perforowanej) bądź włókniny (w ogrodzie). Należy nasypać do środka żyzną ziemię, a następnie prowizoryczną „kieszeń” ścisnąć sznurkiem wokół pędu i ustabilizować. Podłoże nie może całkowicie wysychać. Najlepiej je regularnie, obficie zraszać.
Rozmnażanie krzewów przez odkłady sprawdza się, gdy brakuje miejsca na ukorzenianie i przechowywanie przez zimę sadzonek pędowych. Jest w szczególności praktyczne, gdy zależy nam na pozyskaniu niewielkiej liczby nowych roślin, np. jednej, dwóch czy trzech.
Przeczytaj też: Jak rozmnażać domowe rośliny doniczkowe? Poznaj sposoby rozmnażania roślin doniczkowych
Autor: GettyImages
Krzewy ozdobne wieloletnie długo kwitnące
