Jak dobrać drzewa i krzewy do ogrodu
Drzewa i krzewy tworzą kanwę ogrodu, dzielą jego przestrzeń, izolują, osłaniają od uciążliwego sąsiedztwa. W przeciwieństwie do bylin, drzewa i krzewy zdobią ogród nawet zimą.
Autor: Andrzej Szandomirski
Drzewa i krzewy tworzą kanwę ogrodu
Właściwie dobrane drzewa i krzewy sprawiają, że ogród jest bujny. Ponieważ potrzebują co najmniej kilku lat, by osiągnąć właściwą wielkość, od ich posadzenia należy rozpocząć urządzanie działki. Ze względu na wielkość i długowieczność są stałym elementem ogrodu na równi z małą architekturą. Często wręcz decydują o jego charakterze. Dlatego wybór miejsca, w którym zostaną posadzone, powinien być starannie przemyślany. Dużej dyscypliny wymaga urządzanie małych ogrodów. Przed kupnem roślin koniecznie trzeba wziąć pod uwagę ich ostateczne rozmiary i wyobrazić sobie, jak po latach wypełnią przestrzeń działki. Częstym błędem jest sadzenie ich zbyt gęsto. To może sprawić, że te o większej sile wzrostu zdominują i przysłonią mniejsze i bardziej delikatne. Wtedy konieczne stanie się przesadzenie części roślin (co w przypadku drzew i krzewów jest dość kłopotliwe) albo ich wykarczowanie. W małych ogrodach nie ma miejsca na duże drzewa. Najlepiej sadzić takie, które dorastają do 6-8 m, albo liczyć się z tym, że trzeba będzie regularnie przycinać ich gałęzie.
Rośliny zimozielone jako tło
Lepiej wystrzegać się sadzenia wyłącznie roślin zimozielonych, zwłaszcza samych iglaków. Ich zaletą jest co prawda to, że są łatwe w uprawie, jednak wypełniona nimi działka wygląda monotonnie. Natomiast doskonale sprawdzają się jako rośliny żywopłotowe (przede wszystkim żywotniki zwane potocznie tujami oraz cyprysiki i kolumnowe jałowce), a także jako tło dla innych roślin. Są niezastąpione zimą. Latem nie wyróżniają się i nie skupiają uwagi, dopiero późną jesienią, gdy opadną liście z innych roślin i ogród zamiera – wysuwają się na pierwszy plan. Podobnie jest z zimozielonymi roślinami liściastymi: bukszpanem wiecznie zielonym, kaliną sztywnolistną, mahonią pospolitą, trzmieliną Fortune’a, zimozielonymi irgami i ognikiem szkarłatnym, którego dodatkową ozdobą są piękne koralowe owoce.
Drzewa i krzewy o różnym pokroju i ulistnieniu
Aby w ogrodzie uniknąć monotonii warto zainteresować się krzewami i niewysokimi drzewami liściastymi. Ich największym atutem jest zmienność. Można tak dobrać gatunki, aby tworzyły silne akcenty kolorystyczne. O wyborze drzew i krzewów często decyduje uroda kwiatów. Prawie wszystkie kwitną wiosną i wczesnym latem, tworząc udany związek z roślinami cebulowymi, fiołkami, przylaszczkami, zawilcami gajowymi oraz świeżymi liśćmi. Tylko nieliczne krzewy (jak na przykład budleja Davida, hortensje i ketmia syryjska) zaczynają kwitnąć w drugiej połowie lata, są więc niezwykle cenne dla kompozycji ogrodu. Kolejnym ważnym kryterium przy wyborze krzewów i drzew jest także pokrój roślin oraz ładne ulistnienie. Tu szczególnie ważne są odmiany o żółtych, pomarańczowych i bordowych liściach (u schyłku lata złocistorude barwy przybierają na przykład: azalie, berberysy, brzozy, grujecznik japoński, irgi, kaliny, klony, miłorząb chiński, sumak octowiec). Należy je jednak stosować z umiarem, aby uniknąć chaosu i pstrokacizny. Warto pomyśleć też o krzewach, które ozdobią ogród późną jesienią i zimą, gdy opadną już liście. Dekoracją ogrodu będą wtedy barwne owoce berberysów, wielu gatunków irg, jabłoni, ognika szkarłatnego, ostrokrzewów, pigwowca pośredniego, poładni japońskiej, rokitnika wąskolistnego i trzmielin. Nie mniej atrakcyjne są także rośliny o oryginalnym pokroju, na przykład poskręcanych pędach (między innymi leszczyna pospolita ‘Contorta’, modrzew japoński ‘Diana’, robinia akacjowa ‘Tortuosa’, wierzba babilońska ‘Tortuosa’) czy mające barwną korę (np. biało-żółtą barwę ma kora brzóz, intensywnie czerwoną dereń biały ‘Sibirica’ a jaskrawozieloną dereń rozłogowy i złotlin japoński).