Kotły kondensacyjne i konwencjonalne - na czym polega różnica?
Piece kondensacyjne i konwencjonalne, czyli dwa typy pieców gazowych, to urządzenia niezawodne, które zazwyczaj nie są kłopotliwe w użytkowaniu. Czym zatem kierować się wybierając konkretny model pieca c.o.? Wskazujemy podstawowe różnice montażu, pracy i eksploatacji pieców kondensacyjnych i konwencjonalnych.
Piece gazowe to urządzenia grzewcze są tak skonstruowane, że nie należy się obawiać, że zastosowanie techniki kondensacyjnej może spowodować jakieś dodatkowe problemy. Jeśli już się pojawią, będą takie same w przypadku kotłów zwykłych i kondensacyjnych. Montaż i uruchomienie – pod warunkiem że zadanie powierzy się odpowiednio przeszkolonemu instalatorowi – nie powinny sprawiać kłopotu bez względu na rodzaj kotła. W obu przypadkach przebieg prac jest podobny.
Również ryzyko wystąpienia usterki podczas eksploatacji kotłów kondensacyjnych nie jest większe niż dla konwencjonalnych. Ewentualne kłopoty w większym stopniu zależą od jakości wykonania i zastosowanych materiałów niż od rodzaju urządzenia. Przy wyborze warto zwrócić uwagę na materiał, z którego wykonano wymiennik ciepła w kotle. Za trwalsze uważa się te ze stali szlachetnej. Wymienniki z aluminium pokrytego warstwą krzemu, którą łatwo uszkodzić mechanicznie, mogą sprawiać problemy. W miejscu zniszczenia agresywny kondensat szybko doprowadzi do korozji elementu aluminiowego.
Za najtrwalsze uznaje się piece gazowe z wymiennikami żeliwnymi – ze względu na masę są zwykle przeznaczone do ustawienia na podłodze i zajmują sporo miejsca. Z reguły są to urządzenia wyposażone w jedno- lub dwustopniowy palnik atmosferyczny, które do ekonomicznej pracy potrzebują stosunkowo skomplikowanej instalacji. W domach jednorodzinnych ze względu na wysoką cenę i duże gabaryty stosuje się je coraz rzadziej. Można spotkać żeliwne kotły kondensacyjne, ale jest to rzadkość.
Ciekawy problem wynika z konieczności pracy kotłów z niepełnym wykorzystaniem mocy przez ponad 90% sezonu grzewczego. W starych konwencjonalnych kotłach gazowych taka sytuacja jest przyczyną niskiej sprawności średniorocznej. Kocioł, którego moc jest dużo większa, niż potrzeba, nie ma optymalnych warunków do pracy, przez co cykle działania jego palnika są krótkie, za to bardzo częste.
Nowoczesne kotły niekondensacyjne z palnikami modulacyjnymi mogą pracować z mocą zmieniającą się automatycznie w pewnym zakresie, w zależności od zapotrzebowania. Ich sprawność średnioroczna jest dzięki temu wyższa (do mniej więcej 92%). Jednak nadal długotrwała praca w warunkach niewielkiego zapotrzebowania na ciepło powoduje spadek sprawności. Tyle tylko, że jest on znacznie mniejszy niż w kotłach konwencjonalnych starego typu.
Zdecydowanie lepiej pod tym względem wypadają kotły kondensacyjne. Zakres modulacji ich palników jest większy, więc mogą pracować w dłuższych cyklach, rzadziej włączając się i wyłączając, co korzystnie wpływa na ich trwałość. Jednocześnie praca przy niewielkim zapotrzebowaniu na ciepło, a więc w warunkach, które występują przez większą część sezonu grzewczego, powoduje intensywniejszą kondensację (temperatura wody grzewczej schładzającej spaliny jest wtedy niższa), dzięki czemu wzrasta sprawność kotła. Dlatego do małego, dobrze ocieplonego domu kocioł kondensacyjny jest lepszym rozwiązaniem.
Różnice w eksploatacji
Zarówno kotły konwencjonalne, jak i kotły kondensacyjne nie wymagają wiele zachodu – są praktycznie bezobsługowe. Po zamontowaniu i ustawieniu przez instalatora wszystkich parametrów ani jedne, ani drugie nie powinny absorbować naszej uwagi przez cały sezon grzewczy. Przed kolejnym powinniśmy jednak wezwać serwisanta, by wykonał przegląd kotła. Polega on przede wszystkim na wyczyszczeniu urządzenia i sprawdzeniu, czy wszystkie elementy działają prawidłowo. Podczas przeglądu kontroluje się także układ odprowadzenia spalin, więc przy okazji można się dowiedzieć, czy czyszczenie komina jest konieczne. Przegląd kotła kondensacyjnego różni się od przeglądu zwykłego kotła właściwie tylko koniecznością oczyszczenia syfonu w układzie odprowadzenia skroplin (nie ma go w konwencjonalnych kotłach). Inne różnice wynikają z odmiennej konstrukcji konkretnych modeli kotłów, a nie z tego, że kocioł jest kondensacyjny lub nie.
Eksploatacja kotła oznacza dla użytkownika właściwie tylko konieczność zmiany parametrów pracy – przede wszystkim temperatury, do jakiej kocioł ma podgrzewać wodę, i ewentualnie okresów, w których ma być utrzymywana określona temperatura. Możliwości i łatwość ich ustawiania zależą od rodzaju regulatora, w jaki jest wyposażony kocioł. Zazwyczaj nic nie stoi na przeszkodzie, by do kotła konwencjonalnego zastosować taki sam regulator jak do kondensacyjnego. Niektórzy producenci sprzedają kotły kondensacyjne w komplecie z bardziej zaawansowanymi regulatorami pogodowymi niż w kotłach konwencjonalnych. Te ostatnie są zazwyczaj uważane za produkty dla klientów o mniej zasobnym portfelu, a zatem standardowo nie wyposaża się ich w elementy podnoszące cenę. Zawsze można jednak dokupić do kotła regulator z większą liczbą funkcji.
