Wybieramy kominek. Estetyka czy funkcjonalność?
Kominek to dla jednych bardzo ważny element architektury tworzący w domu charakterystyczny nastrój, inni zaś postrzegają go przede wszystkim jako źródło taniego ciepła, na dodatek atakcyjne wizualnie. Po co nam kominek? Jakie jego cechy są dla nas najważniejsze? Oto radzimy, jak dobierać kominek do swoich oczekiwań i potrzeb.
Autor: archiwum muratordom
Słowem "kominek" tak naprawdę są określane różne urządzenia. We współczesnych domach coraz rzadziej buduje się tradycyjne otwarte paleniska. Zastąpiły je zamykane wkłady kominkowe, w których ogień oddzielają od pomieszczenia szyby. Dzięki temu kominki są oczywiście bezpieczniejsze.
Nie mniej istotne jest to, że wkłady kominkowe umożliwiają lepszą kontrolę procesu spalania – drewno pali się w nich dłużej, czyli zużywa się go mniej, a najważniejsze, że większość powstającego przy tym ciepła pozostaje w pomieszczeniu. Jeśli zastosuje się do tego specjalną instalację, ciepło z kominka może być rozprowadzane po całym domu.
Tradycyjny
Kominki otwarte pod względem bezpieczeństwa i skuteczności grzania nie dorównują zamkniętym, ale za to pozwalają na kontakt z żywym ogniem. Na pewno są tacy, dla których jest to ważniejsze niż zalety zamkniętych wkładów. Taki kominek warto wybudować, jeżeli zależy nam na stworzeniu w domu specyficznej atmosfery. Do ogrzewania zdecydowanie lepszy będzie zamknięty.
Kominki otwarte mogą być podstawowym źródłem ciepła jedynie w domach rekreacyjnych, w których spędza się stosunkowo niewiele czasu. Tam nie warto inwestować w drogi wkład. To, że w celu zapewnienia komfortowej temperatury trzeba spalić więcej drewna, w tym wypadku nie ma dużego znaczenia. Jeśli ogrzewanie jest potrzebne tylko przez kilkanaście dni w roku, nasza kieszeń tego nie odczuje.
Gdy kominek jest otwarty, ryzyko powstania pożaru na skutek palenia w nim jest dużo większe niż w zamkniętym, ale w domu rekreacyjnym z reguły mamy więcej czasu, by czuwać nad ogniem i tym samym zminimalizować to ryzyko. Kiedy wychodzimy z domu lub idziemy spać, powinniśmy zgasić ogień.
Do ogrzewania
Jeśli zależy nam na tym, by kominek jak najczęściej wyręczał instalację grzewczą w naszym domu, to właśnie dla nas stworzono wkłady umożliwiające zbudowanie kominka zamkniętego. Są to paleniska w formie skrzynki ze szklanymi drzwiami, a niekiedy także szklanymi ścianami bocznymi. Są wykonane z materiałów dobrze akumulujących ciepło i oczywiście odpornych na wysoką temperaturę. Skonstruowano je tak, by łatwo było je obudować – dopiero wtedy mogą się stać ozdobą wnętrza, bowiem o ich wyglądzie decyduje właśnie obudowa. W porównaniu z kominkiem otwartym zamknięty zdaje się mieć same zalety – można go bez obaw pozostawić bez nadzoru, bo nie ma możliwości, by wypadły z niego płonące polano czy nawet iskra.
Zamknięta obudowa chroni też przed rozprzestrzenianiem się dymu. Wielką zaletą jest możliwość dokładnej regulacji intensywności spalania paliwa przez sterowanie ilością powietrza dopływającego do paleniska (służą do tego regulatory na przedniej ścianie wkładu). W kominku otwartym możliwości regulacji strumienia powietrza są bardzo ograniczone – jedynie przez przymykanie i otwieranie szybra, czyli przepustnicy w przewodzie kominowym.
Jej przymknięcie powoduje zmniejszenie ciągu kominowego i w związku z tym mniej powietrza jest zasysane do paleniska, co skutkuje wolniejszym spalaniem drewna. Jednak zbyt duże przymknięcie szybra może spowodować, że dym zamiast do komina zacznie się wydostawać do pomieszczenia. W szczelnie zamkniętych wkładach kominkowych takiego niebezpieczeństwa nie ma.
Bardzo istotne jest to, że dzięki ograniczeniu intensywności spalania jednorazowy załadunek drewna do nowoczesnego wkładu kominkowego może wystarczyć nawet na kilkanaście godzin palenia.
Najważniejszą zaletą zamkniętych kominków jest znacznie skuteczniejsze niż w przypadku otwartych przekazywanie do pomieszczeń ciepła powstającego ze spalanego paliwa.Sprawność zamkniętego kominka jest kilkakrotnie większa niż otwartego, więc dostarczający do pomieszczeń tę samą ilość ciepła zamknięty kominek zużywa kilkakrotnie mniej paliwa niż otwarty.
Skromnie, lecz wygodnie
Dla tych, którzy w porę nie zdecydowali się na budowę kominka, a odczuwają jego brak, jest całkiem rozsądna alternatywa – piec kominkowy wolno stojący, popularnie nazywany kozą. Po zakupie i podłączeniu do komina jest on praktycznie od razu gotowy do pracy. Nie wymaga wykonywania pracochłonneji kosztownej obudowy, co jest zawsze związane z murowaniem, gipsowaniem i ze szlifowaniem, czyli z brudem i bałaganem.
Kozy mają zwykle drzwiczki, na ogół oszklone, więc można je porównać do kominka zamkniętego. Zajmują mniej miejsca, są lżejsze i można je przestawiać jak mebel (ich mobilność jest, niestety, ograniczona przez przewód dymowy).
Są traktowane przede wszystkim jako dodatkowe źródło ciepła – tani w eksploatacji ogrzewacz miejscowy o znacznej mocy – ale wiele z nich na pewno stanowi też nie gorszą ozdobę wnętrza niż niejeden prawdziwy kominek.
Autor: Kalbar
Kominek może być wydajnym źródłem ciepła dla całego domu, jeśli wyposaży się go w dodatkową instalację. Najczęściej stosuje się do tego kanały rozprowadzające ciepłe powietrze znad wkładu kominkowego, czyli system DGP
Kominkowe instalacje
Decydując się na kominek zamknięty, możemy zwiększyć jego możliwości, wykonując instalację grzewczą zasilaną dostarczanym przez niego ciepłem. Dwa najpopularniejsze rozwiązania centralnego ogrzewania kominkowego to DGP, czyli system dystrybucji gorącego powietrza, i nieco bardziej skomplikowany system z kominkiem z tak zwanym płaszczem wodnym, który zasila instalację centralnego ogrzewania wodnego – tak jak kocioł grzewczy.
Pierwszy system jest nieco tańszy, mniej skomplikowany i zapewne przez to popularniejszy. Zalety drugiego to możliwość nie tylko ogrzewania pomieszczeń, ale także podgrzewania wody użytkowej oraz łatwość regulacji ilości ciepła dostarczanego do poszczególnych pomieszczeń.
Kominek na niby
Są także kominki dla leniwych, a właściwie ich atrapy, w których nie pali się drewnem – płomień jest imitowany przez światło żarówki, a ciepło zapewnia elektryczna grzałka. Mowa oczywiście o kominkach elektrycznych.
Inne interesujące rozwiązanie to kominki gazowe. W nich płomień jest prawdziwy. Palnik jest skonstruowany tak,by wygląd płomienia nie różnił się zbytnio od tego w tradycyjnym kominku. Zaletą jest brak konieczności ręcznego uzupełniania i rozpalania paliwa. Uruchamia się je jak nowoczesne kuchenki gazowe: pokrętłem, przyciskiem, a nawet zdalnie – pilotem.
Kominki elektryczne i gazowe na pierwszy rzut oka nie różnią się od tradycyjnych na drewno z ozdobnymi obudowami w dowolnym stylu. Mogą być otwarte lub mieć szybę osłaniającą płomień (lub jego imitację).
