Jakie ogrzewanie domu - kominek czy kocioł. PORADNIK
Kominki instaluje się w większości nowych domów, gdzie stają się źródłem taniej energii. Jednocześnie mało kto rezygnuje z instalacji centralnego ogrzewania wodnego. Palące się w kominku drewno to sposob na ogrzewanie domu, ale kominki można bez problemu wykorzystać do podgrzania wody.
Kominki od dłuższego czasu są u nas bardzo modne; nie są to jednak tradycyjne otwarte paleniska. Prawie wszyscy wyposażają je w żeliwne lub stalowe wkłady, dzięki którym maleje ryzyko powstania pożaru. Przede wszystkim jednak wkład kominkowy umożliwia dużo lepsze wykorzystanie ciepła ze spalanego drewna. Jego konstrukcja pozwala ograniczyć straty przez komin i umożliwia rozbudowę kominka o tak zwany system DGP – układ kanałów, którymi ogrzane powietrze może być rozprowadzane po całym domu i wykorzystane do jego ogrzewania. Ostatnio w Polsce obserwuje się jeszcze inną kominkową modę – kominki z płaszczem wodnym.
Kominki z płaszczem wodnym
Pomysł wydaje się prosty. Spalane w kominku drewno – jedno z najtańszych i ekologicznych paliw – oddaje do otoczenia dużo ciepła. Skoro w palenisku jest bardzo wysoka temperatura, to jeśli przeprowadzi się nad nim rurę z wodą, ta zostanie ogrzana jak w każdym kotle. Odpowiednio ukształtowany odcinek rury usytuowany nad paleniskiem to właśnie płaszcz wodny, czyli wymiennik ciepła spaliny - woda, w którym ciepło gorących spalin jest oddawane przepływającej przez płaszcz wodzie. Dzięki wymiennikowi wkład kominkowy staje się po prostu kotłem na drewno, który zamiast w kotłowni stoi w... salonie. Z tego właśnie powodu kominki z płaszczem wodnym są przedmiotem sporów, głównie wśród instalatorów.
Kocioł w salonie
Czy kominek z płaszczem wodnym to jeszcze kominek, czy już kocioł? Gdyby traktować go jak kocioł na paliwo stałe, zgodnie z przepisami nie mógłby być zainstalowany w pomieszczeniu przeznaczonym do stałego przebywania w nim ludzi. Czym różni się od kotła? Tak naprawdę wyglądem, przeszklonymi drzwiczkami i – co w tym wypadku najważniejsze – nazwą. Bo jeśli urządzenie zostało dopuszczone do stosowania w budownictwie jako kominek, można je legalnie zainstalować w salonie.
Kominek nie powinien być sam
Zazwyczaj kominek z płaszczem wodnym nie jest jedynym źródłem ciepła w domu. Powód jest prosty. Drewno w kominku pali się najwyżej kilka godzin, potem woda w instalacji zaczyna stygnąć. Jeśli na czas nie uzupełni się drewna, a na dworze będzie duży mróz, instalacji grozi zamarznięcie, co zwykle kończy się jej uszkodzeniem. Dlatego do instalacji grzewczej zasilanej kominkiem z płaszczem wodnym podłącza się drugie źródło ciepła – bezobsługowy kocioł gazowy, olejowy albo elektryczny. Włączony kocioł dzięki najprostszej nawet automatyce pozostanie w trybie czuwania do czasu, gdy temperatura wody w instalacji spadnie. Wówczas zacznie pracować i podgrzewać wodę znajdującą się w obiegu do temperatury wcześniej nastawionej przez użytkownika. Kiedy chcemy oszczędzać, palimy w kominku drewnem. Kiedy natomiast kominek nie pracuje, instalacja jest zasilana przez kocioł, który albo zapewnia w domu komfort cieplny, albo tylko zabezpiecza instalację przed zamarznięciem w czasie dłuższej nieobecności mieszkańców.
Kominek czy kocioł co
Przy włączeniu do jednej instalacji kominka z płaszczem wodnym i nowoczesnego kotła pojawia się problem. Kominek musi pracować w instalacji otwartej, do której taki kocioł za bardzo się nie nadaje. Producenci gwarantują bowiem poprawne działanie oraz długoletnią trwałość kotłów pod warunkiem zamontowania ich w instalacji grzewczej systemu zamkniętego, do której nie ma dostępu tlen. To samo zastrzeżenie dotyczy zwykle stalowych grzejników płytowych. Zagrożeniem dla nich może być także zbyt wysoka temperatura wody, która podgrzana w kominku bez trudu może osiągnąć stan wrzenia. Pozostaje zatem wykonać całą instalację w otwartym systemie grawitacyjnym z trwałymi żeliwnymi grzejnikami i odpowiednim kotłem, którego producent dopuszcza pracę w takiej instalacji. Tego typu kotły co, zwykle żeliwne, są coraz mniej popularne, drogie, do tego duże i bardzo ciężkie. Kłopotliwe i kosztowne będzie też wykonanie w takiej instalacji systemu automatycznej regulacji temperatury. Kotły żeliwne zwykle nie są w nią standardowo wyposażone. Dlatego instalacja nie będzie ani tania, ani energooszczędna, ani wygodna. Zapewne droższym, ale zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest kupno specjalnego zautomatyzowanego kominka z płaszczem wodnym wyposażonego w urządzenia umożliwiające mu współpracę z instalacją c.o. systemu zamkniętego.
Kominek i woda do mycia
Ważną zaletą kominka z płaszczem wodnym jest możliwość wykorzystania go do podgrzewania wody użytkowej w podgrzewaczu pojemnościowym. Gorąca woda jest potrzebna tylko wtedy, gdy mieszkańcy przebywają w domu, a zatem mogą rozpalić w kominku. Dlatego użycie go do tego celu jest jak najbardziej uzasadnione. W układzie do przygotowywania ciepłej wody użytkowej nie można zapomnieć o zabezpieczeniu zbiornika przed nadmiernym wzrostem temperatury i ciśnienia. W prawidłowo wykonanej instalacji woda się nie zagotuje.
