Rury kanalizacyjne z tworzywa sztucznego
Jest to najpopularniejszy obecnie materiał używany do budowy sieci kanalizacji wewnętrznej w budownictwie jednorodzinnym. Z tworzyw sztucznych wykonuje się wszystkie rodzaje połączeń. Rury kanalizacyjne produkuje się z: polipropylenu (PP), żywicy poliestrowej wzmacnianej włóknem szklanym (GRE) oraz różnych odmian polichlorku winylu (PVC). Rury z żywicy GRE są stosunkowo ciężkie. Są również odporne na działanie wysokiej temperatury płynących ścieków oraz chemikaliów.
Sprawdź też: co to jest zasuwa burzowa >>>
Polipropylen jest odporny na wysoką temperaturę, używane w gospodarstwie domowym związki chemiczne (z wyjątkiem rozpuszczalników ropopochodnych) i ścieranie. Rury z PP łączy się przeważnie za pomocą kielichów z uszczelkami lub przez zgrzewanie kielichowe. Nie mogą być zgrzewane doczołowo. Nie wolno z nich robić fragmentów instalacji kanalizacyjnej układanych poza budynkiem. Oprócz rur i kształtek kanalizacyjnych z PP robi się także syfony.
Rury kanalizacyjne PVC: zalety
Rury kanalizacyjne i kształtki z PVC, PP mają przede wszystkim bardzo dobre parametry hydrauliczne (mały współczynnik chropowatości). Są lekkie. Rury kanalizacyjne z PVC montuje się łatwo i szybko. Są odporne na niszczące działanie ścieków bytowo-gospodarczych, nawet jeśli te zawierają znaczne ilości chemikaliów. Rury kanalizacyjne z PVC nie ulegają korozji, mają jednak ograniczoną odporność termiczną. Temperatura ścieków płynących w rurach wykonanych z tworzyw sztucznych nie powinna być wyższa niż 60°C, a jeśli mają podwyższoną odporność termiczną - nawet do 95°C. Kiedy w ich otoczeniu temperatura spada poniżej zera, stają się kruche i przez to narażone na uszkodzenia. Elementy instalacji z PVC dają się łatwo kształtować. Łączy się je złączami kielichowymi z gumową uszczelką (rozłącznymi) albo klejonymi (trwałymi). Warstwa kleju zastępuje uszczelkę. Jeśli zdecydujemy się na instalację kanalizacyjną z tworzyw sztucznych, bardzo ważne jest zamontowanie jej dokładnie według wskazówek producenta.
Rury kanalizacyjne z HDPE
Polietylen - ten stosowany do produkcji elementów instalacji kanalizacyjnej jest wysokiej gęstości (HDPE). Oprócz odporności na rozmaite substancje chemiczne, ścieranie oraz uszkodzenia mechaniczne odznacza się dobrą tolerancją zarówno niskiej (do -40°C), jak i wysokiej (do +80°C) temperatury. W niskiej nie traci elastyczności, dzięki czemu zrobione z niego rury nie są podatne na uszkodzenia. Wraz ze wzrostem temperatury spada jego wytrzymałość. HDPE nadaje się na instalacje wewnętrzne oraz układane poza budynkiem. Rury i kształtki łączy się najczęściej przez zgrzewanie doczołowe. To stosunkowo prosty sposób polegający na rozgrzaniu do odpowiedniej temperatury, a następnie zetknięciu ze sobą równo przyciętych końcówek dwóch elementów instalacji. Tam, gdzie nie da się tego zrobić, na przykład w trudno dostępnych miejscach, można użyć elektromuf, czyli pierścieni z zatopionym drutem oporowym. Końcówki dwóch rur, które mają być połączone, wsuwa się w pierścień i podłącza drut do źródła prądu. Ten, przepływając przez drut, rozgrzewa tworzywo i dzięki temu następuje zgrzanie mufy z rurami. Rury kanalizacyjne z HDPE mogą być również łączone złączami kielichowymi z gumową uszczelką. Polietylen jest podatny na tak zwaną korozję naprężeniową, dlatego nie nadaje się do łączenia klejem.
Rury kanalizacyjne żeliwne
Żeliwo kiedyś było podstawowym materiałem na instalacje kanalizacyjne, dzisiaj w budownictwie jednorodzinnym używa się go coraz rzadziej. Można z niego robić instalacje wewnątrz i na zewnątrz budynku. Rury i kształtki żeliwne są używane przeważnie do wykonania przewodów odpływowych, a także - choć w budownictwie jednorodzinnym bardzo rzadko - pionów kanalizacyjnych. Produkowane są rury kielichowe lub z wewnętrzną wykładziną cementową (grubości 3-5 mm) oraz rury łączone na specjalny zatrzask. W rurach żeliwnych nowej generacji zastosowano specjalne powłoki zabezpieczające powierzchnie zewnętrzne i wewnętrzne przed uszkodzeniami mechanicznymi. Rury i kształtki żeliwne są stosowane rzadko. Powód jest prosty - żeliwo jest ciężkie i kruche. Średnice rur wynoszą 5-20 cm, a długości 15-200 cm. Żeliwo nie pali się i jest nietoksyczne. Wytrzymuje bardzo wysoką (do 100°C) temperaturę ścieków i dobrze tłumi odgłosy powstające podczas ich przepływu w rurach. Nowoczesne rury i kształtki żeliwne można łączyć bezkielichowo obejmami ze stali chromowo-niklowej z uszczelkami z tworzywa kauczukowego. Elementy instalacji żeliwnych, podobnie jak kamionkowych i wykonanych z różnych materiałów, uszczelnia się smołowanym sznurem konopnym, kitem asfaltowym lub cementem.
Rury kanalizacyjne kamionkowe
Kamionka stosowana w kanalizacji jest odporna na działanie środków chemicznych. Ma gładką powierzchnię wewnętrzną, przez co także małe opory hydrauliczne. Rury i kształtki kamionkowe obecnie bardzo rzadko stosuje się do budowy przewodów odpływowych zewnętrznych lub wewnętrznych, a także do budowy pionów kanalizacyjnych. Materiał ten nie jest bowiem wytrzymały na uderzenia - łatwo pęka. Z kamionki produkowane są rury kanalizacyjne kielichowe. W niektórych rurach, na ich obwodzie, w miejscu połączenia wykonane są rowki wewnątrz i na zewnątrz. Połączenie jest wtedy lepiej uszczelnione. Ze względu na stosunkowo krótkie odcinki rur kanalizacyjnych w instalacji z kamionki jest dużo połączeń. Rury mają długość 60-150 cm, średnice 10-50 cm. Najczęściej używane są przewody długości 1 m.
Rury kanalizacyjne betonowe
Elementy z betonu używane są do budowy przewodów odpływowych wewnętrznych i zewnętrznych, pod warunkiem jednak, że grunt i woda gruntowa nie mają właściwości korozyjnych. Rury kanalizacyjne betonowe charakteryzują się znacznymi oporami przepływu. Są mało wytrzymałe na ścieranie i na zgniatanie, ale odporne na zmiany temperatury i środki chemiczne. Rury kanalizacyjne betonowe są ciężkie i krótkie (1 m). Z betonu na ogół nie produkuje się kształtek.
Średnice przewodów kanalizacyjnych
W budownictwie jednorodzinnym najczęściej stosowane są przewody średnicy: 5; 7,5; 10 oraz 15 cm. Średnica taka (według norm podawana w metrach) dla przewodów żeliwnych, kamionkowych i betonowych oznacza średnicę nominalną, a dla przewodów z tworzyw sztucznych średnicę zewnętrzną.
Co warto wiedzieć przed ułożeniem kanalizacji?
Przewodów instalacji kanalizacyjnej nie można prowadzić nad przewodami gazowymi ani elektrycznymi. Montując rury kanalizacyjne z tworzyw sztucznych, powinno uwzględnić się ich wydłużenia liniowe pod wpływem wzrostu temperatury. Gdy rury kanalizacyjne z tworzyw łączy się na kielich z uszczelkami, przyjmuje się, że takie połączenie kompensuje wydłużenie liniowe do 10 mm na 1 m.Instalację układaną na zewnątrz oraz w pomieszczeniach nieogrzewanych trzeba odpowiednio zabezpieczyć przed przemarzaniem i przegrzewaniem. Temperatura nie powinna być niższa niż 5°C i wyższa niż 45°C.Nie wolno montować poziomych rur kanalizacyjnych bezpośrednio na twardym, nieelastycznym podłożu, na przykład na betonowej wylewce.
Jeśli instalacja kanalizacyjna ma dobrze działać, pamiętaj aby:
- rury kanalizacyjne i połączenia były szczelne;
- materiał instalacji był odporny na korozję;
- rury kanalizacyjne zostały ułożone zgodnie z zaleceniami producenta;
- wykonawca instalacji odpowiednio zamocował rury kanalizacyjne do ścian;
- piony były pionowe, ale poziomy koniecznie ułożone z zachowaniem odpowiednich spadków.
