Oczyszczalnia z drenażem rozsączającym: łatwy montaż, skuteczne oczyszczanie
Oczyszczalnie z drenażem rozsączającym zawdzięczają swoją popularność między innymi nieskomplikowanej budowie i – co za tym idzie – łatwemu montażowi. Ekipa fachowców może zamontować taką oczyszczalnię w jeden dzień.
Autor: Piotr Mastalerz
Proces oczyszczania ścieków w tego rodzaju oczyszczalniach jest dwuetapowy. Pierwszy etap odbywa się w osadniku wstępnym (gnilnym) połączonym z instalacją kanalizacyjną wyprowadzoną z domu. Dopływające do niego ścieki są podczyszczane w warunkach beztlenowych (takie panują w osadniku wstępnym). Odbywa się tu sedymentacja, flotacja i fermentacja. Część zanieczyszczeń jest rozkładana na substancje rozpuszczalne w wodzie, część na nierozpuszczalne związki mineralne, które opadają na dno osadnika. Tłuszcze i gazy są wynoszone na powierzchnię i tworzą kożuch w górnej części osadnika. Gazy powstające podczas podczyszczania wydostają się na zewnątrz przez przyłącze kanalizacyjne doprowadzające ścieki do osadnika, a dalej przez wywiewkę zainstalowaną na końcu pionu kanalizacyjnego nad dachem domu. Ścieki wypływające z osadnika wstępnego są klarowne. Z osadnika przepływają na drugi stopień oczyszczania, czyli drenaż rozsączający. Przez perforowane rury są rozsączane do gruntu i tam w warunkach tlenowych następuje ich dalsze oczyszczanie. Warstwa żwiru otaczająca dreny, a dalej warstwy gleby, działają jak filtr – zatrzymują cząstki większe od swoich mikroporów. Związki mineralne i organiczne przekształcają się w rozpuszczalne w wodzie związki mineralno-organiczne. Zatrzymane zostają też bakterie. Oczyszczone ścieki przenikają dalej, do wód gruntowych.
Oczyszczalnia w komplecie
Producenci oferują przydomowe oczyszczalnie ścieków w gotowych zestawach. W skład zestawu wchodzą: osadnik gnilny o pojemności dostosowanej do przewidywanej liczby mieszkańców domu i ilości wytwarzanych ścieków, rury drenażowe i kształtki do ich montażu, geowłóknina oraz kominki napowietrzające, a także żwir, którym będą otoczone rury drenażowe. W przydomowych oczyszczalniach stosuje się żwir płukany o odpowiedniej granulacji – najlepiej 12/24 lub 16/32 m. Dodatkowo trzeba zapłacić za jego transport, w zależności od miejsca montażu. Porównując oferty firm, dobrze jest precyzyjnie ustalić, co wchodzi w skład zestawu, a za co płaci się dodatkowo, czy transport elementów na plac budowy i ich montaż są wliczone w cenę.
Najpierw badanie
Przed montażem przydomowej oczyszczalni ścieków trzeba wykonać badania gruntu, aby określić jego przepuszczalność. Na tej podstawie można dobrać długość nitek drenażowych i ewentualnie zdecydować, czy będzie potrzebna wymiana gruntu pod drenażem. Na naszej działce warunki są sprzyjające – grunt gliniasto-piaszczysty. Osadnik gnilny dobiera się do liczby przewidywanych mieszkańców domu. Dla sześcioosobowej rodziny (zakłada się, że każda osoba zużywa około 150 l wody na dobę, a ścieki przebywają w osadniku trzy doby) potrzebny byłby zbiornik o pojemności 2,7 m³. Dobrano osadnik większy, najbliższy tej wielkości, czyli 3,5 m³.
Kiedy wolno, kiedy nie?
Aby było możliwe zastosowanie typowej oczyszczalni z drenażem rozsączającym, muszą być spełnione trzy podstawowe warunki.
- Pierwszy warunek to niski poziom wód gruntowych, co najmniej 1,5 m pod drenażem. To minimalna odległość, która zapewnia dostateczne oczyszczenie ścieków, zanim zetkną się one z wodami gruntowymi. Poziom wód gruntowych waha się, trzeba więc brać pod uwagę najwyższy z występujących na danym terenie.
- Drugi warunek to odpowiedni grunt, czyli taki, który zapewni dostateczne tempo przesiąkania ścieków – nie za szybkie i nie za wolne. Stopień przepuszczalności gruntu może ocenić tylko specjalista od badania gruntu – geolog. Na własną rękę można natomiast wykonać tak zwany test perkolacyjny i wstępnie, orientacyjnie ocenić przydatność gruntu do rozsączania podziemnego. Najlepszy jest grunt piaszczysty, nie może być pylasty ani torfowy.
- Trzeci warunek to odpowiednia wielkość działki. Działka musi być na tyle duża, aby zmieściła się na niej nie tylko oczyszczalnia, ale także były zachowane minimalne odległości drenażu rozsączającego od studni (30 m), budynków (3 m), granicy działki (2 m), drzew i dużych krzewów (3 m). Przyjmuje się, że na oczyszczalnię z układem drenów ułożonych z zachowaniem zalecanych odległości potrzeba 60-90 m². Nie można budować oczyszczalni z drenażem na terenach okresowo zalewanych.
