Ściana nośna. Jak bez projektu ustalić, czy ściana jest ścianą nośną?

2021-05-24 9:39

Ściany nośne stanowią konstrukcję budynku. Jak sprawdzić, czy ściana jest nośna czy działowa. Problemy z wyburzeniem ściany nośnej.

Ściana nośna
Autor: Wienerberger Ściany nośne dźwigaja konstrukcję domu i przenoszą obciążenia od dachu na fundamenty

Ściany nośne odpowiadają za stabilność konstrukcji budynku. Przenoszą obciążenia z dachu, stropu, ścian wyższych kondygnacji i obciążeń od wyposażenia domu na fundament. Generalnie wszystkie ściany zewnętrzne tworzące bryłę budynku to ściany nośne. Taką funkcję pełnią także niektóre ściany wewnętrzne oddzielające poszczególne pomieszczenia.

Ściany nośne muszą spełniać wymagania techniczne określone w przepisach. Powinny mieć określoną nośność, izolacyjność termiczną i akustyczną oraz odporność ogniową. Ściany nośne mogą być zbudowane z różnych materiałów murowych. Są to:

  • beton komórkowy,
  • ceramika,
  • silikaty,
  • keramzytobeton,
  • beton.

Spis treści

  1. Grubość ściany nośnej
  2. Ściany działowe
  3. Ściana nośna a działowa: co je odróżnia?
  4. Ściana nośna: czy można zburzyć?
Ściana nośna
Autor: Andrzej T. Papliński Niektóre ściany wewnętrzne są nośne, inne działowe. Czasem jest problem, jak je odróżnić

Grubość ściany nośnej

To, że jest to ściana nośna, wskazuje jej grubość. Najczęściej wznosi się ściany nośne z bloczków i pustaków o grubości 24-25 cm. Ściana nośna z silikatów, które wśród materiałów murowych mają największą nośność, może mieć tylko 15-18 cm. Również betonowe ściany nośne mogą mieć podobną grubość.

Grubość ścian nośnych wiąże się także z technologią wznoszenia domu. W przypadku ścian jednowarstwowych ściana nośna musi też spełniać wymogi co do termoizolacyjności. To powoduje, że ściany np. z betonu komórkowego muszą być znacznie grubsze (np. 36,5-48 cm). Z kolei pustaki z ceramiki poryzowanej lub keramzytobetonu wymagają wypełnienia materiałem termoizolacyjnym, co również sprawia, że muszą być grubsze.

Ściana nośna
Autor: H+H Ściana nośna jednowarstwowa jest znacznie grubsza niż ta przeznaczona na mur dwuwarstwowy

Ściany działowe

Ściany te pełnią funkcję oddzielania poszczególnych pomieszczeń. Stanowią więc przegrody wewnętrzne, ale nie przenoszą obciążeń konstrukcyjnych domu. Przenoszą tylko swój ciężar i elementów na nich umocowanych. Ściany działowe buduje się dopiero po zakończeniu wznoszenia konstrukcji budynku. Nie są one trwale połączone z konstrukcją budynku. Mogą być zbudowane z takiego samego rodzaju materiałów murowych. Do ich wznoszenie używa się jednak węższych elementów, ponieważ brak dużych obciążeń.

Najcieńszą ścianę działową można zbudować z silikatów o grubości 8 cm. Ścianka działowa może być wzniesiona nawet z cegły postawionej na wozówce (6,5 cm), ale będzie bardzo wiotka, więc wymaga zbrojenia i utwierdzenia w ścianie nośnej. Najczęściej ściany działowe mają grubość 10-12 cm. Ściany działowe można dość swobodnie modyfikować – przesuwać, żeby zmienić układ przestrzeni wewnątrz domu. W razie potrzeby można je rozebrać, żeby powiększyć pomieszczenie.

Ściana nośna
Autor: Mariusz Bykowski Ściana działowa z silikatów ze zbrojeniem

Ściana nośna a działowa: co je odróżnia?

Różnica między ścianami nośną a działową tkwi w jej grubości i funkcji, którą pełni. Ściany nośne są grubsze od działowych.

  • Typowa grubość ścian nośnych to 24-25 cm.
  • Typowa grubość ścian działowych to 10-12 cm.

Jeśli dysponujemy projektem domu, można sprawdzić to w dokumentacji.

Jeśli brak projektu, najłatwiej sprawdzić to w otworach drzwiowych, mierząc grubość ościeżnicy. Jeśli interesuje nas grubość ściany bez otworu, trzeba ją przewiercić i sprawdzić, na jaką głębokość weszło wiertło.

Innym sposobem oceny, czy dana ściana jest nośna, jest naszkicowanie układu konstrukcyjnego budynku. Na ścianach nośnych opierają się ściany na wyższej kondygnacji. Jeśli więc na kilku kondygnacjach jest taki sam układ ścian, te na niższej są nośne.

Można również skuć tynk pod stropem, żeby sprawdzić, co się pod nim znajduje na murze. Między ścianą działową a stropem zostawia się kilkucentymetrową przerwę dylatacyjną. Jeśli po skuciu tynku zobaczymy warstwę zaprawy pod stropem, to znak, że jest to ściana działowa.

Ściana nośna
Autor: Piotr Mastalerz Wewnętrzne ściany nośne stanowią podparcie dla podciągu, wyróżnia je także grubość

Ściana nośna: czy można zburzyć?

Czasem podczas remontu starego domu chcemy wyburzyć ścianę oddzielającą pomieszczenia, żeby stworzyć jedno większe. Jeśli upewniliśmy się, że jest to ściana nośna, konieczna jest konsultacja z konstruktorem, który oceni układ i rodzaj ścian budynku i wskaże możliwe do wykonania zmiany. Ponieważ jest to ingerencja w konstrukcję budynku, do wyburzeniu ściany nośnej wymagane jest wykonanie projektu oraz nadzór podczas prac budowlanych! Samowolne wyburzanie ścian nośnych lub wykonywanie w nich otworów może skończyć się katastrofą budowlaną.

Inżynier konstruktor oceni, czy można wyburzyć całą ścianę nośną, wskaże sposób i miejsca podparcia stropu, np. przez wstawienie słupów albo wykonanie podciągu. Zależnie od sytuacji jego ocena może również pozwalać tylko na wykonanie otworu w ścianie nośnej. Konstruktor wskaże sposób jego wykonania, tak żeby nie naruszyć układu budynku.