Narzędzia murarskie - jakiego sprzętu potrzebujesz do wznoszenia ścian?

2023-02-09 17:20

Kielnia, pion, węgielnica i wiaderko – taki sprzęt wystarczyłby przodownikom murarskiego trudu z lat 50. Teraz murujemy nowocześniej i dokładniej, więc sprzętu potrzeba więcej. Wciąż jednak są to narzędzia w miarę proste i tanie.

Murowanie ogrodzenia — Autor: LAFARGE Narzędzia murarskie potrzebne są przede wszystkim do budowy domu, ale przydadzą się też do drobniejszych prac, takich jak murowanie słupków ogrodzeniowych, budowa grilla ogrodowego, wznoszenie murków

Oczywiście sprzęt murarski powinna skompletować ekipa budowlana. Inwestora indywidualnego zawartość murarskiego warsztatu nie powinna obchodzić, ale wiele z tych narzędzi przydaje się też do innych zadań remontowo-budowlanych. Kto zresztą wie, czy nie podejmiesz się kiedyś wymurowania paleniska ogrodowego, budowy murowanego ogrodzenia albo grillo-wędzarki.

Narzędzia do wyrabiania zaprawy

Zaprawę murarska kupuje się jako gotową, suchą mieszankę do rozrobienia z wodą lub, co jest rozwiązaniem rzadszym, robi samemu – z cementu, pisaku i wody. Wówczas potrzebne jest sito budowlane. Posłuży do przesiewania piasku, aby odsiać wszelkie zabrudzenia. Niektóre można ustawić stabilnie w pozycji lekko odchylonej od pionu inne trzeba opierać o ścianę.

Niezbędna będzie kastra. To plastikowe podłużne naczynie o pojemności 30, 45, 50 lub 80 litrów, w którym można wyrabiać zaprawę murarską a także przetrzymywać ją na czas murowania oraz przenosić z miejsca na miejsce. Warto kupić dużą, bo wygodniej się z niej korzysta niż z małej.

Kielnia do zaprawy klejowej — Autor: YTONG Przy murowaniu bloczków na zaprawę klejową niezbędna jest kielnia zębata

Narzędzia do obróbki budulca

Ściany muruje się z materiałów dość miękkich i podatnych na obróbkę, na przykład z betonu komórkowego lub bardzo twardych, takich jak cegła, klinkier lub silikaty. Narzędzia murarskie dobiera się więc także pod tym kątem.

Planując murowanie z betonu komórkowego trzeba się zaopatrzyć tarnik. Wygładzi on wszelkie nierówności ścian. Konieczny jest zwłaszcza do wygładzania każdej kolejnej warstwy bloczków przed nakładaniem zaprawy cienkowarstwowej. Najlepiej radzi sobie z miękkimi bloczkami – odmiany 350-500. Zbudowana jest z drewna lub tworzywa sztucznego. Od spodu ma gruboziarnisty papier ścierny, którego się nie wymienia.
Strug ułatwi z kolei odcinanie z bloczków wypustów, wystających poza lico muru w narożnikach i tam, gdzie ściany zewnętrzne przewiązane są z wewnętrznymi ścianami konstrukcyjnymi. Można go też użyć do szlifowania twardszych bloczków, takich o większej klasie gęstości. Zbudowany jest z drewna i wyposażony w ostrza osadzone skośnie.
Metalowym rylcem zdołasz z kolei wykonać w gazobetonie podłużne rowki na kable.
Młotek murarski będzie używany do łamania cegieł lub pustaków. Dlatego właśnie jego obuch jest z tyłu płasko zakończony.
Ręczna piła z hartowanymi lub widiowymi zębami posłuży do cięcia bloczków z betonu komórkowego.
Do twardszych materiałów lepiej stosować elektryczną pilarkę dwubrzeszczotową, zwaną niekiedy aligatorem.

Sprzęt do nanoszenia zaprawy

Narzędzia do murowania z bloczków, cegieł lub pustaków przeszły ostatnio sporą ewolucję. Oprócz poczciwej kielni pojawiły się też specjalne podajniki, a nawet pistolety murarskie. Najbardziej tradycyjne i charakterystyczne narzędzie murarskie to:

trójkątna kielnia (francuska). Nanosić ją można zaprawę tradycyjną i ciepłochronną. Najlepsze kielnie mają sprężysty, szlifowany i polerowany blat stalowy oraz wygodną drewniana rękojeść. Połączenie uchwytu z blatem może być objęte nawet sześcioletnią gwarancją.
Wygodniejsza od trójkątnej jest kielnia trapezowa.
Najtańszym narzędziem do nanoszenia zaprawy klejowej, zwanej cienkowarstwową, jest kielnia zębata. Dobiera się ja idealnie do szerokości ściany. Kielnia ma zasobnik na zaprawę, więc nie trzeba co i raz sięgać do wiaderka lub kastry.
Do grubości muru dobiera się też podajnik skrzynkowy. Służy do tego samego co kielnia zębata, ale mieści więcej zaprawy, więc praca nim jest szybsza i wydajniejsza.
Coraz częściej murarze odważają się murować na pianę poliuretanową i wówczas muszą mieć na podorędziu pistolet do jej aplikacji. Puszkę z pianą doczepia się do niego od spodu. Dobre pistolety mają tak zwany zawór zwrotny, dzięki któremu piana nie wycieka po odpuszczeniu spustu. Strumień piany można regulować pokrętłem. Dysza pistoletu, zwana igłą, jest tak skonstruowana, że nie zapycha się schnącą pianą.

Pistolet do piany — Autor: WIENERBERGER Coraz częściej kielnię zastępuje pistolet. Służy do murowania na piankę ścian z pustaków szlifowanych

Narzędzia do pomiaru poziomu i pionu

A oto kilka narzędzi, dzięki którym ściany będą stać pionowo i trzymać poziom.

Pierwsze z nich to łata z poziomnicą, niezbędna żeby sprawdzać, czy bloczki, cegły i pustaki układane są równo. Do prac murarskich przyda się taka o długości minimum 1,5 m. Może być stalowa lub aluminiowa. Zazwyczaj wyposażona jest w trzy libelki. Jedna umieszczona jest pionowo i może wskazywać położenie względem pionu, druga ustawiona jest poziomo, a trzecia pod kątem 45^o. Są i takie poziomnice, w których jedną z libelek można obracać w lewo lub w prawo i ustawiać w ten sposób pod dowolnym kątem. Większość libelek ma obecnie kształt wrzecionowaty. Dzięki niemu można użyć ich do pomiaru poziomu także, gdy trzymasz poziomnicę do góry nogami. Oprócz libelek poziomnica może mieć podziałkę, a także magnesy bądź gumowe podkładki które pomogą stabilnie ustawić ją na powierzchni.
Wyjątkowym typem poziomnicy jest tak zwana wasserwaga, czyli poziomnica wodna. Składa się z dwóch szklanych lub plastikowych menzurek napełnianych wodą i łączącego je plastikowego, elastycznego węża długości 20-30 m. Pozwoli ustalić poziom między odległymi narożnikami ściany. Aby dokonać pomiaru, wężyk trzeba napełnić wodą. Następnie jedna osoba przykłada fiolkę do wyznaczonego punktu, a druga bierze drugą fiolkę i odchodzi w przeciwny koniec mierzonego miejsca lub elementu. Poziom jest zachowany, jeśli woda w obu fiolkach znajdzie się na identycznym poziomie.
Kompanem poziomnicy jest pion murarski. To stożkowy ciężarek zawieszony na długim sznurze. Zawieszony swobodnie zawsze wskazuje geometryczny środek kuli ziemskiej. Pozwala zatem kontrolować murarzowi, czy ściany wychodzą prosto. Ciężarki ważą około 300 gr.
Węgielnica, czyli kątownik używana jest po to żeby sprawdzać, czy naroża ścian trzymają kąt prosty. Tradycyjny kątownik ma dwa nieruchome ramiona zrobione z drewna lub metalu. Jedno z ramion może mieć podziałkę. Wymiary kątownika to najczęściej 50x15 cm, 60x30 cm, 80x40 cm. Są i kątowniki nastawne, z jednym ramieniem ruchomym. Oba ramiona można ustawić pod dowolnym kątem i zablokować, aby się nie rozjechały. W sprzedaży są też kątowniki o kształcie trójkąta, którymi można dodatkowo skontrolować kąt 45^o.
Murarze używają też sznurka, pozwalającego ustawiać bloczki, pustaki lub cegły w równym rzędzie. Nawijany jest na rolki lub specjalne uchwyty z rączką, ułatwiające rozwijanie i nawijanie. Jedna rolka to około 100 m sznura.
Na koniec warto wspomnieć o gumowym młotku, bez którego trudno korygować ustawienie elementów na świeżej zaprawie. Uderzanie zwykłym młotkiem, spowodowałoby zapewne zniszczenie budulca.