Domy energooszczędne i domy pasywne z silikatów. Zadady projektowania i budowy
Zgodnie z wytycznymi NFOŚiGW z 23 sierpnia 2012 r. do celów dopłat, domami energooszczędnymi są obiekty o zużyciu energii do 40 kWh/m2 powierzchni użytkowej (NF40). Domem pasywnym określa się obiekt, który zużywa rocznie mniej energii na ogrzewanie niż 15 kWh/m2 powierzchni użytkowej (NF15). Czy silikaty to dobry materiał na takie budynki?
Autor: Stowarzyszenie Producentów Białych Materiałów Ściennych „Białe Murowanie”
Aby spełnić wymogi energooszczędności, jak i pozostałych funkcji przegród budowlanych konieczne jest całościowe spojrzenie na proces budowy, w którym szczególnie istotną rolę pełni odpowiedni projekt i dobór materiałów budowlanych oraz staranne wykonawstwo
Co wpływa na energooszczędność budynku?
Przez ściany może przenikać nawet 30 % ciepła z budynku. Tak więc za jeden z istotniejszych czynników wpływających na energooszczędność uważa się zastosowane rozwiązania konstrukcyjne ścian. – Podstawą energooszczędności jest izolacyjność cieplna ścian, a co z tym związane, zastosowanie odpowiednich materiałów do budowy i ocieplenia materiałem wysokiej jakości (λ< 0,040 W/(m.K)) – podkreśla Józef Macech, ekspert Stowarzyszenia „Białe murowanie”.
O energooszczędności czy pasywności budynku decydują również inne bardzo ważne aspekty, takie jak: lokalizacja budynku i usytuowanie względem stron świata, architektura i geometria, rozmieszczenie pomieszczeń, wielkość przegród przezroczystych (okien) i ich usytuowanie względem stron świata, izolacyjność przegród budowlanych: dachów, okien, ścian i podłogi na gruncie, szczelność budynku, rodzaj wentylacji, efektywność energetyczna systemu grzewczego na potrzeby centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej.
Jaki materiał wybrać do budowy domu energooszczędnego i pasywnego?
Wybór materiałów ściennych warto rozpatrywać w szerokim kontekście – poza aspektem energooszczędności – ściany budynku mają spełnić jeszcze inne funkcje takie, jak:
- przenoszenie obciążeń mechanicznych ciężaru własnego i innych elementów np. stropów, dachu, a zimą śniegu oraz innych obciążeń związanych z naporem gruntu, utrzymywaniem stabilności konstrukcji budynku w sytuacjach ekstremalnych, takich jak: pożar, powódź czy huragany,
- stabilizowanie mikroklimatu wnętrza ze względu na temperaturę i wilgotność powietrza,
- ochrona akustyczna pomieszczeń.
Powyższym kryteriom odpowiadają wyroby silikatowe. Wszystkie te właściwości przegrody z bloków silikatowych osiągają przy ścianach cieńszych niż w przypadku zastosowania innych popularnych materiałów - wystarczające jest zastosowanie bloczka o grubości 18 cm.
WIDEO: Ogrzewanie domu energooszczędnego
Akumulacyjność cieplna silikatów
Istotną właściwością silikatów jest bardzo duża zdolność do akumulowania ciepła, co pozwala na łagodzenie dobowych różnic temperatur – zimą zapobiega nadmiernemu wychłodzeniu pomieszczeń w przypadku wietrzenia, czy przerw w ogrzewaniu a latem, zapobiega przegrzewaniu pomieszczeń.
Materiał ekologiczny
– Budowanie zgodnie z kanonem energooszczędności to także wybieranie rozwiązań przyjaznych dla środowiska, począwszy od etapu pozyskiwania surowców, poprzez technologię produkcji, zastosowanie na budowie, użytkowanie oraz ewentualny recykling. Na przykład, silikaty nie są wypalane i potrzebują niewielkich ilości energii do hartowania, a przy tym mają naturalny skład – mówi Józef Macech, ekspert Stowarzyszenia „Białe murowanie”. - Ponadto, zawartość naturalnego tła pierwiastków promieniotwórczych w wyrobach silikatowych jest dziesięciokrotnie niższa niż dopuszczalna możliwość stosowania według współczynników f1 i f2”= – dodaje Józef Macech.
Ciepła ściana z silikatów
Oto, jak zbudowana jest przykładowa ściana z bloczków silikatowych, aby jej współczynnik przenikania ciepła U wyniósł nie więcej niż 0,11 W/(m2.K). Dla każdej warstwy podany jest jej wspołczynnik przewodzenia ciepła λ:
- 4 mm tynk zewnętrzny cienkowarstwowy + siatka - λ = 1,0 W/(m.K),
- 320 mm warstwa izolacji cieplnej ze styropianu - λ = 0,038 W/(m.K),
- 180 mm warstwa konstrukcyjna z bloczków silikatowych - λ = 0,46 W/(m.K),
- 12 mm tynk wewnętrzny, cementowo-wapienny - λ = 0,70 W/(m.K).
Jak projekt i wykonawstwo wpływają na energooszczędność budynku?
– Aby budynek spełniał wymogi energooszczędności projektant powinien w szczególny sposób uwzględnić takie kwestie jak: zapobieganie przed powstawaniem mostków cieplnych, zadbanie o szczelność przejść instalacji przez przegrody budowlane oraz możliwość usuwania wilgoci z przegród – wyjaśnia Józef Macech. – Szczególnie ważne jest prowadzenie prac w sposób zapewniający szczelność powietrzną użytkowanego później budynku. Należy sprawdzać miejsca połączeń przegród dopóki są one dostępne, a próbę ciśnieniową szczelności przegród zewnętrznych wykonać jeszcze na etapie budowy. Do bardzo istotnych elementów należy również ciągłość izolacji cieplnej. Jej staranne wykonanie chroni przed mostkami cieplnymi – dodaje Józef Macech.
Artykuł powstał na podstawie informacji Stowarzyszenia "Białe Murowanie".
