Deklaracja właściwości użytkowych i etykieta produktu. Jakie informacje możesz z nich wyczytać?

2015-11-17 13:52

Szukasz podstawowych informacji o konkretnym materiale budowlanym? Przeczytaj jego etykietę i zerknij do deklaracji właściwości użytkowych. Sprawdź, jakie parametry techniczne zdołasz dzięki temu poznać.

Deklaracja i etykieta — Autor: Jolanta Pietrucha Etykieta znajduje się na opakowaniu zbiorczym - na przykład folii osłaniającej bloczki. Deklarację obowiązany jest okazać sprzedawca, a można też pobrać ją z Internetu

Czym jest deklaracja właściwości użytkowych

Declaration of Performance w skrócie DoP, to dokument niezbędny, aby wprowadzić do obrotu dany produkt budowlany. Dotyczy to wyrobów objętych normą zharmonizowaną, opracowaną w ramach Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego (CEN) i obowiązującą na obszarze Unii Europejskiej lub takich, które otrzymały europejską ocenę techniczną. Szczegóły dotyczące wprowadzania takich produktów do sprzedaży regulują: rozporządzenia PE i Rady UE 305/2011 oraz krajowa ustawa o wyrobach budowlanych, która została niedawno znowelizowana. Produkty, które maja taka deklarację powinny być opatrzone znakiem CE, choć nie musi on figurować w samym dokumencie. Producent przez sporządzenie deklaracji przyjmuje na siebie odpowiedzialność za zgodność wyrobu z deklarowanymi właściwościami użytkowymi.

Gdzie znaleźć etykietę

Etykieta ma umożliwić zidentyfikowania produktu. W przypadku materiałów ściennych, a także wielu innych materiałów budowlanych, etykietę umieszcza się na opakowaniu zbiorczym, a nie na pojedynczym wyrobie. W przypadku bloczków do murowania ścian, etykietę znajdziesz na folii, którą jest zabezpieczona paleta. O czym informuje etykieta? Są na niej wyszczególnione podstawowe informacje o produkcie oraz symbol CE, potwierdzający zgodność produktu z normą zharmonizowaną.

Co wyczytasz z deklaracji

Zawarte są w niej informacje formalne i użytkowe. Formalne to:

określenie typu wyrobu (niepowtarzalny kod identyfikacyjny typu wyrobu),
podanie systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości,
numer referencyjny i data wydania normy zharmonizowanej lub europejskiej oceny technicznej (w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobu),
nazwa i dane adresowe producenta,
informacje o jednostkach notyfikowanych oraz numer referencyjny zastosowanej specjalnej dokumentacji technicznej (w stosownych przypadkach),
oświadczenie producenta o zgodności wyrobu z deklarowanymi właściwościami oraz zgodności z samym rozporządzeniem (UE) nr 305/2011.

Informacje użytkowe, to informacje o rodzaju i zastosowaniu produktu. Przykładowo Element murowy silikatowy, przeznaczony do wykonywania ścian zewnętrznych i ścian wewnętrznych. Przystosowany do łączenie zaprawą zwykłą oraz wykaz zasadniczych charakterystyk (według odpowiedniej normy, np. dla silikatów PN-EN 771-2:2011, tabela ZA.1) wraz z ich wartościami lub poziomami.

Wartości użytkowe materiałów ściennych według deklaracji

Producenci materiałów ściennych sporządzają zestawienie adekwatne dla swojego wyrobu. Przykładowo, dla wyrobów silikatowych przeznaczonych do łączenia na zaprawę zwykłą i eksponowanych na zewnątrz, wskazywane są następujące właściwości użytkowe.

Zasadnicze charakterystyki	Właściwości użytkowe
Wymiary i odchyłki wymiarów	Wymiary nominalne: długość x szerokość x wysokość - podawane w mm
Wymiary i odchyłki wymiarów	Odchyłki wymiarów, np. Kategoria T1 - oznacza tolerancję wymiarową. Mówi o tym, że rzeczywiste wymiary wyrobu powinny zawierać się w zakresie wymiar nominalny ±2 mm
Kształt i budowa	Opis kształtu, np. regularny prostopadłościan
Wytrzymałość na ściskanie	Średnia wytrzymałość wyrażana w N/mm², np. 23 N/mm² (im wyższa wartość, tym materiał jest bardziej wytrzymały)
Wytrzymałość na ściskanie	Znormalizowana wyrażana w N/mm², np. 20 N/mm²(przyporządkowana do konkretnej klasy wytrzymałości na ściskanie) - wytrzymałość na ściskanie oznacza zdolność do przeniesienia sił ściskających. Jest to stosunek siły, którą mogą przenieść bloki do powierzchni jej oddziaływania.
Reakcja na ogień	Wyrażana w Euroklasach - siedem klas: wg normy PN-EN 13501-1: A1, A2, B, C, D, E, F - najbezpieczniejsze są materiały o odporności ogniowej A1
Absorbcja wody	Wyrażana w procentach, np. 15% - Oznacza maksymalną nasiąkliwość po całkowitym zanurzeniu w wodzie na 48 h poprzednio całkowicie wysuszonego elementu. Według: PN-EN 772-21
Przepuszczalność pary wodnej (współczynnik dyfuzji wodnej)	Oznacza paroprzepuszczalność materiału w odniesieniu do warunków określonych normowo dla powietrza. Wartość dla danego materiału, dotyczy tego, ile razy jest on mniej przepuszczalny dla pary wodnej niż tej samej grubości warstwa powietrza. Np. μ = 5/25 (dla silikatów o gęstości powyżej 1410 kg/m³)
Izolacyjność od bezpośrednich dźwięków powietrznych	Gęstość brutto w stanie suchym (wartość wyrażana w klasach, np. klasa 2,0) – Oznacza przedział gęstości od 1810 do 2000 kg/m³
Izolacyjność od bezpośrednich dźwięków powietrznych	Kształt i budowa (dotyczy wartości wskazanych powyżej)
Właściwości cieplne – współczynnik przewodzenia ciepła	Wyrażany w W/mK, np. 0,81 W/mK – Charakteryzuje wyrób pod kątem ochrony cieplnej . Im niższy współczynnik, tym materiał lepiej izoluje cieplnie.
Trwałość w funkcji zamrażania/odmrażania (mrozoodporność)	Np. F2, Mrozoodporny 50 cykli – podana liczba dotyczy cykli zamrażania-odmrażania bez uszkodzeń w strukturze materiału
Substancje niebezpieczne	NPD – No Performance Determined, czyli właściwości użytkowe nieustalone. Stosuje się w przypadku, gdy w miejscu wprowadzania do obrotu nie ma uregulowań prawnych odnośnie danej właściwości.

Co wyczytasz z etykiety

Znajdziesz na niej również informacje o właściwościach użytkowych wyrobu. Ponadto na etykiecie powinny widnieć dwie ostatnie cyfry roku pierwszego zamieszczenia oznakowania, niepowtarzalny kod identyfikacyjny typu wyrobu, numer referencyjny deklaracji właściwości użytkowych oraz identyfikator partii wyrobu, na przykład w formie kodu.

Materiały budowlane bez tajemnic — Autor: Stowarzyszenie Producentów Białych Materiałów Ściennych „Białe Murowanie” Informacje zawarte w deklaracji właściwości użytkowych w połączeniu z etykietą umożliwiają jednoznaczną i kompletną identyfikację wyrobu, jego typ, klasę oraz partię produkcyjną. Jest to bardzo istotne szczególnie w przypadku rozpatrywania reklamacji

Skąd wziąć deklarację

Jej kopie powinien otrzymać klient od sprzedawcy, jeśli go o to poprosi. Deklaracje są również dostępne na stronach internetowych producentów materiałów budowlanych. Można je przeczytać, pobrać, wydrukować.

Produkty bez deklaracji

W szczególnych przypadkach, określonych w rozporządzeniu 305/2011, producent może odstąpić od wystawienia deklaracji właściwości użytkowych. Dzieje się tak, gdy dla danego produktu nie obowiązują normy zharmonizowane, produkt jest wytwarzany jednostkowo lub na specjalne zamówienie, jest produkowany na miejscu budowy lub jest produkowany w tradycyjny sposób np. na potrzeby renowacji zabytków. W takich przypadkach, zamiast CE, obowiązuje znak „B”.

Tekst przygotowany na podstawie materiałów Stowarzyszenia „Białe murowanie”

Warto wiedzieć

Inne oznaczenia wyrobów budowlanych

Oprócz wyrobów budowlanych z oznakowaniem CE, na rynku mogą być dostępne materiały budowlane oznaczone polskim znakiem budowlanym „B”. Dotyczy to wyrobów, które nie są objęte normą zharmonizowaną, czyli standardami przyjętymi dla danego produktu w UE, ale zgodny jest z polską normą lub aprobatą wydaną przez uprawniony podmiot krajowy. Zagadnienie oznaczania wyrobów znakiem budowlanym bardziej szczegółowo podejmuje nowelizacja ustawy o wyrobach budowlanych.