Pomysł na elewację w ocieplanym domu. Poznaj ciekawe elewacje, które odmienią budynek
Ocieplanie domu to doskonała okazja, żeby zrobić nową, ciekawą elewację. Przedstawiamy zatem kilka pomysłów, w tym elewacje z termodrewna, płyt HPL lub płyt kompozytowych.
Autor: Piotr Mastalerz
Płyty HPL akcentują wysunięty fragment bryły i zwracają uwagę na duże okno bez podziałów
O pięknie elewacji decydują proporcje między jej poszczególnymi fragmentami, takimi jak mur i otwory lub mur i dach. Najczęściej spotykane defekty współczesnych polskich domów to zbyt wysokie przyziemie z brzydką strefą wejścia pod wysokim, wyglądającym na doklejony daszkiem, małe otwory okienne umieszczone w przypadkowym miejscu na elewacji, powtarzający się na poszczególnych kondygnacjach układ okien, podniesiona ścianka kolankowa zaburzająca proporcje między powierzchnią muru pod i nad oknem oraz między całą ścianą a dachem. Na niektórych domach w zabudowie szeregowej lub bliźniaczej źle wyglądają też wysokie ściany attykowe.
Czy ocieplanie domu poprawi jego proporcje?
Aby poprawić proporcje takich niezgrabnych domów, można użyć kilku zabiegów architektonicznych. Ocieplanie jest okazją do zatuszowania dawnych podziałów elewacji i wprowadzenia nowych. Zastosowanie tego samego materiału na wysokim cokole oraz parterze lub tylko scalenie obu tych kondygnacji kolorem z reguły wiąże budynek z gruntem. Takie domy wyglądają też bardziej przyjaźnie niż te z wysokim cokołem wyraźnie oddzielonym od parteru. Ułożenie w polach między oknami okładziny w innym kolorze niż reszta elewacji łączy otwory okienne, przykuwa wzrok do tego fragmentu i odwraca uwagę od reszty muru. Zabieg ten może być uzasadniony, jeśli powierzchnia okien wydaje się zbyt mała w stosunku do ściany. Zróżnicowanie materiałów elewacyjnych na kondygnacjach odwraca uwagę od powtarzającego się rytmu blokowych okien. Elementy okładziny elewacyjnej z przewagą linii pionowych wysmuklają budynek, który dzięki temu wydaje się wyższy, natomiast linie poziome sprawią, że dom będzie się wydawał bardziej horyzontalny.
Modelowanie fasady grubością izolacji
Dołożenie warstwy izolacji o grubości od kilku do kilkunastu centymetrów wpłynie na bryłę domu i jego detale. Nowe podziały na elewacji możesz uzyskać, różnicując grubość materiału ociepleniowego. Pozwoli to na plastyczne kształtowanie fasady i wprowadzenie pionowych lub poziomych linii, na których będzie się załamywało światło. Dzięki cofniętym płaszczyznom lub pasom boniowania można podkreślać podziały kondygnacji albo tworzyć zupełnie nowe kompozycje ścian. W tym celu można zastosować dwa różne materiały lub po prostu ułożyć w niektórych miejscach cieńszą warstwę izolacji.
System ETICS lub metoda lekka sucha
To, na jaką okładzinę się zdecydujemy i jaki jest jej sposób mocowania, wpływa na wybór metody ocieplenia domu. Zazwyczaj izolację przyklejamy i kołkujemy do ściany (system ETICS) lub układamy między rusztem mocowanym do muru konstrukcyjnego (metoda lekka sucha).
Montaż suchej okładziny
Część okładzin, jak na przykład deski oraz laminowane płyty HPL, mocuje się bezpośrednio lub za pośrednictwem łat do drewnianego lub aluminiowego rusztu. Między jego elementami układane jest ocieplenie. Najważniejszą zasadą zapewniającą trwałość takiej elewacji jest umożliwienie swobodnego wysychania elementów drewnopochodnych. Służy temu szczelina wentylacyjna, która powstaje przez odsunięcie drewnianej okładziny od izolacji.
Deski elewacyjne i termodrewno
Zamiast typowych desek elewacyjnych można użyć termodrewna (czyli drewna modyfikowanego termicznie – podgrzewanego do wysokiej temperatury), które jest stabilniejsze wymiarowo i bardziej odporne na korozję biologiczną. Obecnie deski elewacyjne produkuje się z najwyższej klasy drewna drzew iglastych, z popularnego szczególnie na drugiej półkuli cedru lub drewna sprowadzanego ze Skandynawii. Deski te są najczęściej specjalnie profilowane. Dodaje im to plastyczności oraz służy lepszemu odprowadzeniu wody z ich powierzchni.
Okładzina z włóknocementu
W podobny sposób jak płyty i deski – do łat – montuje się okładzinę z płyt lub płytek włóknocementowych. Gdy mają one małe wymiary, czasami stosuje się pod nimi pełne deskowanie. Płytki włóknocementowe wyrabia się z mieszaniny cementu, celulozy i składników mineralnych. Mogą przypominać fakturą naturalny łupek, skórkę pomarańczy lub mieć gładką powierzchnię. Występują nie tylko w kolorze szarym.
Elewacja z blachy
Do okładania lub podkreślenia fragmentów elewacji świetnie nadają się również blachy elewacyjne aluminiowe lub cynkowo-tytanowe. Sprawdzają się zwłaszcza w połączeniu z systemem rynnowym z tego samego materiału.
Płyty kompozytowe
Najdroższym i najnowocześniejszym materiałem okładzinowym mocowanym na ruszcie są płyty kompozytowe. Bezpośrednio do warstwy zbrojącej ocieplenia wzmocnionej siatką można natomiast przyklejać popularne od niedawna cienkowarstwowe płytki z betonu z dodatkiem kruszyw naturalnych, które imitują kamienie, płytki klinkierowe lub cienką cegłę licową.
Ocieplaj systemowo
Najważniejszym argumentem podczas wyboru odpowiednich materiałów do ociepleń ścian zewnętrznych jest komplementarność systemu. Oznacza to, że wszystkie produkty (styropian, klej, siatka, grunt oraz tynk) pochodzą od jednego producenta i pasują do siebie, co jest potwierdzone odpowiednimi badaniami przeprowadzonymi w ramach uzyskanej aprobaty technicznej. Użycie produktów tworzących system (w połączeniu ze starannym i prawidłowym wykonaniem) gwarantuje skuteczne, trwałe i bezpieczne ocieplenie ścian budynku.
Kupując poszczególne elementy docieplenia od różnych producentów, nie mamy żadnej gwarancji, że materiały będą ze sobą kompatybilne. Nie wiemy też, jaka będzie trwałość i skuteczność takiego przypadkowego zestawienia. Automatycznie pozbawiamy się również prawa do jakichkolwiek roszczeń w przypadku ewentualnych problemów powstałych po zamontowaniu materiałów na ścianie zewnętrznej (nawet jeżeli kupujemy elementy ocieplenia za pośrednictwem wykonawcy).
Krzysztof Krzemień, dyrektor techniczny ds. produktów Termo Organika