Metody ocieplania ścian a możliwości wykończenia elewacji domu
Ocieplenie domu z zewnątrz to działanie priorytetowe. Dzięki ociepleniu zmniejsza się zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania domu, a budynek zyskuje nową, estetyczną elewację. Podpowiadamy, jaką metodę ocieplenia wybrać i o czym pamiętać w przypadku termoizolacji ścian zewnętrznych.
Autor: Andrzej Szandomirski
Bez względu na wybraną metodę ocieplenia od zewnątrz trzeba pamiętać, że ściany muszą być szczelnie połączone z termoizolacją dachu, balkonu, tarasu i fundamentów
Czym grozi brak ocieplenia domu
Właściciele nieocieplonych domów nie tylko będą płacić wysokie rachunki za opał, ale także mogą mieć problem z ich sprzedażą. Świadectwo energetyczne takiej nieruchomości wystawione przez licencjonowanego audytora zniechęci ewentualnych nabywców.
Aby dostosować budynek do obecnych wymogów i sprawić, aby był atrakcyjny w przyszłości, nie wystarczy go odnowić. Trzeba się zdecydować na docieplenie. Od tej zasady są jednak wyjątki.
Kiedy ocieplenie od zewnątrz jest niewskazane
Oto trzy sytuacje, w których lepiej zapomnieć o ocieplaniu ścian domu od zewnątrz:
- gdy budynek jest wpisany do rejestru zabytków;
- kiedy elewacja jest na tyle ładna i oryginalna, że grzechem byłoby ją zasłaniać (czasem udaje się zrekonstruować starą elewację na ociepleniu, ale nie zawsze jest to możliwe, a zawsze bardzo dużo kosztuje);
- gdy dom jest fragmentem zabudowy szeregowej lub bliźniaczej, a sąsiedzi nie zamierzają ocieplać swojej części.
W tym ostatnim przypadku chodzi o to, że izolacja fragmentu elewacji nie da spodziewanego rezultatu.
Kiedy ocieplenie budynku ma sens
Ocieplenie budynku ma sens wyłącznie wówczas, gdy wszystkie ściany od dołu do góry zostaną szczelnie zaizolowane termicznie. Płaszczyzny pozostawione bez ocieplenia będą mostkami termicznymi. To przez nie właśnie drogocenne ciepło znajdzie najlepszą drogę ucieczki poza budynek.
Jakie ocieplenie wybrać, by mieć elewację tynkowaną
Jeśli marzy Ci się estetyczny, ładnie pomalowany tynk na naszym murowanym domu, wybierz system ociepleniowy ETICS. Obejmuje on materiał termoizolacyjny – przeważnie wełnę mineralną lub styropian – oraz produkty chemii budowlanej – klej do mocowania ocieplenia, podkład tynkarski, tynk cienkowarstwowy, farbę elewacyjną. Uzupełnieniem są liczne produkty dodatkowe, bez których trudno byłoby poprawnie i estetycznie ocieplić i wykończyć budynek – kołki do płyt ociepleniowych, listwy ułatwiające wykończenie naroży, listwy dolne. Niestety, nie zawsze ocieplenie i chemię budowlaną da się kupić razem. Często systemodawca określa jedynie, jakie płyty termoizolacyjne i jakie dodatkowe elementy trzeba dokupić, aby system był zgodny z aprobatą techniczną. Sam oferuje wyłącznie chemiczną część systemu.
Zastosowanie systemu ociepleń ETICS
W systemie ETICS materiał ociepleniowy jest przyklejany do ściany. Wełna, a często też styropian wymagają ponadto kołkowania, czyli dodatkowego mocowania mechanicznego do muru. Kołki będą zawsze niezbędne, gdy dom jest wysoki lub podłoże nie ma wystarczająco dużej nośności. Z pewnością jednak stary tynk, który się odspoił lub zaczął kruszyć, należy usunąć ze ścian przed ocieplaniem. Na ociepleniu robi się sztywny mineralny podkład wzmocniony siatką zbrojącą. Na tak przygotowanym podłożu można teoretycznie ułożyć każdy rodzaj tynku.
Systemy ociepleniowe ETICS to jednak starannie skomponowane zestawy produktów i nie wolno dowolnie zmieniać żadnego z nich. Jeśli więc zastąpimy go na przykład tradycyjnym tynkiem cementowo-wapiennym, stracimy gwarancję na system. Taka zamiana nie ma zresztą większego sensu. Tynków cienkowarstwowych jest bowiem kilka rodzajów, mają różne faktury i kolory. Tradycyjny tynk najbardziej przypominają cienkowarstwowe tynki mineralne lub silikatowe zacierane na gładko. Tynki akrylowe lub silikonowe także, choć odrobinę mniej.Ponadto tynkom cienkowarstwowym można nadać ozdobną fakturę typu baranek lub kornik. Choć tynki cienkowarstwowe są barwione w masie, warto je na koniec dodatkowo pomalować farbą elewacyjną, żeby ujednolicić kolor elewacji. Dotyczy to szczególnie tynków mineralnych.
Wybór materiału termoizolacyjnego
Ważna jest też kwestia wyboru materiału termoizolacyjnego. Zazwyczaj stosuje się wełnę mineralną lub styropian. Jeśli zachodzi ryzyko kondensacji pary wodnej w murze lub w ścianie jest szczelina wentylacyjna, lepiej zdecydować się na wełnę, bo jest ona paroprzepuszczalna. Gdy do wykończenia wybierze się wtedy tynk silikatowy, silikonowy lub cienkowarstwowy tynk mineralny, ściany zewnętrzne będą mogły oddychać, czyli przepuszczać parę wodną na zewnątrz.
Jakie ocieplenie wybrać, by mieć elewację z drewna lub paneli
Starą tynkowaną elewację można po ociepleniu zasłonić innymi materiałami. Co zrobić, jeśli zamiast tynku wolałbyś deski, nowocześnie wyglądające panele metalowe lub płyty z laminatu HPL? Rozwiązaniem będzie ocieplenie ścian metodą lekką suchą. Nie używa się tu żadnych zapraw ani farb. Ocieplenie mocujemy do muru kołkami. Najpierw do ścian mocuje się ruszt – z drewna lub metalu, do którego będzie przytwierdzana okładzina elewacyjna. Następnie między okładziną a ociepleniem – najczęściej z wełny mineralnej – pozostawia się kilkucentymetrową szczelinę wentylacyjną służącą temu by, powietrze mogło suszyć spód okładziny i usuwać nadmiar pary wodnej przenikającej od strony ściany. Tak w ogromnym skrócie przedstawia się ta metoda.
Ocieplenie ścian metodą lekką suchą
Daje znacznie bogatsze możliwości kształtowania elewacji. Zamiast kilku tynków cienkowarstwowych o różnej kolorystyce mamy tu do wyboru profilowane deski z różnych gatunków drewna. Możemy zastosować włóknocementowe płytki lub płyty. Płyty kamienne nadadzą zupełnie nowy, reprezentacyjny wyraz nawet skromnej kostce. Panele metalowe dodadzą budynkowi industrialnego sznytu, podobnie zresztą jak błyszczące kolorowe płyty z laminatu HPL lub płyty bakelitowe. Na fragmentach elewacji sprawdzi się też modna okładzina ze sklejki. Zestawienie kilku materiałów na elewacji, na przykład tynku i drewna, oznacza w praktyce połączenie na jednym budynku obu metod ocieplania – lekkiej mokrej i lekkiej suchej. Styk różnych materiałów wymaga opracowania detali ważnych zarówno pod względem estetycznym, jak i ze względu na trwałość nowej elewacji.
