Kolor elewacji - piękne barwy domu
Kolor elewacji - to przysłowiowa „kropka nad i” dla estetyki całego domu. Dlatego warto dostosować jej kolor do jego architektury, ale także do warunków panujących w miejscu, w którym został wybudowany.
Czy rodzaj farby decyduje o jej kolorystyce?
Pewne farby można kupić jedynie w podstawowych kolorach, inne są dostępne praktycznie w każdej barwie, jaką sobie wymarzymy. Ubogą kolorystykę mają farby mineralne. Wapienne i cementowe występują w niewielu, i to tylko stonowanych, bladych kolorach. Farby silikatowe są wprawdzie dostępne także w intensywnych barwach, ale ich liczba nie przyprawia o zawrót głowy i już po pierwszym roku mogą wyblaknąć. Najbogatszą kolorystykę mają farby akrylowe, akrylowo-silikonowe i silikonowe. Świeżość koloru najdłużej zachowują farby akrylowe. Silikonowe o bardzo intensywnych barwach mogą płowieć.
Czym się kierować, wybierając kolor farby na elewację?
Do pomocy mamy programy do malowania wirtualnych domów zamieszczone na stronach wielu producentów farb i wzorniki kolorów w sklepach. Jedna i druga metoda ma swoich zwolenników. Jednak w obu przypadkach przedstawiane kolory mogą nieco odbiegać od tego, co zobaczymy w rzeczywistości. Komputer może nieco przekłamać odcień farby, bo nie uwzględnia oświetlenia, w jakim będzie oglądana elewacja. Z wzornikami sprawa jest jeszcze bardziej skomplikowana. To, co widzimy na jednym albo kilku centymetrach kwadratowych, może się zupełnie inaczej prezentować na dużej powierzchni. Z reguły barwy ciemne i intensywne na dużych powierzchniach wyglądają na jeszcze ciemniejsze i intensywniejsze. Jest kilka możliwości wybrnięcia z tej sytuacji. Po pierwsze można kupić farbę o ton jaśniejszą od tej, która się nam podoba we wzorniku. Po drugie – kupić dwa zbliżone do siebie odcienie farby, sprawdzić, który bardziej nam odpowiada w rzeczywistości, i pomalować nim ostatnią – drugą warstwę. Nie trzeba się obawiać, że decydując się na taką metodę, można doprowadzić do powstania przemazów na ścianie. Tak pomalowana elewacja będzie jednolita, bo pierwsza warstwa zostanie całkowicie pokryta. Wreszcie trzeci sposób – wystarczy kupić najmniejszą puszkę farby i sprawdzić, jak wybrany przez nas kolor prezentuje się na dużej powierzchni.
Autor: Piotr Mastalerz
W Polsce długą tradycję ma zastosowanie na ścianach wszelkich odcieni bieli. Elewacja w bieli wygląda szlachetnie, ale też można za jej pomocą osiągnąć efekt czystości i świeżości
Które farby na ścianę najlepiej zniosą szorowanie?
Nie zawsze samoczyszczące zdolności farb wystarczają, by pozbyć się niektórych, opornych na usunięcie przez deszcz, zabrudzeń. Wtedy konieczne jest zastosowanie bardziej radykalnej metody – szorowanie zabrudzonego fragmentu elewacji. Jednak nie wszystkie farby równie dobrze zniosą tego typu zabiegi higieniczne. Największą szansę na wyjście z nich bez jakiegokolwiek uszczerbku mają specjalne farby z nanocząsteczkami, ale dobrze zniosą je także elewacje pokryte farbami akrylowymi, akrylowo-silikonowymi i silikatowymi.
Czy są jakieś farby, które pomogą zatuszować drobne pęknięcia ścian?
Dostępne są specjalne gęste farby z włóknami z tworzywa sztucznego, które potrafią ukryć rysy o szerokości do 0,5 mm. Tak wyspecjalizowanych produktów należy szukać wśród farb akrylowych, akrylowo-silikonowych i polikrzemianowych. Drobne rysy na starej farbie albo tynku mogą zostać ukryte także przez farby z nanocząsteczkami, które skupiają się przy zewnętrznej powierzchni naniesionej farby, pozostawiając elastyczniejszą warstwę przy murze.
Jakie farby są najbardziej odporne na zabrudzenie?
Wprawdzie na wszystkich farbach osiada brud, ale do niektórych się nie przyczepia. Ta cecha jest niezwykle ważna, gdy elewacja domu jest szczególnie narażona na zabrudzenia, na przykład znajduje się przy ruchliwej ulicy. Jeżeli nie będzie miała zdolności samoczyszczących, już po kilku miesiącach zszarzeje. Natomiast elewację pomalowaną farbą odporną na zabrudzenia umyje nawet niewielki deszcz. Takie farby nazywane są samoczyszczącymi, ponieważ na ich powierzchni powstaje powłoka hydrofobowa chroniąca ścianę przed wnikaniem brudu i wilgoci. Jednak hydrofobowość każdej farby nie jest cały czas taka sama – zwiększa się w miarę upływu czasu od pomalowania i stabilizuje najczęściej po 28 dniach. Samoczyszczące zdolności farby zależą od jej składu chemicznego – najlepsze pod tym względem są farby silikonowe, dobrze odpychają brud także akrylowe i silikatowe, które zostały zmodyfikowane polimerami silikonowymi. Jednak wszystkie farby samoczyszczące podlegają prostej zależności – im więcej jest w ich składzie żywic, tym łatwiej się oczyszczają. Niestety, z reguły na opakowaniach farb nie ma informacji o tym, ile jest w nich żywic. Dlatego właśnie najbezpieczniej wybrać taką, która sprawdziła się na elewacji domu sąsiada albo znajomego.
Jak zabezpieczyć mury przed zagrzybieniem?
Najbardziej narażone są na nie mury domów wybudowanych na terenie podmokłym, zwłaszcza w zacienionych pozbawionych przewiewu miejscach. Farby wapienne są od lat znane ze swoich zdolności odkażających. Jednak nie można ich stosować na wszystkich podłożach, poza tym są dostępne w niewielu kolorach. Alternatywnym rozwiązaniem dla farb wapiennych są akrylowe farby biochronne, które zostały wzbogacone w substancje grzybobójcze. Możliwe jest jeszcze inne rozwiązanie – pomalowanie elewacji najpierw przeciwgrzybiczną farbą podkładową, a dopiero potem farbą, która będzie stanowiła ostateczne wykończenie.
Co to znaczy, że farby są paroprzepuszczalne?
To znaczy, że pozwalają na odprowadzenie na zewnątrz wilgoci z wnętrza domu albo z samego muru. Pod bardzo szczelną powłoką pokrywającą elewację domu dochodziłoby do kondensowania pary wodnej. W ekstremalnej sytuacji farba mogłaby nawet odspajać się od podłoża, zwłaszcza takiego, które nie zostało wcześniej zagruntowane. Dlatego producenci chętnie zamieszczają informacje, że są to farby paroprzepuszczalne. Jednak określają ją w różny sposób. Niektórzy informują, ile gramów wody może przeniknąć w ciągu 24 godzin przez 1 m2 elewacji pokrytej konkretną farbą, przykładowo w przypadku farb wysokoparoprzepuszczalnych jest to 130 g/m2/dobę. Inny sposób określania paroprzepuszczalności to podawanie współczynnika Sd – im mniejsza jest jego wartość, tym farba ma wyższą paroprzepuszczalność. Sd farb o najwyższej paroprzepuszczalności wynosi od 0,11 do 0,5 m. Niekiedy w opisie parametrów farby pojawia się współczynnik oporu dyfuzyjnego µ. Farby o dużej paroprzepuszczalności mają µ o wartości 1400-1500.
Czy farba może zmienić fakturę ściany?
Dostępne są gotowe farby strukturalne (akrylowe), które mają gęstą ziarnistą konsystencję. Jeśli chcemy zmienić fakturę elewacji, możemy do tradycyjnej farby dosypać specjalnego granulatu strukturalnego. Farbę strukturalną można nakładać pędzlem, packą, szczotką albo wałkiem o długim włosiu. Dzięki jej konsystencji na ścianach mogą powstać różne wzory, ale już to, jaki wzór się pojawi na ścianie, zależy od narzędzia użytego do nakładania farby.