Wykuć na blachę! Rodzaje pokryć blaszanych
Blachodachówka jest obecnie bardzo popularna ze względu na ładny wygląd i rozsądny stosunek ceny do jakości. Produktów jest dość dużo, dlatego już na etapie projektowania domu warto poznać typy i charakterystyczne cechy pokryć dachowych.
Autor: Andrzej Szandomirski
Kolor blaszanego pokrycia wpływa nie tylko na wygląd dachu, ale też na jego trwałość – sztuczne tworzywa, którymi najczęściej powlekana jest stal, wydłużają jej żywotność
zas ugruntował pozycję blachy wśród materiałów na pokrycia dachowe. Powodem jej popularności jest bogata oferta producentów, zmiany w technologii produkcji oraz cena, często adekwatna do jakości. Pokrycia zyskały przede wszystkim dzięki sprawdzonym surowcom, ponieważ jakość użytego materiału wpływa na trwałość pokrycia. Tradycyjne materiały to stal, aluminium, miedź i stop cynku z tytanem. Wykonuje się z nich blachy profilowane oraz płaskie. Blachy profilowane produkowane są w różnych kształtach, głównie jako: trapezowe, faliste oraz blachodachówki przypominające wyglądem dachówki. Inną formą są drobne elementy pokryciowe – płytki i łuski, które sprawdzają się szczególnie na dachach o skomplikowanym kształcie, z wolimi oczkami czy lukarnami. Natomiast proste połacie najłatwiej i najszybciej jest wykonać z dużych elementów zarówno z blachy płaskiej, jak i profilowanej.
Autor: Piotr Mastalerz
Profile blachodachówki różnią się od siebie między innymi kształtem i wysokością fal. Można ją zatem z łatwością dobrać do wielkości dachu i stylu domu
Popularna stal
To zdecydowanie najtańsze, ale i najmniej trwałe (30-50 lat) pokrycie blaszane. Popularność zawdzięcza kolorowym blachodachówkom wytłaczanym z blachy płaskiej na kształt dachówek oraz blasze trapezowej i falistej. Rdzeń tego rodzaju pokrycia to stal o standardowej grubości 0,50 mm w przypadku blachodachówek. Czasem bywa on nieco cieńszy (0,43 mm). Jeśli jest grubszy (0,55 lub 0,60 mm), elementy pokrycia są sztywniejsze. Oczywiście grubość rdzenia wpływa nie tylko na właściwości pokrycia, ale też na jego cenę – im jest on grubszy, tym materiał pokryciowy jest droższy i trwalszy.
Stalowy rdzeń wymaga specjalnego zabezpieczenia przed szkodliwym działaniem czynników atmosferycznych, które powodują jego korozję. Najczęściej stosowanym zabezpieczeniem stali jest pokrycie jej cynkiem (powłoką cynkową o gęstości 275 g/m²) i kolorowym tworzywem sztucznym. Taka barwna powłoka stanowi zarazem dodatkową warstwę ochronną – nadaje ostateczny wygląd i poprawia odporność pokrycia na działanie czynników zewnętrznych.
W standardowej ofercie producentów znajdziemy kilkanaście kolorów powłok do wyboru (w tym matowe i półmatowe), nietypowe barwy są zaś dostępne na zamówienie.
Najbardziej znaną z powłok jest poliester. Wprawdzie pokryta nim blacha jest najtańsza, ale jej trwałość pozostawia wiele do życzenia. Jest to spowodowane m.in. tym, iż poliester jest cienki. Popularną powłoką jest też pural i jego matowa wersja, czyli pural mat. Odznaczają się one dużą odpornością na promienie UV i starzenie oraz uszkodzenia mechaniczne (w skład puralu wchodzą przede wszystkim poliuretan i poliamid, które zapewniają odporność na ścieranie). Pural polecany jest na dachy w regionach o dużym zanieczyszczeniu środowiska i tam, gdzie jest wymagana znaczna odporność na zmiany warunków atmosferycznych.
Warstwa PVDF (PVDF2), czyli z polichlorku winylu, łączy najlepsze cechy poliestru i puralu. Mimo iż cienka, jest na tyle wytrzymała, że lepiej niż inne chroni dach przed promieniowaniem UV oraz czynnikami chemicznymi. Z kolei plastizol to gruba powłoka z PCW, skutecznie chroniąca dach przed zadrapaniami.
Warto wiedzieć, że także od spodu blachy stalowej znajdują się warstwy ochronne – oprócz antykorozyjnej (cynkowej) jest tam warstwa gruntująca oraz lakier.
W przeciwieństwie do blach powlekanych pokrycia dachowe z posypką są zabezpieczone warstwą alucynkową (stopem aluminium, cynku i krzemu), która zapewnia lepszą ochronę antykorozyjną niż ocynk (alucynk dwukrotnie lepiej chroni ze względu na właściwości samonaprawcze).
Duet tytan-cynk
Blacha tytanowo-cynkowa – dostępna jako płaska lub płytki dachowe – zastąpiła nietrwałą cynkową. Nieznaczny dodatek tytanu zwiększa jej trwałość i wytrzymałość. Choć nie ma tego w nazwie, zawiera ona też odrobinę miedzi, która ułatwia profilowanie. Trwałość takiej blachy szacuje się na 120-140 lat, m.in. z powodu naturalnych powłok ochronnych. Tytan-cynk utlenia się, tworząc warstwę ochronną (węglan cynku) już w pierwszym roku po ułożeniu. Warunkiem jej wytworzenia jest dostęp do powietrza o agresywnym, zasadowym składzie oraz odpowiednio duża wilgotność, która skutecznie przyspiesza ten proces. Osad uzyskuje się też przez fabryczne patynowanie lub pasywowanie, taka blacha jest jednak droższa. Niektóre blachy tytanowo-cynkowe są zabezpieczane od dołu warstwą lakieru kompozytowego.
