Płaska szara dachówka. Na jaki dach? Jak dobrać wzory i rozmiary szarych dachówek? PORADNIK
Płaska szara dachówka wtapia się w naturalne barwy otoczenia i subtelnie dopełnia architektoniczną kompozycję domu. Dachy pokryte szarą dachówką są coraz popularniejsze i powoli wypierają tradycyjne czerwone pokrycia ceramiczne. Zobacz ZDJĘCIA domów z szarym dachem. Sprawdź, co jest ważne przy wyborze płaskiej dachówki.
Autor: Andrzej Szandomirski
Zgodnie z nowym trendem dach ma być subtelnym dopełnieniem architektonicznej kompozycji i stonowanym elementem pejzażu. Takie zadanie doskonale spełni ten wykończony szarą płaską dachówką – najlepiej w wersji matowej. Projekt: Marcin Rubik
Patronem artykułu jest FAKRO >>
Naturalność, neutralność, prostota są dziś w architekturze bardzo modne. Każde z tych określeń pasuje do szarego płaskiego pokrycia z dachówek ceramicznych i betonowych, które w coraz bardziej zdecydowany sposób wypiera znane z długowiecznej tradycji czerwone dachy ceramiczne.
Dlaczego inwestorzy wolą dziś szarość od czerwieni? Ponieważ zwieńczony nią dom staje się integralnym fragmentem pejzażu, a nie postawionym w nim wykrzyknikiem.
Płaska szara dachówka, czyli dach zgodny z ideologią szarości
Szary dach wtapia się w naturalne barwy otoczenia. A to jest zgodne z powszechną dziś ideą, że my (i nasze domy) jesteśmy jedynie drobną częścią przyrody. Szary kolor dachu to także nawiązanie do tradycji. Tradycyjne materiały – strzecha, gont – wraz z upływem czasu szarzały. Dlatego Mazowsze czy Podhale to właśnie pejzaże z szarymi dachami.
Poza tym szarość pokryć była przejawem szczerości materiałowej – upowszechniona przez dachówki cementowe. Potem dachówki ceramiczne przejęły tę zyskującą na popularności barwę charakterystyczną dla betonu lub stali i dlatego kojarzoną z nowoczesnością.
Szarość dachów to wyraz architektonicznej powściągliwości pokryć dachowych. Drugim jej przejawem jest kształt pokrycia. Powszechna kiedyś falista forma czerwonych dachówek esówek albo żłobienia marsylek sprawiały, że dach przez powstające na nim światłocienie miał przestrzenną skomplikowaną formę, był wyrazistszy i wydawał się grubszy. To sprawiało, że stawał się jeszcze bardziej zauważalny. Dziś modny dach jest lżejszy, cieńszy – dlatego najpopularniejsze są dachówki płaskie – takie, które tworzą niemal gładką powierzchnię.
Sprawdź też:
- Modne szare dachy. Przegląd materiałów na szary dach
- Luksusowe okna połaciowe - parametry i ważne cechy
- Montaż okien dachowych - uwaga na błędy
- Wszystko o dachówkach płaskich
Autor: Andrzej Szandomirski
Zgodnie z nowym trendem dach ma być subtelnym dopełnieniem architektonicznej kompozycji i stonowanym elementem pejzażu. Takie zadanie doskonale spełni ten wykończony szarą płaską dachówką – najlepiej w wersji matowej. Projekt: Marcin Rubik
Płaska szara dachówka - na jakie dachy?
Takie pokrycie dachowe najchętniej i najczęściej wybierają miłośnicy oszczędnej nowoczesnej architektury. Dlatego z reguły takie pokrycie wykańcza dachy o prostej geometrii – na przykład dwuspadowe. Oczywiście to, że pojawiają się one na nieskomplikowanych dachach, świadczy o konsekwencji inwestorów i projektantów. Nie oznacza jednak, że takimi dachówkami nie można wykańczać dachów o bardziej skomplikowanych kształtach. Można dzięki temu modnie uprościć złożoną bryłę.
Zaletą płaskich dachówek jest to, że mogą być wykorzystane nie tylko jako pokrycie dachu, ale także na elewacjach. Dzięki temu pozwalają na modne zacieranie granicy między dachem a ścianami, ukrycie orynnowania albo poprawienie proporcji budynku (na przykład ze zbyt wysoką ścianką kolankową).
Wzory szarych płaskich dachówek
Płaskie wersje szarych dachówek znajdziemy zarówno wśród ceramicznych, jak i betonowych. Jednak nieco różnią się one kształtem – ceramiczne są bardziej wydłużone (na przykład mają wymiary 280 x 475 mm), a betonowe zbliżone kształtem do kwadratu (na przykład 330 x 420 mm). Oferta ceramicznych jest bogatsza – są wśród nich dachówki tak zwane rombowe (443 x 475 mm).
Najpopularniejsze wzory tworzone z dachówek płaskich to te najmniej skomplikowane. Krawędzie poszczególnych rzędów układają się w poziome pasy, które mogą być bardziej lub mniej wyraźne. Im grubsza krawędź dachówki, tym są wyraźniejsze. Delikatniejsze pasy powstają w przypadku dachówek z pocienianymi brzegami. Najchętniej jest wybierany przez architektów wzór, w którym dachówki w poszczególnych pasach układane są jedna nad drugą, tworząc regularną siatkę. Niestety, nie jest on zalecany przez niektórych producentów. Część z nich nakazuje układanie dachówek na mijankę.
Nieco bardziej skomplikowany wzór powstaje z dachówek rombowych – dach przecina wtedy siatka ukośnych linii.
Autor: Piotr Mastalerz
Delikatna kratka. Dachówki z pocienianymi krawędziami umieszczone jedna nad drugą układają się we wzór szachownicy
Płaska szara dachówka - do jakiej konstrukcji dachu?
Takie dachówki są bardziej wymagające niż faliste. Dużo trudniej ukryć pod nimi dekarzowi nierówności połaci albo samych dachówek. Aby dach wyglądał naprawdę dobrze i był szczelny, już na etapie robienia więźby jest wymagana precyzja. Wszystkie nierówności krokwi lub sztywnego poszycia trzeba bezwzględnie wytracić przy poziomowaniu łat. Dopuszczalna nierówność to zaledwie 2-3 mm na łacie długości 3 m, a więc o połowę mniej niż na dachówkach falistych.
Dachówki faliste można układać na dachach nawet o małym spadku (10°), choć wymagają wtedy szczelnej warstwy wstępnego krycia. Pod dachówki płaskie konstrukcja musi mieć większy spadek – na szczelnym podłożu minimum to 15°, a w przypadku zastosowania standardowej membrany dachowej – nie mniej niż 25° (a dachówka falista 22°).
Dachówka na miarę domu
Szarą płaską dachówkę wybieram, jeżeli dom ma prostą, dość nowoczesną bryłę i wysoki dach. W takiej sytuacji to pokrycie sprawdza się najlepiej. Od wykorzystywania płaskich dachówek na dachach o skomplikowanym kształcie odwodzi mnie konieczność zastosowania gąsiorów na styku wielu połaci. Zarówno te o tradycyjnym kształcie, jak i te bardziej kanciaste (o przekroju w kształcie połówki wieloboku) użyte w nadmiarze burzą prostą formę dachu. W trosce o zachowanie jej najchętniej wybieram także odpowiedni wzór – taki, w którym dachówki w kolejnych rzędach ułożone są jedna pod drugą. Jednak decyduję się na dachówki o niepocienianych krawędziach, aby na dachu tworzyły się wyraźne poziome pasy. Wtedy zachowana jest tak zwana szczerość materiałowa – z daleka pokrycie wygląda jak dachówka, tylko w swojej nowoczesnej wersji.
Estetyczna płaska dachówka bez docinania
Na dachu bez okapów i wysuniętych szczytów może się nie udać ułożyć pokrycia bez docinania dachówek. Zamki górne umożliwiają ustawienie dachówek w sąsiednich rzędach z pewną tolerancją – w niektórych modelach dachówek to nawet 4,5 cm – dzięki czemu łatwiej dopasować rozstaw łat, aby uniknąć nieestetycznych docięć przy kalenicy. Zamki boczne mają dużo mniejsze luzy pozwalające regulować rozstaw dachówek. Gdy szczyty dachu chce się wykończyć dachówkami bocznymi, ważne jest dobranie dachówek o pasujących wymiarach. W przeciwnym wypadku trzeba będzie docinać je na krawędziach i osłaniać obróbką blacharską.
Ceramiczne dachówki pod ciemną angobą lub glazurą mają naturalny kolor. Po docięciu ich przy kominie, oknie albo w koszu odsłania się ich czerwony czerep. Choć nie wpływa to na ich trwałość, to psuje efekt, więc zaleca się pomalowanie dociętych miejsc angobą na zimno. Krawędź musi być sucha i odtłuszczona, a temperatura wynosić powyżej 10°C.
Dachówki przy oknie połaciowym
Cięcie dachówek musi wypadać w takim miejscu, aby woda z pokrycia wlewała się do elementu górnego i bocznych elementów kołnierza okna. Woda spływa wtedy po fartuchu kołnierza na dachówki znajdujące się poniżej okna. Na bokach kołnierza umieszcza się klin uszczelniający, który zapobiega nawiewaniu śniegu pod dachówki. W niektórych przypadkach powoduje to podniesienie w tym miejscu pokrycia. Aby tego uniknąć, zaleca się podszlifowanie dachówki od spodu. Wszystkie docięte dachówki muszą być stabilnie i trwale zamocowane, najlepiej specjalnymi klamrami do dachówek ciętych. Klamrę nabija się na górną część dachówki i zintegrowanym z nią drutem mocuje do łaty powyżej. Gdy trzeba dociąć fragment dachówki o szerokości mniejszej niż połowa dachówki podstawowej, trzeba zastosować dachówkę połówkową, która będzie stabilniej leżała na łacie.
Jeśli z prawej strony okna będzie pełna dachówka (czyli widoczny będzie boczny zamek), warto wykorzystać dachówkę tak zwaną przykominową (zamykającą), która nie ma bocznego zamka. Pozwoli to w bardziej estetyczny sposób wykończyć obróbkę przy oknie. Tego typu rozwiązanie jest możliwe, gdy w ofercie producenta występuje ten rodzaj dachówki
Wzór a szczelność pokrycia z dachówki płaskiej
Choć boczne zamki na dachówkach płaskich są tak wyprofilowane, żeby nawet przy silnym wietrze nie przedostawał się przez nie deszcz, wielu producentów zaleca układanie dachówek z przesunięciem między rzędami. Woda dostająca się do wyżej położonych zamków może bez problemu wypłynąć na niżej ułożoną dachówkę. Ma to znaczenie zwłaszcza wtedy, gdy zaczyna się topić leżący na dachu śnieg. Po pokryciu z dachówek falistych woda łatwo spływa „rynienkami”, które są na ich powierzchni, natomiast w przypadku dachówek płaskich poniżej płaszczyzny pokrycia są jedynie zamki na styku dachówek.
Wzór dachówki płaskiej a szczyty dachu
Aby utrzymać czystą formę pokrycia, szczyty dachu wykańcza się często przeznaczonymi do tego dachówkami bocznymi. Zasłaniają one z boku konstrukcję dachu (4-8 cm). W niektórych modelach dachówek są one dostępne wyłącznie w pełnej szerokości, a w niektórych są także i połówkowe. Gdy układa się wzór z przesunięciem dachówek, a wybrało się model, w którym nie ma połówkowych dachówek szczytowych, wówczas wykorzystuje się połówkowe dachówki podstawowe. Układa się je w co drugim rzędzie, jako ostatnie przed dachówką szczytową. Wtedy szczyty dachów wykańcza pas dachówek o jednakowej szerokości.
Żeby szczyt wykończony dachówkami wyglądał estetycznie, każda z nich ma na górze podcięcie ułatwiające składanie dachówek bocznych w kolejnych rzędach. Jeśli w danym modelu dachówki producent określa dwa zakresy rozstawu łat, to do każdego z nich oferuje dachówki boczne różniące się długością wcięcia na boku (można je bardziej lub mniej nasunąć na siebie).
Mocowanie gąsiorów
W wielu modelach niczym się ono nie różni od innych dachówek. Ale są też takie, których gąsiorów nie ustawia się na zakład, lecz na styk. Zamiast mocować je tradycyjnie klamrami, dokręca się je do łaty kalenicowej wkrętami. Te gąsiory opierają się o dachówki po obu stronach kalenicy, dociskając taśmę uszczelniająco-wentylującą. Między kolejnymi elementami pozostają szczeliny, które wraz z otworami wyciętymi na bokach gąsiorów umożliwiają cyrkulacje powietrza pod dachówkami.
Wentylacja pokrycia z szarych dachówek
Ciemne dachówki mocno się nagrzewają. Żeby ciepło nie promieniowało w znajdujące się pod nim warstwy dachu, powinno się zapewnić odpowiednią szczelinę wentylacyjną. O ile pod dachówki faliste powietrze dostaje się bez problemu, tu na dole połaci (w okapie) trzeba wstawić kratki wentylacyjne. W kalenicy powietrze musi wydostać się spod gąsiora, dlatego unosi się go 0,5-1 cm nad pokrycie (oczywiście poza gąsiorami ustawianymi na styk). Na długich połaciach warto wstawiać też dachówki wentylacyjne, które usprawnią cyrkulację powietrza pod pokryciem.
Dostępne są też dachówki zawierające pigmenty odbijające promieniowanie podczerwone (technologia Protegon). Dzięki temu ich spodnia strona jest znacznie mniej nagrzana (nawet o 10°).
W akcji Dom z widokiem prezentujemy nowoczesną stolarkę: okna dachowe i pionowe FAKRO. Przeczytaj nasz poradnik - 6 rzeczy, które warto wiedzieć przed zakupem okien! Dowiedz się, jakie produkty wybrać, aby poddasze było jasne, ciepłe i ciche. Na co zwrócić uwagę, kupując duże modne przeszklenia.