Drewno z tartaku
Dobrze przygotowane drewno i ze sprawdzonego punktu jest może nie tyle gwarancją powodzenia budowy, co jej ułatwieniem. Jakie drewno można kupić w tartaku?
Autor: Andrzej Szandomirski
Suszenie. Tartaki sprzedają drewno, które najczęściej jest już wysuszone, czyli ma optymalną wilgotność. Suszenie może się odbywać na dwa sposoby:
- naturalnie – drewno schnie przez co najmniej rok na świeżym powietrzu, pod zadaszeniem;
- komorowo – suszenie odbywa się w specjalnych pomieszczeniach, gdzie temperatura dochodzi do 75oC. Trwa od kilku do kilkunastu godzin. Za drewno suszone komorowo trzeba z reguły więcej zapłacić. Ma ono jednak lepsze właściwości niż drewno suszone tradycyjnie. Wysoka temperatura wyjaławia drewno i zabija wszelkie mikroorganizmy. Staje się niejadalne dla szkodników.
Można także kupić tanie mokre drewno i suszyć je samodzielnie. Trwa to jednak ponad rok. Drewno musi być wówczas zadaszone i ułożone w taki sposób, żeby między poszczególnymi elementami był przewiew. Nie może też leżeć bezpośrednio na ziemi. Drewno klejone zawsze musi być suche ze względów technologicznych. Mokre listwy nie skleiłyby się.
Przygotowanie. Tartaki mogą przygotowywać drewno na kilka sposobów. Najtańszą opcją jest jego pocięcie (przetarcie) bez obrzynania. Drewno nieobrzynane ma obrobione tylko dwie płaszczyzny, dwie pozostałe są nieprzycięte. Nie nadaje się ono celów konstrukcyjnych.
Najpopularniejsze jest drewno obrzynane. Ma ono wszystkie boki równo przycięte, dzięki czemu jego przekrój jest prostokątny bądź kwadratowy.
Większość tartaków oferuje czterostronne struganie drewna. W trakcie takiej obróbki wszystkie cztery powierzchnie drewnianych elementów zostają wygładzone. Drewno czterostronnie strugane jest bardziej odporne na ogień, gdyż płomienie ślizgają się po jego powierzchni. Także w mniejszym stopniu jest atakowane przez owady, którym trudniej jest dostać się do środka przez gładką powierzchnię. Struganie może być wliczone w cenę drewna lub oferowane za dodatkową opłatą. W tartaku można także zamówić przycięcie drewna na wymiar oraz jego frezowanie, ryflowanie, wycinanie wrębów lub nawiercanie otworów.
Zabezpieczenia. Więźba dachowa i inne elementy konstrukcji domu powinny być trwale odporne na ogień, grzyby, pleśnie i owady. Drewniane wyroby konstrukcyjne są więc poddawane impregnacji.
Można kupić tarcicę impregnowaną zanurzeniowo – czyli głęboko nasączaną chemicznym środkiem impregnacyjnym w czasie kilku-, kilkunastogodzinnej kąpieli, lub impregnowaną ciśnieniowo – czyli na wskroś przesączaną impregnatem w specjalnych komorach ciśnieniowo-próżniowych zwanych autoklawami. Obie te metody są wysoce skuteczne.
Czasem tarcicę impregnuje się powierzchniowo. Oznacza to, że drewno jest kilkukrotnie malowane impregnatem. Jest to najtańszy sposób jego zabezpieczania i wystarczający, choć mniej skuteczny niż impregnacja zanurzeniowa bądź ciśnieniowa (preparat wnika tylko na kilka milimetrów w głąb drewna). Drewno można również impregnować we własnym zakresie i jest to dość często praktykowane na małych budowach domów jednorodzinnych. Malowanie, natryskiwanie lub krótkotrwała kąpiel drewna w odpowiednim roztworze to czynności bardzo proste, ale kłopotliwe – trzeba bowiem zakładać maski i odzież ochronną, a zużyty lub niewykorzystany impregnat wywieźć do zakładu utylizacji.
Uwaga! Najlepiej i najskuteczniej jest impregnować gotowe, obrobione elementy konstrukcji jeszcze przed jej złożeniem. Pamiętać trzeba również o tym, by impregnować wszystkie otwory i miejsca przecięć wykonane w zabezpieczonym już drewnie.
