Kiedy będzie węgiel od gminy? Samorządy w pośpiechu przygotowują się do jego sprzedaży
Jest podpis prezydenta pod ustawą o sprzedaży węgla przez samorządy! Od 3 listopada, czyli dzień po publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw, gminy mają tylko 3 dni na poinformowanie mieszkańców, czy będą sprzedawać węgiel. Gminy już wcześniej rozpoczęły przygotowania do tego zadania.
Spis treści
- Sejm przyjął ustawę o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych
- Co powinny zrobić samorządy, żeby sprzedawać węgiel
- Ruszyły zapisy na węgiel w gminach
- Ile węgla po preferencyjnej cenie
- Kto kupi węgiel od gminy i po ile?
- Kto w imieniu gminy będzie mógł sprzedawać węgiel
- Odmowa sprzedaży węgla przez samorządy
- Gdzie kupić węgiel, gdy twoja gmina nie będzie tego robić
2 listopada 2022 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych. Uchwalone przepisy umożliwiają włączenie się gmin w proces zakupu, dystrybucji i sprzedaży węgla po preferencyjnych cenach członkom wspólnot lokalnych oraz rozstrzygną problem jego zakupu przez gospodarstwa domowe znajdujące się pod jednym adresem w odrębnych lokalach.
Ustawa została podpisana przez prezydenta, a następnie opublikowana w Dzienniku Ustaw. Ustawa wraz z towarzyszącymi rozporządzeniami weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia - czyli 3 listopada.
Sejm przyjął ustawę o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych
Przypomnijmy, że nowe przepisy o zakupie preferencyjnym węgla zostały 27 października przyjęte przez Sejm (z poprawkami Senatu). Sprzedaż węgla przez gminy miła ruszyć jak najszybciej po ogłoszeniu ustawy, która była prowadzona szybką ścieżką legislacyjną. Ustawa w trybie pilnym trafiał wówczas do podpisu prezydenta.
Według informacji Ministerstwa Aktywów Państwowych ponad 1200 jednostek samorządu terytorialnego wyraziło zainteresowanie swoim udziałem w organizacji sprzedaży węgla dla swoich mieszkańców. Przedstawiciele samorządów brali udział w przygotowaniu odpowiednich przepisów. Jest więc nadzieja, że będzie konsensus co do zaproponowanych rozwiązań prawnych. Ustawa zawiera przepisy pozwalające samorządom kupić węgiel od spółek Skarbu Państwa, które go importują, po określonej cenie i za preferencyjną cenę odsprzedać mieszkańcom.
Co powinny zrobić samorządy, żeby sprzedawać węgiel
Gmina, która będzie chciała wziąć udział w programie, powinna w ciągu 3 dni roboczych od wejścia w życie ustawy zamieścić na swoim BIP informację o zamiarze zakupu węgla dla gospodarstw domowych. Powinna również zgłosić do województwa zapotrzebowanie na węgiel (rodzaj i ilość). Można to zrobić wcześniej.
Na podstawie zgłoszenia skontaktuje się z nią odpowiednia spółka importująca węgiel. Ogłoszono już ich listę. Są to: Polska Grupa Górnicza (PGG), PGE Paliwa, Węglokoks, Węglokoks Kraj, Tauron Wydobycie, a także LW Bogdanka.
W senackich poprawkach jest zapis, że miejsca składowania węgla dla samorządu nie powinny znajdować się w odległości większej niż 100 km od danej gminy. Minister aktywów przemysłowych ma przygotować wykaz takich składowisk.
Ruszyły zapisy na węgiel w gminach
W wielu gminach trwają przygotowania do uruchomienia sprzedaży węgla. Ponieważ czas nagli, bo za kilka dni listopad, samorządy chcą zebrać dane o zainteresowaniu zakupem węgla oraz wstępnie omówić możliwe rozwiązania logistyczne i sprzedażowe. Serwis Wadowice.24.pl poinformował, że wszystkie gminy w powiecie przystępują do programu sprzedaży węgla mieszkańcom. W wielu miastach i gminach ogłoszono zapisy na węgiel. Zainteresowanie można zgłaszać telefonicznie lub mejlowo. Terminy zgłaszania są różne, w Wadowicach do 15 listopada, w Wieprzu – do 9 listopada.
To samo dzieje się w innych województwach. Ustka zbiera zapisy na węgiel tylko do końca października. Eliza Mordal, rzeczniczka usteckiego ratusza, ogłosiła: “Zwracamy się z prośbą do mieszkańców Ustki zainteresowanych preferencyjnym zakupem węgla - groszek, orzech, miał - o dokonanie zgłoszenia w naszym urzędzie”. Urząd Miejski w Kętach poinformował, że zbiera zamówienia telefonicznie. Termin upływa 28 października. Dane o zainteresowaniu zakupem węgla od samorządu mają być przekazane koordynatorowi w województwie, tak żeby móc zaplanować zakup i transport.
Przeczytaj też: Wniosek o preferencyjny zakup węgla od gminy. Jak go wypełnić i gdzie złożyć?
Burmistrz Radzymina Krzysztof Chaciński spotkał się w właścicielami składów opałowych z terenu gminy, żeby omówić możliwość współpracy przy sprzedaży węgla jej mieszkańcom. Zadeklarował, że: “Jeśli zasady będą czytelne, a węgiel dostępny gmina Radzymin weźmie udział w programie który pozwoli mieszkańcom na zakup tańszego węgla”. Uważa, że należy nawiązać współpracę z istniejącymi składami, ponieważ mają one miejsce do składowania węgla, są wyposażone w niezbędny sprzęt oraz zatrudniają ludzi, którzy znają tę pracę. Wiele firm z branży zadeklarowało współpracę. Wszyscy czekają na ogłoszenie ustawy, żeby móc zapoznać się z przepisami. Dopiero wtedy, mając konkretną podstawę prawną, można będzie uruchomić procedurę kupna sprzedaży węgla. Planowana jest sonda, jakie będzie zainteresowanie zakupem węgla od gminy. Wg słów burmistrza w tej chwili przewidziany jest tylko miał, więc nie każdego to zadowoli.
Ile węgla po preferencyjnej cenie
Przypominamy, że węgiel od gminy będzie można kupić tylko na wniosek i w ograniczonej ilości. Wicepremier Jacek Sasin poinformował, że ma to być 1,5 t na gospodarstwo domowe do końca bieżącego roku, kolejne 1,5 t można będzie kupić do końca stycznia 2023 r. W ustawie jest zapis o preferencyjnym zakupie węgla do końca kwietnia 2023 r., więc być może zostaną uruchomione kolejne transze.
Kto kupi węgiel od gminy i po ile?
Węgiel do gminy będą mogły kupić gospodarstwa domowe mające prawo do dodatku węglowego, które zgłosiły takie źródło ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków CEEB. I najważniejsze – cena. Samorządy mają kupować węgiel po 1500 zł/t. Maksymalna cena odsprzedaży węgla mieszkańcom – 2000 zł/t. Różnica w cenie 500 zł ma pokryć koszty transportu. Węgiel przeznaczony do obrotu to surowiec importowany.
Sejm proponował, że jeśli mieszkańcy nie będą mogli kupić węgla od gminy, to będzie to możliwe w innych podmiotach, np. w składach opałowych. W tym wypadku cena węgla dla odbiorcy końcowego byłaby wyższa i wynosiła 2200 zł/t. Senat zrównał tę cenę z ceną węgla od gminy.
Kto w imieniu gminy będzie mógł sprzedawać węgiel
Wybór sposobu dystrybucji węgla do gospodarstw domowych należy do gminy, która na swój koszt może angażować podwykonawców. Gmina będzie mogła prowadzić dystrybucję węgla:
- w ramach umowy z inną gminą,
- za pośrednictwem jednostki organizacyjnej gminy,
- za pośrednictwem spółek komunalnych,
- w ramach umowy z innym podmiotem (np. składem węglowym) lub kilkoma podmiotami.
Odmowa sprzedaży węgla przez samorządy
Niektóre gminy czy miasta odmawiają sprzedaży węgla mieszkańcom. Przykładowo władze samorządowe w Poznaniu zdecydowały, że nie będą sprzedawać węgla.
Gminy po pierwsze nie chcą ponosić odpowiedzialność za jakość sprzedawanego gospodarstwom domowym węgla, który rząd sprowadzi z zagranicy. Ponadto nie są do tego przygotowane logistycznie. Nie mają infrastruktury, ani doświadczenia związanego z dystrybucją węgla. Tym powinny zajmować się składy opałowe, a nie gminy.
"Odmowa uczestnictwa przez samorządy w dystrybucji węgla jest pewnym utrudnieniem. Może się zdarzyć, że ktoś gdzieś będzie miał właśnie przez to problem z kupieniem węgla" - powiedział Jarosław Kaczyński na spotkaniu w Radomiu.
_To bardzo martwi i każe się zastanowić nie nad samym samorządem, on jest oczywistą częścią państwa demokratycznego i nikomu rozsądnemu nie może przyjść do głowy, żeby podważać istnienie samorządu, tylko nad różnego rodzaju mechanizmami, które będą pozwalały w jakichś momentach kryzysowych na pewnego rodzaju konsolidację władzy, by te zagrożenia odpierać" stwierdził prezes PiS.
Gdzie kupić węgiel, gdy twoja gmina nie będzie tego robić
Jeśli gmina nie ogłosi chęci zajęcia się sprzedażą węgla, jej mieszkańcy będą mogli kupić ten opał w gminie sąsiedniej lub u innego podmiotu. Gdy sprzedażą węgla po cenie preferencyjnej będzie zainteresowana więcej niż jedna gmina sąsiednia lub więcej niż jeden inny przedsiębiorca, decyduje kolejność zgłoszeń.
