Kleszcze afrykańskie są już w Polsce! Potrafią gonić ofiarę i roznoszą choroby
W naszym regionie Europy pojawiły się w ostatnio wędrowne kleszcze afrykańskie. Ich pobytowi sprzyjają zmiany klimatyczne, przede wszystkim ciepłe zimy i upalne lata. Kleszcze afrykańskie są znacznie większe od rodzimych pajęczaków i przenoszą groźne choroby. Podpowiadamy, jak poznać kleszcza afrykańskiego i jak się przed nim chronić.
Spis treści
- Co to są kleszcze afrykańskie?
- Dlaczego kleszcz afrykański pojawił się w Europie?
- Co jedzą kleszcze afrykańskie?
- Czy kleszcz afrykański jest w Polsce?
- Jak wygląda kleszcz afrykański?
- Jak się zabezpieczyć przed kleszczem?
Co to są kleszcze afrykańskie?
Afrykańskie kleszcze wędrowne (łac. Hyalomma marginatum) to duże, przenoszące choroby pajęczaki. Zwykle zamieszkują one regiony tropikalne i subtropikalne, przede wszystkim Afryki Północnej, ale też i Azji Zachodniej oraz Europy Południowej. Jednak coraz częściej pojawiają się na północy Europy. Niestety, ukąszenie kleszcza afrykańskiego może być bardzo groźne dla człowieka. Pajęczaki przenoszą przede wszystkim patogeny wirusa gorączki krwotocznej krymsko-kongijskiej, która u ludzi może skończyć się śmiercią.
Dlaczego kleszcz afrykański pojawił się w Europie?
Kleszcz wędrowny pasożytuje m.in. na ptakach, więc jest przez nie transportowany w inne, dalekie rejony, także na północ. Wędrówka może być także związana ze zmianą i ociepleniem się klimatu. Jeszcze niedawno kleszcze przenoszone z Afryki na ptakach czy zwierzętach hodowlanych w Europie ginęły, bo nie miły tu sprzyjających warunków do rozwoju. Jednak wraz z ocieplaniem się klimatu pajęczaki także znajdują tu odpowiednie środowisko do funkcjonowania.
Co jedzą kleszcze afrykańskie?
Młode osobniki żerują na małych ssakach, takich jak zające czy jeże, ale i na ptakach, m.in.: skowronkach, krukowatych i kurowatych. Z kolei dorosłe osobniki za gospodarza wybierają sobie duże ssaki, także człowieka. Swoją ofiarę wyczuwają poprzez zapach, ciepło ciała, wyższe stężenie dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu, ale także do dziewięciu metrów mogą swojego żywiciela zobaczyć. Jest to gatunek pajęczaka w pewien sposób agresywny, bo wyczuwając potencjalną ofiarę potrafi za nią udać się w pościg i przebyć nawet kilkaset metrów, kleszcze dodatkowo są dość szybkie. Pajęczaki aktywnie poszukują pożywienia w temperaturze od 22 do 27 st. C i dużej wilgotności powietrza.
Czy kleszcz afrykański jest w Polsce?
Kleszcza afrykańskiego w Europie można spotkać przede wszystkim na południu kontynentu, w Hiszpanii, Portugalii, Francji, Włoszech, Grecji, na Bałkanach, w Rumunii, ale także w Wielkiej Brytanii. W ostatnich latach odnotowano obecność kleszcza także u naszych sąsiadów – w Niemczech, Czechach i Słowacji, ale też na północ od polskich granic, czyli w Szwecji. Eksperci więc od pewnego czasu zakładali, że pajęczak z Afryki prawdopodobnie jest także już w Polsce. W tym roku naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wykryli kleszcza afrykańskiego w naszym kraju, na Dolnym Śląsku.
Jak wygląda kleszcz afrykański?
Kleszcz afrykański wędrowny różni się od rodzimego pajęczaka przede wszystkim tym, że jest od niego znacznie większy. Dorosły osobnik może osiągnąć od 5 do nawet 8 mm długości. Jeśli jest najedzony krwią, to długość może wynieść ok. 2 cm. Kleszcz afrykański ma rudawy, ciemnobrązowy lub nawet czarny tułów, ale cechą charakterystyczną są brązowe prążki na długich odnóżach.
Jak się zabezpieczyć przed kleszczem?
Metody ochrony przed kleszczem afrykańskim są podobne do tych, jakie stosujemy wobec rodzimych pajęczaków. Wybierając się więc na spacer w miejsca, gdzie rosną wysokie trawy, krzewy, należy zakładać długie spodnie, najlepiej takie, które na nogawce mają gumkę, można też zakładać skarpety na nogawki. Dobrze jest także zakryć ręce. Warto zastosować także różnego rodzaju repelenty na kleszcze. Jeśli się tak zdarzy, że kleszcz wbił się w ciało, to należy go złapać przy samej skórze i powoli wyciągnąć, bez kręcenia. Natomiast miejsce po ukąszeniu trzeba zdezynfekować. Na szczęście, nie wszystkie pajęczaki przenoszą wirusy, dlatego ukąszenie nie oznacza automatycznie, że zostaliśmy zakażeni.
Jakie rośliny odstraszają komary? Poznaj 10 roślin skutecznych w walce z komarami
Autor: Getty Images/Zbynek Pospisil
Te rośliny odstraszą komary. Zobacz więcej w galerii zdjęć
