„Czyste Powietrze” z problemami. Beneficjenci oszukani, operatorzy przeciążeni, a wnioski w dół

2025-07-15 14:14

Choć program „Czyste Powietrze” od lat wspiera termomodernizację i wymianę źródeł ciepła, dziś boryka się z poważnymi problemami: spadkiem liczby składanych wniosków, przypadkami oszustw i trudnościami organizacyjnymi. NFOŚiGW na konferencji prasowej 14 lipca zapowiedział zmiany i intensywną kampanię edukacyjną i pomoc ofiarom oszustw.

Spis treści

  1. Beneficjenci bezradni wobec oszustw
  2. Zbyt mało rąk do pracy
  3. Nowa odsłona programu – bezpieczniejsza?
  4. Statystyki nowej odsłony „Czystego powietrza”
  5. Wizerunek do odbudowy
  6. Kotły gazowe z dotacją
  7. Liczby, które pokazują skalę wyzwań

Program „Czyste Powietrze” to nadal ogromna szansa na poprawę efektywności energetycznej polskich domów i ograniczenie smogu. By jednak spełnił swoje założenia, musi przejść przez poważną modernizację organizacyjną, komunikacyjną i operacyjną. Przed NFOśiGW trudne zadanie: odzyskać zaufanie obywateli i zapewnić, że każda złotówka z budżetu zostanie dobrze spożytkowana.

Beneficjenci bezradni wobec oszustw

W ostatnich miesiącach wokół programu „Czyste Powietrze” narosło wiele kontrowersji. Zgłaszane są przypadki oszustw i nadużyć – firmy wyłudzające dane, nieuczciwi przedstawiciele handlowi, a także inwestycje realizowane niezgodnie z założeniami. Choć NFOŚiGW apeluje, by poszkodowani zgłaszali się do prokuratury, wielu beneficjentów czuje się pozostawionych samym sobie.

— Łatwowierność jest szokująca – ludzie powierzają obcym osobom po 70 tysięcy złotych, nie mając pewności, czy firma w ogóle istnieje – alarmowali przedstawiciele Funduszu podczas konferencji.

Zbyt mało rąk do pracy

Operatorzy programu, zarówno na poziomie wojewódzkich funduszy, jak i gmin, są przeciążeni. Brakuje osób do rozpatrywania wniosków. Często zatrudniona jest tylko jedna osoba obsługująca wnioski, co prowadzi do załatwianie jedynie kilku dziennie. Skutkuje to opóźnieniami, mniejszą jakością weryfikacji i rosnącą frustracją wśród wnioskodawców.

— „Nawet jeśli ktoś trafi na oszusta, to i tak musi pójść do operatora. Problem w tym, że ci operatorzy często nie mają możliwości, by reagować wystarczająco szybko” – podkreślano podczas konferencji.

Nowa odsłona programu – bezpieczniejsza?

NFOŚiGW przygotował zmiany, które mają zwiększyć bezpieczeństwo i przejrzystość programu. Wprowadzono m.in. obowiązek rozpoczęcia procedury od audytu energetycznego, ceny maksymalne dla wykonawców i większy nadzór nad procesem. Każdy beneficjent ma mieć przypisanego tzw. „anioła programu” – osobę, która pomoże mu przejść przez cały proces inwestycyjny.

— „Dziś mówimy wprost: beneficjencie, będziesz zaopiekowany. Powiemy ci, co masz zrobić, ale też jasno przedstawimy twoje obowiązki” – zapewniają przedstawiciele Funduszu.

Statystyki nowej odsłony „Czystego powietrza”

Stan na 10 lipca 2025 r.

  • 14 tys. złożonych wniosków na 803 mln zł,
  • 2,2 tys. podpisanych umów na ponad 100 mln zł,
  • blisko 30 tys. wniosków łącznie z roboczymi,
  • operatorzy odpowiadają już za 30% złożonych wniosków,

Wizerunek do odbudowy

Władze programu zdają sobie sprawę, że negatywny klimat wokół „Czystego Powietrza” może skutecznie odstraszać nowych wnioskodawców. Dlatego od początku nowej edycji w 2025 roku prowadzona jest intensywna kampania edukacyjna i informacyjna: w mediach społecznościowych, telewizji, prasie i na portalach branżowych.

Celem kampanii jest nie tylko promowanie zalet nowej odsłony programu, ale także odbudowa zaufania i uświadamianie korzyści płynących z audytu energetycznego czy świadomego wyboru wykonawcy.

Kotły gazowe z dotacją

Osoby, które w poprzedniej edycji wymieniły stare nieefektywne i zatruwające środowisko źródło ciepła, czyli tzw. kopciucha, na kocioł gazowy i z powodu zawieszenia programu w listopadzie 2024 r. nie zdążyły złożyć wniosku, uzyskają możliwość otrzymania dofinansowania w nowej edycji. Ten uzupełniający element programu Czyste powietrze uruchomiony zostanie już w połowie lipca 2025 r. z budżetem 70 mln. zł.

Liczby, które pokazują skalę wyzwań

Do końca 2024 roku w ramach programu zmodernizowano 453 tys. budynków, z czego mniej niż 200 tys. przeszło pełną termomodernizację. Celem nowej edycji jest poprawienie efektywności energetycznej kolejnych 160 tys. budynków.

— „Stawiamy na jakość, nie na ilość. Wolimy, żeby okres składania wniosków się wydłużył, ale za to by każdy beneficjent miał realną korzyść i był bezpieczny” – deklarują urzędnicy.

Debata Muratora: Czyste powietrze
Materiał sponsorowany
Materiał sponsorowany
Murator Plus Google News
Murowane starcie
Ściany działowe – murowane czy szkieletowe? MUROWANE STARCIE

Zobacz także: Pompy ciepła