300-letnia kapliczka na Dolnym Śląsku jak nowa. Zobacz, jak wypiękniała rzeźba św. Jana Nepomucena
Blisko 300-letnia rzeźba św. Jana Nepomucena w Ratowicach na Dolnym Śląsku odzyskała blask. Przy wsparciu finansowym i pod nadzorem Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oczyszczono zabytek z brudu i dodanej później farby. Uzupełniono też ubytki. Zobacz, jak zmieniła się kapliczka w gm. Czernica.
Autor: Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Rzeźba św. Jana Nepomucena w Ratowicach – zdjęcie przed i po konserwacji oraz restauracji
Spis treści
- Kapliczka z rzeźbą św. Jana Nepomucena odnowiona
- Unikalny zabytek z 1732 r. wrócił do pierwotnych barw
- Dotacje Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków ocalą kolejne perełki
Kapliczka z rzeźbą św. Jana Nepomucena odnowiona
Zaniedbane przydrożne kapliczki mija się nieraz bez zastanowienia. Ta w Ratowicach na Dolnym Śląsku pod warstwami łuszczącej się farby i brudu skrywała jednak prawdziwy unikat – rzeźbę św. Jana Nepomucena z I połowy XVIII w. Zabytek niszczał przez wiele lat, zapomniany i pozostawiony samemu sobie. Jego los nie wszystkim był jednak obojętny – w 2024 r. kapliczkę udało się ocalić dzięki staraniom pewnej osoby prywatnej oraz zaangażowaniu konserwatora zabytków.
– Przed podjęciem prac cała powierzchnia rzeźby i cokołu pokryta była wtórnymi, spękanymi powłokami malarskimi i zabrudzeniami. (…) Po jej usunięciu w wielu miejscach stwierdzono ubytki oryginalnych elementów kamiennych. Prawa dłoń figury była wtórna, wykonana z ołowiu, profilowany gzyms pod cokołem z niszą wykonany był z betonu – wylicza Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Daniel Gibski.
Rzeźba wraz z cokołem trafiły do pracowni konserwatora, gdzie zostały poddane konserwacji oraz restauracji. Po ostrożnym oczyszczeniu powierzchni ubytki uzupełniono – dodano m.in. brakujący fragment krzyża oraz nimb nad głową figury. Niezbędne prace przeprowadzono także przy podniszczonym ogrodzeniu otaczającym kapliczkę.
Autor: Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Rzeźba św. Jana Nepomucena w Ratowicach – zdjęcie przed i po konserwacji oraz restauracji
Unikalny zabytek z 1732 r. wrócił do pierwotnych barw
Bodaj największą zmianę wyglądu niemal 300-letniej rzeźby przyniosło przywrócenie jej oryginalnej kolorystyki. Stało się to dzięki usunięciu zabrudzeń i powłok malarskich, którymi rzeźba pierwotnie nie była pokryta. Proces czyszczenia obejmował zarówno metody mechaniczne, jak i chemiczne. Dodatkowo piaskowiec poddano dezynfekcji.
Okazało się, że figura świętego pod farbą jest biała, zaś cokół rzeźby – ciemniejszy, piaskowy. Także z ogrodzenia usunięto późniejsze nawarstwienia i zabezpieczono płot antykorozyjnie. Na koniec pomalowano ogrodzenie na oryginalny kolor, ustalony dzięki badaniom stratygraficznym.
– Wtórne zaprawy i szczelna powłoka malarska o spoiwie olejnym działała destrukcyjnie na strukturę rzeźby. Gromadziły się pod nią zabrudzenia i woda, co doprowadzało do zniszczeń kamienia. Prace konserwatorskie prowadzone były pod kierunkiem dr Marii Gąsior – podkreśla konserwator.
Po zakończeniu prac konserwatorskich kapliczka powróciła na swoje miejsce w gminie Czernica i znów można ją oglądać w pierwotnej lokalizacji. Prezentuje się teraz jednak zupełnie inaczej – elegancko i szlachetnie.
Dotacje Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków ocalą kolejne perełki
Rzeźba św. Jana Nepomucena nie będzie jedynym dolnośląskim zabytkiem, który otrzyma w tym roku wsparcie. W kwietniu 2024 r. biuro DKWZ poinformowało, iż zadecydowano już o podziale tegorocznych środków na dotacje. Niestety, z racji zbyt małych funduszy nie wszystkie potrzebujące tego zabytki mogą liczyć na pieniądze. W 2024 r. dotacje przyznano na następujące prace:
- konserwacja ołtarza głównego z kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w Łozinie,
- remont i odbudowa dachu wieży pałacu w Gałowie,
- remont pokrycia dachowego pałacu w Targoszynie,
- konserwacja ołtarza bocznego pw. św. Jadwigi z kościoła parafialnego pw. NMP w Kamieńcu Ząbkowickim,
- remont dachu kościoła filialnego pw. MB Bolesnej w Bobolicach,
- wykonanie stropów i zabezpieczenia konstrukcji dworu w Miechowicach Oławskich,
- renowacja stolarki okiennej pałacu w Dalkowie,
- remont hełmu i wieży kościoła ewangelickiego w Twardocicach,
- remont przysłupowego Domu Tetzla w Giebułtowie,
- konserwacja ambony z kościoła filialnego pw. Jakuba Ap. w Chwalisławiu,
- konserwacja płyty nagrobnej księcia Konrada Żagańskiego w kościele klasztornym pw. Wniebowzięcia NMP w Lubiążu,
- konserwacja stropu empory po stronie zachodniej kościoła parafialnego pw. św. Jerzego w Dzierżoniowie.
W tym roku zdecydowanie najwięcej wniosków o dotacje złożyły kościoły i zgromadzenia klasztorne, co znalazło odzwierciedlenie na powyższej liście. Drugą najliczniejszą grupą wnioskodawców były osoby prywatne, zaś trzecią – stowarzyszenia i fundacje.
Autor: Andrzej T. Papliński
Dom podcieniowy w Mikoszewie na Żuławach
