Określenie wielkości i rozmieszczenie grzejników w domu: na co zwrócić uwagę, o czym pamiętać?
Źle dobrana moc i wielkość grzejników w domu może spowodować obniżenie komfortu cieplnego we wnętrzu. Z kolei złe rozmieszczenie grzejników nie zapewni równomiernego rozprzestrzeniania się ciepła. O czym musisz pamiętać wybierając wielkość grzejników i decydując o ich rozmieszczeniu?
Autor: Mariusz Bykowski
Grzejniki płytowe są produkowane w tak wielu rozmiarach, że udaje się je wpasować nawet w niewielką dostępną przestrzeń
Grzejniki mają różne kształty i wymiary, różnie jest też rozwiązany sposób podłączenia do nich rur. Dlatego decyzję o wyborze wszystkich grzejników do domu powinno się podjąć na wczesnym etapie budowy – zanim zostanie wykonana instalacja hydrauliczna. W przeciwnym razie może się okazać, że będzie wymagać przeróbek.
Jak ustalić wielkość grzejnika?
Gabaryty grzejnika zależą od tego, z jaką mocą ma oddawać ciepło. Jeżeli szukamy grzejników innych niż przewidziane w projekcie, to musimy zwracać uwagę na to, by zapewniły odpowiednią moc. Trzeba zacząć od ustalenia jej wartości. Stosowane dawniej wskaźniki mocy rzędu 100 W/m2 ogrzewanej powierzchni nie przystają do współczesnego budownictwa. Coraz doskonalsze systemy ociepleń i coraz lepsze właściwości termoizolacyjne okien sprawiają, że wystarczająca jest wartość co najmniej o połowę mniejsza. Lepiej więc precyzyjnie określić niezbędną wydajność cieplną każdego z grzejników.
Najłatwiej sprawdzić, jakie przewidziano w projekcie, i szukać ich odpowiedników, jednak korzystniej jest się oprzeć na informacji o stratach ciepła w pomieszczeniach i na tej podstawie samemu obliczyć wymaganą wydajność cieplną grzejnika. Może się bowiem zdarzyć, że grzejnik zaproponowany przez projektanta ma niepotrzebną nadwyżkę wydajności, bo nie było lepiej dopasowanego w typoszeregu, z którego był wybierany. A jeśli szukamy wśród innych modeli, to może uda nam się taki znaleźć. Zbyt duży grzejnik nie spowoduje przegrzewania pomieszczeń, bo moc jest automatycznie ograniczana przez zawór termostatyczny. Zatem nie trzeba się obawiać wyższych rachunków za ogrzewanie. Ale większy grzejnik zwykle jest droższy, więc precyzyjne ustalenie mocy może sprawić, że uda się nam zaoszczędzić trochę pieniędzy, a czasem także rozwiązać problem jego zmieszczenia w ciasnym miejscu.
Rozmieszczenie grzejników w domu lub mieszkaniu
Zastanawiając się nad rozmieszczeniem grzejników w pomieszczeniu, przede wszystkim trzeba brać pod uwagę zasadę, która mówi, że powinny się znajdować w miejscach o największych stratach ciepła. Wtedy zapewniają najbardziej równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu i w żadnej jego części nie odczuwa się chłodu. Najlepszy jest efekt działania grzejnika umieszczonego pod oknem – ogrzewane przez niego powietrze staje się rzadsze i dzięki temu się unosi, tworząc przed oknem ciepłą „kurtynę”. Zapobiega to wypromieniowywaniu ciepła z naszych ciał w kierunku chłodniejszej szyby i dzięki temu nie jest nam zimno, gdy siedzimy blisko niej.
Przez nieszczelności okna lub nawiewnik nad nim do pomieszczenia napływa świeże, ale zimne powietrze, a umieszczony pod oknem grzejnik sprawia, że od razu miesza się ono z podgrzewanym przez niego powietrzem z pomieszczenia, więc nie odczuwa się nieprzyjemnego chłodnego przeciągu. Trzeba brać pod uwagę to, że ustawienie grzejnika w miejscu innym niż pod oknem, szczególnie przy przeciwległej ścianie, skutkuje brakiem efektu ciepłej kurtyny powietrznej, a cyrkulacja powietrza odbywa się w przeciwną stronę – ciepłe powietrze miesza się z chłodniejszym z pomieszczenia, zanim dotrze do okna. Dlatego umieszczając grzejnik w miejscu innym niż pod parapetem, należy wybrać taki, którego wydajność cieplna jest o 10% większa niż wynikająca ze strat ciepła i z ewentualnego przeliczenia jej w zależności od parametrów instalacji oraz temperatury w pomieszczeniu. Najmniej korzystne jest usytuowanie grzejnika tuż pod stropem na ścianie przeciwległej do zewnętrznej z oknem. Wtedy aby nie odczuwać chłodu w pobliżu okna, wydajność grzejnika powinna być zwiększona aż o 25%. Jeszcze większy wpływ na wydajność grzejnika ma jego zabudowa. Jeśli ma być zasłonięty od przodu i jednocześnie od góry, to potrzebny jest grzejnik o wydajności zwiększonej o 40%, przy czym pod i nad nim niezbędne są otwory w obudowie umożliwiające cyrkulację powietrza.
Wybór koloru grzejnika ma znaczenie
Wydajność grzejnika zależy nie tylko od jego wielkości i kształtu, ale także od... koloru. Ma na nią również wpływ rodzaj powłoki, którą jest pokryty. Ciemny grzejnik ma mniejszą wydajność niż taki sam jasny, a grzejnik pokryty chromem może być nawet o połowę mniej wydajny od identycznego, ale pomalowanego białym lakierem.
Zatem jeśli w projekcie był zastosowany biały grzejnik łazienkowy, a nam w sklepie spodobał się taki sam, lecz chromowany, to koniecznie powinniśmy porównać ich moc. Najprawdopodobniej odpowiedni grzejnik chromowany będzie musiał być dużo większy od białego, więc może się okazać, że się nie zmieści w przewidzianym dla niego miejscu. Wybór zbyt małego grzejnika grozi niedogrzewaniem pomieszczenia. Wyjściem z takiej sytuacji może być zastosowanie oprócz grzejnika dodatkowego elektrycznego ogrzewania podłogowego nieprzewidzianego w projekcie. Termostat sterujący jego działaniem można ustawić tak, żeby uruchamiało się tylko wtedy, gdy temperatury wymaganej w pomieszczeniu nie zapewni grzejnik. Zapewne będzie się tak zdarzać tylko w okresie dużego mrozu, a więc najwyżej przez kilkanaście dni w roku. Jeżeli takie ogrzewanie elektryczne zastosuje się w niewielkim pomieszczeniu, to jego działanie nie spowoduje znacznego zwiększenia rachunków za energię.
