Jastrych (szlichta): kiedy wylewka zwykła a kiedy samopoziomująca?

Wylewki podłogowe (jastrychy) można wykonywać jako podkłady pod podłogi w domu, garażach, piwnicach. Rodzaj wylewki zależy od jakości podłoża oraz od przeznaczenia pomieszczenia, w którym będzie układana. Najpopularniejsze są wylewki anhydrytowe, cementowe i samopoziomujące.

Jastrych: wylewka pod posadzkę

W nowych domach najczęściej wykonuje się jastrychy oddzielone od podłoża warstwą innego materiału, które mogą się względem niego przemieszczać, na przykład z powodu różnic w rozszerzalności cieplnej. Taka sytuacja ma miejsce wówczas, gdy układamy wylewkę na izolacji cieplnej podłogi na gruncie lub na izolacji akustycznej stropu. Odpowiednia grubość podkładu zapewnia mu wytrzymałość mechaniczną. Tradycyjny podkład cementowy, jeśli jest zbrojony, może mieć grubość 3,5-4 cm, a niezbrojony 7-8 cm.

Układanie jastrychu: wideo

Zapraszamy do obejrzenia filmu o układaniu jastrychu - z cyklu Muratora "Stan surowy bez błędów". Podkład podłogowy zwany też jastrychem to warstwa podłogi, na której będzie ułożona posadzka. Bardzo ważne, by podkład ułożyć równo! A jeszcze wcześniej, by wszystko co trzeba umieścić w podłodze: kable, przewody instalacji i ogrzewanie podłogowe.

Podłoga na gruncie

Podkład układa się na betonowej płycie konstrukcyjnej pokrytej izolacją przeciwwilgociową z papy lub folii wywiniętej na ściany na wysokość co najmniej 10 cm. Następnie układa się warstwę styropianu lub twardą wełnę mineralną, która będzie stanowiła izolację termiczną podłogi. Na tak przygotowanym podłożu układa się podkład. Powinien on mieć grubość 3-4 cm i być zazbrojony siatką stalową lub z tworzywa sztucznego. Gdy wykonuje się grubszą wylewkę (około 7 cm), wówczas nie trzeba jej zbroić. Powierzchnię podkładu przekraczającą 25 m² należy podzielić dylatacjami. Dylatacje powinny także oddzielać podkład od ścian. Gdy warstwa izolacji cieplnej jest ułożona pod betonową płytą konstrukcyjną podłogi, podkład układa się na izolacji przeciwwilgociowej. Powinien mieć on 3,5-4 cm grubości. Zbrojenie nie jest w tym wypadku wymagane.

Jastrych na stropie w pomieszczeniach mieszkalnych

Jastrych powinien mieć nie więcej niż 7 cm grubości. Zanim przystąpi się do jego wykonania, należy oczyścić strop, zaizolować go warstwą twardej wełny mineralnej lub styropianu (w tym wypadku będzie ona pełniła funkcję izolacji akustycznej), zrobić dylatację obwodową ze styropianu lub specjalnej pianki oddzielające podkład od ścian, a następnie na całej powierzchni izolacji ułożyć folię budowlaną z około 20-centymetrowymi zakładami wywiniętymi na ściany. Na tak zabezpieczonej powierzchni wykonuje się podkład. Powinien on mieć przynajmniej 3,5-4 cm i być wzmocniony siatką zbrojeniową. Można z niej zrezygnować przy grubszym podkładzie (około 7 cm). Można też zastosować specjalne masy podkładowe (zawierające na przykład mikrowłókna), których nie trzeba zbroić. Takiego wzmacniania nie wymagają również wylewki anhydrytowe.

Jastrych pod ogrzewanie podłogowe

Jastrych taki powinien składać się z dwóch warstw i mieć od 5 do 7,5 cm grubości w przypadku ogrzewania elektrycznego (pierwsza warstwa 2-3,5-centymetrowa, na której układa się przewody, i na niej druga – 3-4-centymetrowa) oraz 6,5 cm dla ogrzewania wodnego (co najmniej 2,5 cm podkładu ponad elementami grzejnymi). Podkład wykonuje się na warstwie ocieplenia przykrytej izolacją przeciwwilgociową, najlepiej folią aluminiową, która pełni dodatkowo funkcję ekranu odbijającego ciepło (podłoga na gruncie wymaga izolacji przeciwwilgociowej także pod izolacją cieplną). Na podłogach z ogrzewaniem zwykle układa się podkłady cementowe lub anhydrytowe. W tym przypadku również należy wykonać dylatacje przy krawędziach ścian. Przed ułożeniem posadzki podkład powinien być dobrze wysuszony. Ogrzewanie podłogowe można uruchomić po 21 dniach od wykonania podkładu cementowego i siedmiu dniach od ułożenia podkładu anhydrytowego.

Patrz również: Budowa - wymiana doświadczeń na forum.muratordom.pl

Jastrych pod ogrzewanie podłogowe

Jastrych taki powinien składać się z dwóch warstw i mieć od 5 do 7,5 cm grubości w przypadku ogrzewania elektrycznego (pierwsza warstwa 2-3,5-centymetrowa, na której układa się przewody, i na niej druga – 3-4-centymetrowa) oraz 6,5 cm dla ogrzewania wodnego (co najmniej 2,5 cm podkładu ponad elementami grzejnymi). Podkład wykonuje się na warstwie ocieplenia przykrytej izolacją przeciwwilgociową, najlepiej folią aluminiową, która pełni dodatkowo funkcję ekranu odbijającego ciepło (podłoga na gruncie wymaga izolacji przeciwwilgociowej także pod izolacją cieplną). Na podłogach z ogrzewaniem zwykle układa się podkłady cementowe lub anhydrytowe. W tym przypadku również należy wykonać dylatacje przy krawędziach ścian. Przed ułożeniem posadzki podkład powinien być dobrze wysuszony. Ogrzewanie podłogowe można uruchomić po 21 dniach od wykonania podkładu cementowego i siedmiu dniach od ułożenia podkładu anhydrytowego.

Wylewka w garażu, wylewka w piwnicy

Gdy podkład jest formowany bezpośrednio na podłożu, mówimy o podkładzie zespolonym. Ma on między innymi za zadanie usunąć nierówności powierzchni stropu lub betonowej płyty podłogi na gruncie. Podkład tego typu jest wykonywany w nieogrzewanym garażu lub w nieogrzewanej piwnicy, a także wówczas, gdy trzeba jedynie wyrównać podkład już istniejący, na przykład w domu remontowanym. Minimalna grubość tradycyjnego podkładu cementowego wynosi 2-2,5 cm. Wylewki samopoziomujące zwykle bywają cieńsze – 2-30 mm, ale są i takie, które mają mieć grubość powyżej 6 cm (jastrychy anhydrytowe). Podkład zespolony jest połączony bezpośrednio z oczyszczonym, nośnym i niechłonnym podłożem. Przed wylaniem podkładu podłoże wymaga także zagruntowania. Jego sposób dobiera się według zaleceń producenta podkładu. Na podłoża chłonne stosuje się emulsje gruntujące, zapobiegające odciąganiu wody z podkładu i tworzeniu się na jego powierzchni pęcherzy powietrznych. W celu zwiększenia przyczepności podłoża używa się specjalnych mas gruntujących. Niektóre podkłady wymagają także nałożenia masy kontaktowej. Minimalna grubość podkładu zespolonego wynosi około 2,5 cm. 

Na trudnym podłożu - słabym, bardzo zanieczyszczonym, chłonnym lub wilgotnym - wylewkę podłogową oddziela się od podłoża warstwą oddzielającą. Wykonuje się ją na przykład z folii budowlanej (folii polietylenowej) grubości 0,2 mm. Folię układa się szczelnie, z zakładem i wykłada na ściany. Pełni ona jednocześnie funkcję izolacji przeciwwilgociowej. Grubość podkładu powinna wynosić co najmniej 2,5-3 cm. Jest ona uzależniona od materiału, z którego podkład będzie wykonany, oraz obciążeń, na jakie będzie narażony. Podkłady zespolone i na warstwie oddzielającej robi się w zasadzie tylko w nieogrzewanych garażach lub piwnicach.