Śliwa w ogrodzie - uprawa, pielęgnacja, szkodniki, odmiany
W przydomowym sadzie warto posadzić śliwy. To ładne drzewa owocowe rodzące smaczne owoce - śliwki. Podpowiadamy, jak uprawiać śliwę w ogrodzie.
Śliwa (łac. Prunus) należy do rodziny różowatych. Drzewa osiągają wysokość 6-10 m, czasem mają kolce, liście zaś są eliptyczne lub jajowate. Kwitną od kwietnia do maja, mają przeważnie białe kwiaty i owoce o wydłużonym lub kulistym kształcie. Zależnie od odmiany owoce śliwy - śliwki - są żółte, fioletowe, lekko czerwone lub zielone. Często są pokryte białym nalotem, który po potarciu znika.
Spis treści
- Śliwa - warunki uprawy
- Szkodniki śliw
- Odmiany śliwy polecane do ogrodu
- Śliwki - wartości odżywcze owoców śliwy
Śliwa - warunki uprawy
Śliwa najlepiej rośnie w żyznej, próchnicznej i dość wilgotnej glebie (susza w czasie tworzenia się zawiązków owoców powoduje ich opadanie). Jej kwiaty są wrażliwe na przymrozki, lubi stanowisko osłonięte przed wiatrem i mrozem. Przy sadzeniu śliw warto dodać do gleby kompost (pół na pół z ziemią ogrodową).
Wybierając odmianę śliwy do ogrodu, trzeba wiedzieć, czy jest ona samopylna (wystarczy jedno drzewo), częściowo samopylna (lepiej plonuje zapylona obcym pyłkiem), czy też obcopylna (owocuje tylko po zapyleniu pyłkiem innej odmiany). By doczekać się owoców ze śliwy obcopylnej, trzeba od razu posadzić dla niej parę, a nie wszystkie odmiany pasują do siebie!
Samopylne i obcopylne drzewa owocowe: które drzewa wymagają zapylacza, a które zapylają się same >>>
Śliwy (zwłaszcza stare odmiany) często owocują naprzemiennie, co dwa lata – ale za to bardzo obficie, wtedy gałązki trzeba podpierać. Owoce śliwek zbiera się od lipca do października.
Cięcie śliwy. Kiedy i jak prawidłowo przycinać drzewa śliw >>>
Szkodniki śliw
Plony owoców mogą zniszczyć szkodniki, np. larwy owocnicy żółtorogiej – żerując w zawiązkach owoców, powodują ich opadanie. Oprysk preparatem Calypso przeprowadza się w końcowej fazie opadania płatków kwiatów. Gąsienica motyla owocówki śliwkóweczki powoduje robaczywienie owoców. W sierpniu na pnie trzeba nałożyć opaski z falistego papieru, po kilku tygodniach zdjąć je i zniszczyć (gromadzą się tam gąsienice). Można też zrobić oprysk (też Calypso) w połowie maja, w czasie masowego lotu motyli.
Robaczywe śliwki. Szkodnik śliwy: owocówka śliwkóweczka w owocach śliwy >>>
Autor: GettyImages
Śliwa najlepiej rośnie w żyznej, próchnicznej i dość wilgotnej glebie
Odmiany śliwy polecane do ogrodu
Do popularnych odmian śliwy należą:
- Renkloda Ulena – odmiana wyselekcjonowana we Francji. Samopylna, dojrzewa wcześnie. Może mieć żółtozieloną skórkę i miąższ w tym samym kolorze, zwarty, usunięcie z niego pestek bywa kłopotliwe. Renklody nadają się do bezpośredniego spożycia i na kompoty. Inne odmiany to np. renkloda zielona (obcopylna, dojrzewająca sukcesywnie od sierpnia do września) oraz Althana (obcopylna, dość wcześnie dojrzewająca).
- Węgierka zwykła – odmiana bardzo stara, o bliżej nieokreślonym rodowodzie. Do Polski prawdopodobnie przywędrowała z Węgier – stąd jej nazwa. Kwitnie bardzo późno i jest samopylna. Późno też dojrzewa. Plonuje umiarkowanie obficie, lecz corocznie. Wydaje podłużne, soczyste i pachnące owoce o ciemnofioletowej skórce, zwartym żółtozielonym miąższu i o delikatnie cierpkim smaku. Z dojrzałych łatwo usuwa się pestki. Inne odmiany węgierek to: dąbrowicka (obcopylna, dojrzewa wcześniej niż węgierka zwykła) i łowicka (samopylna, wcześnie dojrzewająca).
- Cacanska Rana – odmiana wyhodowana na terenach dawnej Jugosławii z krzyżowania różnych gatunków węgierek. Obcopylna – by wydać owoce, musi zostać zapylona pyłkiem ze śliw odmian: Ruth Gerstetter, Cacanska Lepotica lub Empress. Owocuje wcześnie, dając duże jajowate owoce. Ich skórka ma różowofioletową barwę, całą pokrywa jasnoniebieski nalot woskowy. Ma zielonożółty smaczny miąższ, który bardzo dobrze oddziela się od pestki. Jej krewnymi są Cacanska Lepotica (owocuje nieco później, daje fioletowe owoce i jest samopylna) oraz Cacanska Najbolja (owocuje najpóźniej, jest fioletowa i obcopylna).
- Mirabelka z Nancy – odmiana pochodząca z Francji. Samopylna, owocuje pod koniec sierpnia. Wydaje małe kuliste owoce barwy złocistożółtej. Ich miąższ jest miękki, szklisty, słodki i aromatyczny. Nadają się na przetwory – podczas długiego smażenia zachowują ciekawy kolor, przyjemny aromat i większość składników odżywczych. Podobne walory ma mirabelka flotowa, która jest odmianą obcopylną – potrzebuje towarzystwa śliw Stanley lub Renklody.
Poznaj też:
Śliwy ozdobne – najpopularniejsze gatunki i odmiany ozdobnych śliw do ogrodu >>>
Ałycza - uprawa, pielęgnacja, wykorzystanie ałyczy >>>
Polecany artykuł:
Autor: GettyImages
Śliwki to jedne z najpopularniejszych owoców
Śliwki - wartości odżywcze owoców śliwy
Wszystkie śliwki mają podobne wartości odżywcze, ale różnią się ilością kalorii (60-120 kcal w 100 g). Mają bardzo wiele witaminy A i rzadko występującą w owocach witaminę E, więc są cennymi przeciwutleniaczami. Działanie antyoksydacyjne wzmagają polifenole – katechiny i kwas chlorogenowy – obecne szczególnie w ich ciemnych odmianach. Dzięki nim śliwki działają antynowotworowo oraz przeciw miażdżycowo. Tym skuteczniej, że zawierają też składniki mineralne – potas, żelazo, magnez, wapń i fosfor.
Śliwki kojąco wpływają na układ nerwowy i poprawiają samopoczucie, a to dlatego, że mają sporo witamin z grupy B. Jednak największą ich zaletą jest dość wysoka zawartość tzw. „hormonu szczęścia”, czyli serotoniny, a także tryptofanu – aminokwasu, z którego ona powstaje i który skutecznie podnosi jej poziom w mózgu.
Śliwki zawierają też sorbitol, który jest lekko przeczyszczający, oraz dużo pektyn i błonnika, działają więc znakomicie na przewód pokarmowy – zarówno surowe, jak i suszone. Suszone śliwki pęcznieją w żołądku, więc tłumią głód, a jednocześnie zapobiegają zaparciom (zmniejszają zagrożenie chorobą nowotworową jelita grubego). Najbardziej wartościowe pod tym względem są węgierki i renklody. Śliwki znakomicie nadają się na przetwory: dżemy i kompoty, a smak śliwkowych powideł jest wręcz legendarny. Doskonała jest także nalewka na śliwkach, śliwki w occie i suszone.
Korzystny wpływ na zdrowie ma również kora śliwy. Wyciąg z kory śliwy afrykańskiej stosowany jest w leczeniu schorzeń prostaty. Podobne właściwości ma też kora naszych polskich śliw. Wyciąg z miąższu śliwki japońskiej o nazwie umaboshi zapobiega bakteryjnym zakażeniom pęcherza moczowego. Koncentrat z nich można kupić w sklepach ze zdrową żywnością.
