Zasady projektowania kuchni. Wybór zabudowy, funkcje wyspy kuchennej, odpowiednie oświetlenie
Przy projektowaniu kuchni najważniejszy jest właściwy rozkład przestrzeni kuchennej. Dzięki przestrzeganiu zasad Twoja kuchnia będzie wygodna, a gotowanie nie zamieni się w koszmar. Podpowiadamy, kiedy wyspa kuchenna będzie funkcjonalna, jak zaplanować oświetlenie, by nie męczyć oczu, jak wybrać i zaplanować zabudowę, aby nie przemierzać w kuchni zbędnych kilometrów.
Autor: Piotr Mastalerz
Kuchnia powinna być przestrzenią, w której domownicy i goście czują się dobrze. Urządzając ją, warto brać pod uwagę własne potrzeby i upodobania. W ten sposób stworzysz funkcjonalne i niepowtarzalne wnętrze
Podejmując decyzję o stylu i wyglądzie kuchni, musisz dokonać wielu istotnych wyborów. Wybrać ciąg szafek czy meble wolno stojące? Czy zdecydować się na spiżarnię? Jakie urządzenia będą potrzebne? Czy do codziennych śniadań wystarczy bufet przy blacie, czy jednak przyda się osobny stół lub wyspa? Aby podejmować rozsądne decyzje, warto zdać sobie sprawę z zalet i ograniczeń poszczególnych rozwiązań.
Zabudowa z szafek kuchennych czy meble wolno stojące
Jeśli zdecydujesz się na ciągłą zabudowę z szafek kuchennych, maksymalnie wykorzystasz miejsce do przechowywania produktów spożywczych oraz uzyskasz wrażenie porządku. Z kolei meble wolno stojące stworzą układ bardziej dynamiczny i elastyczny, dający możliwość modyfikacji w trakcie użytkowania.
Dobrym sposobem jest łączenie tych dwóch rozwiązań. Można zaprojektować ciąg szafek z blatem przy jednej ze ścian, a dodatkowo zdecydować się na wolno stojący bufet czy kredens albo wyspę.
Funkcjonalna i praktyczna wyspa w kuchni
Wyspa kuchenna to mebel, który zwykle staje się sercem kuchni, miejscem skupiającym wokół siebie domowników, zachęcającym do wspólnego gotowania. Warto więc uważnie przyjrzeć się swojej kuchni. Może znajdzie się w niej miejsce na wyspę, choćby niewielką?
Wyspy mogą mieć lżejszą konstrukcję meblową z korpusem osadzonym na nogach i otwartymi bokami, mogą też swoją formą nawiązywać do stołów gospodarczych. Ich wygląd bardzo często jest celowo skontrastowany z pozostałym umeblowaniem kuchni.
Natomiast wyspy o masywniejszym wyglądzie opierają swoją konstrukcję na litych szafkach osadzonych na cokołach, a rysunkiem drzwiczek i detalu najczęściej ściśle nawiązują do szafek kuchennych. Wyspa może po prostu odgrywać rolę blatu roboczego.
Więcej niż blat roboczy, czyli wyspa kuchenna wyposażona w dodatkowe funkcje
Warto jednak pomyśleć o wyposażeniu jej w inne funkcje. Elementem bardzo praktycznym jest dodatkowy niewielki zlew zamontowany w wyspie. Zwłaszcza w większych kuchniach, gdzie główny zlew jest często odsunięty lub wręcz usytuowany w wydzielonej zmywalni. Ten w wyspie pełni wówczas funkcję podręcznego ujęcia wody, miejsca do szybkiego opłukania rąk czy umycia owoców.
Można się zdecydować na przeniesienie na wyspę głównego gotowania. Osadzenie w blacie płyty grzewczej nie nastręcza obecnie trudności technicznych. Wąska i długa płyta pozwala wygospodarować powierzchnię roboczą nie tylko po jej bokach, lecz także wzdłuż górnej krawędzi.
Dzięki wyspie unikniesz kłopotu z czyszczeniem ściany za płytą – płaski blat łatwo utrzymać w czystości. Jako dopełnienie wyspy możesz zawiesić nad nią półkę będącą zarazem wieszakiem na garnki czy przyprawy.
Autor: Sylwester Rejmer
Wyspa o konstrukcji meblowej pomieści wiele sprzętów kuchennych i do spółki z wolno stojącym kredensem dynamizuje wystrój wnętrza. W pomieszczeniu znajduje się zarówno płyta grzewcza, jak i tradycyjna kuchnia kaflowa opalana drewnem i węglem
Odpowiednio usytuowane blaty i stoły
W wygodnej kuchni muszą się znaleźć odpowiednio usytuowane blaty i stoły. Gotowanie będzie sprawiać przyjemność tylko wtedy, gdy swobodnie rozłożysz potrzebne produkty, będziesz miał gdzie szybko odstawić gorący garnek czy cieknący durszlak, a półmiski z gotowymi daniami nie będą musiały, z braku miejsca, stać na oprószonej mąką stolnicy.
Zadbaj o to, by dla każdej z kuchennych stref roboczych zaplanować wystarczającą powierzchnię. W spiżarni będziesz potrzebował jej niewiele (głównie do odłożenia wyjmowanych produktów), w strefie zmywania musisz już przewidzieć jej więcej, najlepiej z obu stron zlewu (trzeba mieć miejsce na odstawienie brudnych naczyń i być może równocześnie na wyjmowane ze zmywarki czyste).
Główne blaty robocze, jeśli będą odpowiednio wytrzymałe, mogą zastąpić stolnicę i deskę do krojenia. Stół kuchenny warto wyposażyć w blat z „ciepłego” materiału (unikajmy kamienia), żeby nie przenikał dreszcz, gdy zmęczony przysiądziesz z kubkiem herbaty.
Oświetlenie w kuchni
Planując układ kuchni, warto się postarać, aby miejsca, w których spędzasz najwięcej czasu – blat do pracy, stół kuchenny – były oświetlone światłem naturalnym. Najlepiej usytuować je w pobliżu okna. Jeżeli nie jest to możliwe, zaprojektować odpowiednie dla każdego z nich oświetlenie.
Miejsca pracy, czyli blaty i kuchenka, powinny być równomiernie oświetlone w miarę jasnym światłem o barwie zbliżonej do światła naturalnego. Nad stołem zaplanuj oświetlenie o cieplejszej barwie z możliwością regulacji (jaśniejsze wykorzystasz podczas pracy, a bardziej nastrojowe przy wieczornych pogaduszkach). Zainstalowanie kilku niezależnych obwodów pomoże dostosowywać sposób oświetlenia do aktualnych potrzeb.
Dowiedz się więcej: Jak zaplanować oświetlenie w kuchni?
Wybór sprzętu AGD
Wyboru urządzeń nie warto zostawiać na ostatnią chwilę. Przy obecnej rozmaitości rozwiązań trzeba odpowiednio wcześnie podjąć decyzję, jakie sprzęty AGD chciałbyś mieć w swojej kuchni. Trzeba przewidzieć na nie miejsce, dostosować zabudowę oraz instalacje.
Kompletując wyposażenie, postaraj się asertywnie podchodzić do propozycji sprzedawców namawiających do dokupienia jeszcze jednego piekarnika, podgrzewacza, szatkownicy czy innego rzekomo niezbędnego urządzenia. Nie każdy potrzebuje wielu bardzo wyspecjalizowanych sprzętów AGD. Na przykład czy elektrycznego grilla wbudowanego w blat nie da się zastąpić dodatkową funkcją w piekarniku albo po prostu specjalną patelnią?
Każde kolejne urządzenie to mniej miejsca w kuchni, to konieczność utrzymywania go w czystości, nie mówiąc o kosztach zakupu czy ewentualnych napraw. Prawdziwy komfort zapewniają tylko rozważnie dobrane sprzęty.
Zaplanowanie miejsca do pracy w głównej części kuchni
Najważniejsza jednak jest powierzchnia do pracy w głównej części kuchni, wokół płyty i palników – powinna być tak zorganizowana, żeby mogła tam wygodnie pracować przynajmniej jedna osoba (jeśli kilkoro domowników lubi gotować – kilka osób) oraz żeby kolejne etapy przygotowywania posiłku przebiegały bezkolizyjnie.
Bardzo ważne jest, aby wysokość blatów była dopasowana do wzrostu użytkowników. Jeżeli w twojej rodzinie są osoby bardzo wysokie, nie bój się podwyższyć blatu do pracy (lub jego części) o kilka centymetrów wedle indywidualnych potrzeb. I nie daj się przekonać, że norma to nie więcej niż 90 cm. Jeszcze kilkanaście lat temu normą była zabudowa o wysokości do 85 cm! Pamiętaj też o tych najniższych. Dzieciom możesz podstawić stołeczek, ale już babcia przy za wysokim blacie nie będzie się czuła komfortowo.
Dobrym rozwiązaniem jest zaplanowanie miejsc do pracy o różnych wysokościach. Przy dłuższym kucharzeniu dobrze jest mieć możliwość wykonania części pracy na siedząco przy stole roboczym czy przycupnięcia na wysokim stołku przy podwyższonym blacie bufetu.
Warto się zastanowić nad materiałem, z którego mają być wykonane powierzchnie do pracy. Powinien on być trwały, odporny na uszkodzenia, łatwy w konserwacji, musi też ładnie prezentować się we wnętrzu. Obecnie wybór jest tak duży, że znajdziesz materiał do każdej kuchni. Możesz się zdecydować na jeden rodzaj blatów bądź też tak zróżnicować materiały, aby dla każdej ze stref wybrać tworzywo najlepiej przystosowane do panujących w niej warunków. Przy zlewie zaplanujmy powierzchnie odporne na wilgoć i zarysowania, przy płycie grzewczej powinieneś pomyśleć o materiale odpornym przede wszystkim na temperaturę i zabrudzenie tłuszczem.
Skuteczna wentylacja
Inną istotną kwestią jest skuteczna wentylacja w kuchni. Powinieneś zadbać o możliwość szybkiego odprowadzenia oparów, które w zbyt dużym stężeniu z miłych zapachów przekształcają się w zawiesisty zaduch. Zatroszcz się o to, aby kuchnia miała dwa niezależne kanały wentylacji grawitacyjnej. Jeden zostaw otwarty na pomieszczenie. Okap nad kuchenką z wyciągiem podłącz do drugiego. Gdy masz tylko jeden kanał wentylacyjny, zdecyduj się na okap z pochłaniaczem, a wentylację zostawmy otwartą. Wybierając okap, należy zwracać uwagę nie tylko na jego wygląd, ale przede wszystkim na wydajność i łatwość konserwacji. Okap z pochłaniaczem musi mieć czyszczone filtry, dobierzmy więc taki model, który nie będzie wymagał skomplikowanych zabiegów czy zakupu drogich elementów eksploatacyjnych.
Planowanie kuchni - modnie, nie zawsze oznacza wygodnie
- Szuflady. Modne obecnie szerokie szuflady (o szerokości przynajmniej 80 cm) mogą się nie sprawdzić w użytkowaniu. Niewątpliwie na zdjęciach z wyposażeniem zaaranżowanym w harmonijnej gamie kolorystycznej i ułożonym w idealnym porządku wyglądają one bardzo efektownie. Ale kiedy na ograniczonej powierzchni posiłek będzie przygotowywało równocześnie kilka osób, szuflady nie da się łatwo otworzyć.
- Wysoki połysk. Powierzchnie kuchenne wykończone na wysoki połysk, które często można podziwiać w katalogach producentów, nie są dobrym pomysłem, jeżeli małe dzieci uwielbiają pomagać w gotowaniu.
- Drewniane blaty. Drewniane blaty są popularne – ich zaletą jest przyjazna, ciepła faktura. Bądź jednak świadomy, że pomimo najlepszych zabezpieczeń nawet najtwardszy gatunek drewna jest podatny na uszkodzenia mechaniczne. Drewno nie lubi też wody – drewniany blat przy zlewie może po jakimś czasie zacząć czernieć, a wilgotne metalowe puszki postawione na olejowanym, a nie lakierowanym blacie, zostawią ciemne, trudne do usunięcia przebarwienia. Kiedy śladów użytkowania będzie zbyt wiele, blat można oszlifować i przywrócić mu dawny wygląd – jednak jest to dodatkowy kłopot.
- Często spotykanym elementem aranżacji kuchni w nowoczesnym stylu są szafki i szuflady bez widocznych uchwytów. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na sposób ich otwierania – czy sięgając do szuflady w trakcie gotowania, będziesz w stanie bezproblemowo otworzyć ją wilgotnymi rękoma? Czy wyprofilowane zagłębienie na krawędzi drzwiczek nie będzie miejscem zbierania się brudu?
- Nie dajm się uwieść minimalistycznym projektom kuchni. Pięknie wygląda wnętrze z minimalną liczbą szafek i stylową grafiką nad blatem. Spróbuj jednak wyobrazić sobie, że przenosisz wyposażenie swojej kuchni do tak zaaranżowanego wnętrza. Może się okazać, że połowa zastawy nie ma gdzie stać, a grafikę znad blatu najchętniej zmieniłbyś na wysoką pod sufit szafkę.
