Kuchnia w domu jednorodzinnym. Kuchnia z oknem na ogród czy na ulicę?
Kuchnia w domu jednorodzinnym najczęściej projektowana jest od frontu. Zwolennicy tego rozwiązania chwalą sobie widok z okna w kuchni na drogę, możliwość kontrolowania przestrzeni przed domem. Czy powinniśmy się jednak obawiać "odwróconego" układu funkcjonalnego, z kuchnią w głębi domu? Wcale nie! W wielu sytuacjach takie rozwiązanie jest najlepsze.
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy
Kuchnia w domu zaprojektowana od frontu oddzielona jest od salonu. To tradycyjne rozwiązanie, kiedy kuchnia jest jednocześnie rodzinną jadalnią, a salon ma charakter reprezentacyjny i służy wypoczynkowi. Projekt: Murator C171 – Oddany
Kuchnia w domu zmienia miejsce
Nasze domy się zmieniają. Wiele dawnych reguł projektowania przestaje mieć obowiązujący charakter. Zmieniające się obyczaje i sposób życia powodują, że zasady trzeba przemyśleć na nowo. Dotyczy to między innymi miejsca kuchni w domu.
Kuchnia od wschodu
Architekci od dawna uważają, że najlepiej sytuować kuchnię od wschodu lub od północy. Jest to zasada racjonalna i praktyczna, gdyż dzięki temu np. przechowywane w kuchni masło nie jełczeje. Od wschodniej i od północnej strony w domu jest po prostu chłodniej, a pomieszczenia nie nagrzewają się silnie nawet latem. Ponieważ w kuchni się gotuje i piecze, a urządzenia kuchenne są dodatkowym źródłem ciepła, rozsądnie jest nie łączyć tej energii z południowym światłem lub zachodnimi promieniami słońca sięgającymi głęboko do wnętrza.
Projektowanie kuchni od wschodu zaleca się też ze względu na światło: śniadanie w jasnym wnętrzu jest dobrym początkiem dnia, co jest szczególnie ważne jesienią i zimą, gdyż mamy szansę korzystać z naturalnego oświetlenia. Z kolei latem możemy się cieszyć porannymi promieniami słońca, które nie są gorące, a po południu, kiedy narasta upał, korzystać z cienia. Ma to duże znaczenie głównie wtedy, gdy w kuchni jadamy posiłki.
Kuchnia w domu jednorodzinnym – różne możliwości
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy
Kuchnia w domu zaprojektowana od frontu oddzielona jest od salonu. To tradycyjne rozwiązanie, kiedy kuchnia jest jednocześnie rodzinną jadalnią, a salon ma charakter reprezentacyjny i służy wypoczynkowi. Projekt: Murator C171 – Oddany
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy
Kuchnia przy elewacji ogrodowej, obok salonu położonego w głębi domu może być zupełnie otwarta lub nieco wydzielona, ale korzysta z tego samego światła i widoków co salon. Projekt: Murator C39 – Gwarny
Te znane i od dawna stosowane zasady projektowania kuchni raczej nie budzą wątpliwości. Przestrzeganie ich było bardzo ważne w czasach, gdy domy były słabo izolowane, a temperatura zewnętrzna i pogoda miały wielkie znaczenie dla mikroklimatu wnętrza. Wentylacja naturalna, nieszczelne okna i niezbyt ciepłe ściany powodowały, że człowiek w większym niż dziś stopniu starał się uwzględniać warunki naturalne i otoczenie.
Chociaż w domu o grubych ścianach i szczelnych oknach, energooszczędnym i wyposażonym w wentylację mechaniczną nie ma to tak kluczowego znaczenia, dawne zalecenia nadal warto brać pod uwagę. W projektach poszukujących rozwiązań ekologicznych i energooszczędnych chodzi także o to, aby zmniejszać wydatkowaną energię i wykorzywać słońce do ogrzewania domu.
Hasło: kuchnia od północy lub wschodu nie straciło więc na aktualności.
Kuchnia z oknem na ulicę, czyli od frontu
W tradycyjnym domu kuchnia należała do pomieszczeń gospodarczych. Było to przede wszystkim miejsce pracy, i to często wykonywanej nie tylko przez domowników.
Jeszcze w latach 30. XX wieku projektowane było kuchenne wejście, przez które wnosiło się opał, ziemniaki i produkty z targu. Prowadziło ono wprost do korytarza przy kuchni, która była oddalona od pomieszczeń reprezentacyjnych.
Czasy się zmieniły, ale zwyczaj projektowania kuchni przy wejściu do domu przetrwał. Dziś jest to jednak niemal zawsze wejście frontowe. Z reguły bowiem pokoje mieszkalne sytuuje się tak, aby mogły mieć kontakt z ogrodem, a salon i taras były osłonięte od ulicy. Dlatego w większości projektów z katalogu strefa gospodarcza, a z nią kuchnia, sytuowana jest od frontu, w sąsiedztwie garażu.
Najbardziej korzystna ze względu na oświetlenie i nasłonecznienie wnętrz jest sytuacja, kiedy elewacja frontowa jest skierowana na północ lub wschód. Zwolennicy tego rozwiązania chwalą sobie także widok z okna w kuchni na drogę, możliwość kontrolowania przestrzeni przed domem, obserwowania, kto zmierza w stronę drzwi wejściowych.
To jednak dosyć subiektywna potrzeba i nie każdy musi ją podzielać. Poczucie bezpieczeństwa można sobie zapewnić innymi sposobami, a obserwowanie świata przez okno kuchenne nie jest już, jak bywało dawniej, najatrakcyjniejszą rozrywką.
Autor: Andrzej Szandomirski
Gdy kuchnia (od frontu) z jadalnią (od ogrodu) zajmują całą szerokość domu, wnętrze może być oświetlone z dwóch lub trzech stron, a z kuchni widać także ogród.
Kuchnia otwarta na salon
Zwyczajowe miejsce kuchni z oknem na ulicę wiąże się z tym, że wciąż jest ona projektowana jako pomieszczenie pomocnicze, bardziej związane ze strefą gospodarczą niż mieszkalną. Tymczasem we współczesnych domach rola kuchni jest inna. Dziś jest to centrum życia domowego. Pomieszczenie otwarte, połączone z jadalnią i salonem. Sama czynność gotowania i przygotowywania posiłków staje się nieodłącznym elementem wspólnego spędzania czasu i coraz mniej widzimy powodów, aby zamykać kuchnię w osobnym pomieszczeniu czy oddzielać od strefy, w której przyjmujemy gości. Miejsce kuchni we wspołczesnym domu przesunęło się zdecydowanie w stronę salonu.
Na szczęście są projekty, które godzą dwie potrzeby: kuchnia w domu jest od frontu, ale połączona z salonem otwartym na ogród i taras. Idealnie, kiedy w takiej otwartej strefie dziennej zajmującej większą część parteru jest zachowane logiczne sąsiedztwo: kuchnia – jadalnia (miejsce na duży stół) – salon (kąt wypoczynkowy).
Nie zawsze się to udaje. Czasem trzeba wybierać. Żeby mieć kuchnię z oknem na ulicę, musimy się pogodzić z tym, że będzie osobnym pomieszczeniem oddalonym od salonu. Albo aby mieć kuchnię otwartą na salon, rezygnujemy z możliwości oglądania furtki z kuchennego okna. I wcale nie musi to być bolesny dylemat.
Kuchnia z oknem na ogród
Czy powinniśmy się obawiać „odwróconego” układu funkcjonalnego, z kuchnią z oknem na ogród, czyli najczęściej w głębi domu? Wcale nie! W wielu sytuacjach takie rozwiązanie jest najlepsze. Przede wszystkim przypomnijmy, że działki są różnie zorientowane względem stron świata i sytuacja optymalna nie jest wcale taka częsta. Jeśli mamy działkę z wjazdem od południa, nie powinniśmy wybierać projektu z kuchnią od frontu, bo będzie to najbardziej nasłonecznione miejsce. Są też inne, czysto funkcjonalne argumenty za kuchnią od strony ogrodu.
Zwykle taras i fragment ogrodu tuż przy domu są intensywnie użytkowane. Jeżeli potrafimy zagospodarować ten fragment przestrzeni, staje się ona najprzyjemniejszym pokojem pod chmurką, letnią „ekspozyturą” salonu. Zadaszony taras to niezwykle miłe miejsce posiłków, porannych kaw, popołudniowych herbatek czy wieczornych spotkań. Te przyjemności mogą być codziennością, pod warunkiem że biesiadowanie nie będzie wymagało noszenia talerzy i półmisków z drugiej części domu.
Kuchnia w domu jednorodzinnym położona blisko tarasu oznacza łatwość i komfort wychodzenia z posiłkami do ogrodu i wygodę urządzania przyjęć na tarasie. Przy tym nie rezygnujemy wcale z tradycyjnej dodatkowej roli kuchni jako centrum dowodzenia i najważniejszego punktu obserwacyjnego. Zmienia się tylko obszar, który mamy pod kontrolą. Zastanówmy się, czy lepiej mieć na oku listonosza podchodzącego do furtki, czy dzieci bawiące się w ogrodzie? Rodzice maluchów z pewnością docenią tę drugą możliwość.
Autor: Andrzej Szandomirski
Nowoczesna kuchnia w tradycyjnym miejscu: od frontu, blisko wejścia, z oknem wychodzącym na drogę.
- Wybierając projekt domu, pamiętajmy o położeniu działki względem stron świata. Z punktu widzenia oświetlenia i ogrzewania wnętrza najkorzystniejsze jest umiejscowienie kuchni przy wschodniej ścianie.
- Usytuowanie kuchni blisko wejścia ułatwia wnoszenie zakupów, a frontowe okno pozwala obserwować drogę i osoby zbliżające się do domu
- Zawsze wygodna jest możliwość połaczenia kuchni z jadalnią i/lub salonem. Jeżeli te pomieszczenia są oddzielone, na przykład schodami czy holem, kuchnia powinna być na tyle duża, aby mogła pełnić funkcję wygodnego miejsca codziennych posiłków.
- Kuchnia w głębi domu może być bardzo dobrym rozwiązaniem. Jej zalety to możliwość wygodnego połączenia całej strefy dziennej, sąsiedztwo tarasu i widok na ogród. Mankament: wydłużenie drogi z zakupami.
