Remont dachu płaskiego. Jak odnowić stropodach?

Remont dachu płaskiego może nie skończyć się na kilku naprawach. Często konieczna jest wymiana pokrycia, aby stropodach był dobrze chroniony przed deszczem. Może się okazać, że trzeba również wymienić warstwę termoizolacji.

Możliwości naprawy i remontu starego dachu zależą od stanu jego blacharki i hydroizolacji, a także konstrukcji, bo dachy płaskie w różnych latach budowane były odmiennie. Najczęściej remontuje się dachy płaskie budowane w latach 60. i 70. na jednorodzinnych domach-kostkach. W czasach, kiedy powstało ich najwięcej, nie znano skutecznych materiałów termoizolacyjnych. Uważano, że pustka powietrzna skutecznie izoluje. Większość takich dachów nie ma w ogóle ocieplenia lub tylko warstwę żużlu, supremy albo gliny z trocinami. Przy obecnych technologiach remont stropodachu daje możliwości stworzenia mocnej zapory dla ucieczki ciepła z wnętrza domu.

Dach płaski czyli stropodach

Dach płaski jest związany ze stropem nad ostatnią kondygnacją i nazywa się go stropodachem. Jeśli jest nad kondygnacją ogrzewaną, musi być ocieplony. Jeżeli nad ociepleniem znajduje się przestrzeń wentylowana umożliwiająca odprowadzenie z niej nadmiaru wilgoci, która może w nią wniknąć z pomieszczenia poniżej, to taki układ nazywa się stropodachem wentylowanym. Warstwa powietrza może wypełniać bardzo małą szczelinę między ociepleniem a hydroizolacją lub zajmować powierzchnię ponadmetrowej wysokości nad ostatnią kondygnacją. Niewielką szczelinę wentylacyjną uzyskuje się zazwyczaj, jeśli konstrukcją dachu są belki lub dźwigary kratownicowe. Wyższa powstaje wówczas, gdy sam dach jest odsunięty od stropu (jest to tak zwany stropodach wentylowany dwudzielny). Konstrukcją tej części dachu, na której ułożona jest hydroizolacja, mogą być wówczas płyty dachowe oparte na ściankach ażurowych lub drewniane belki z deskowaniem wsparte na słupkach. Jeżeli nie ma przestrzeni wentylacyjnej i wszystkie warstwy (konstrukcja, ocieplenie, izolacja) ściśle do siebie przylegają, to taki dach płaski nazywa się stropodachem niewentylowanym. W takim układzie pod ociepleniem koniecznie musi się znaleźć paroizolacja, która ochroni je przed parą wodną z wnętrza.

Remont stropodachu: naprawa obróbek blacharskich

Gdy pojawia się przeciek, nie zawsze winna jest hydroizolacja. Zanim przystąpisz do jej naprawy lub wymiany, trzeba sprawdzić stan obróbek blacharskich. Pamiętaj, że w dachu płaskim miejsce rozszczelnienia jest trudne do zdiagnozowania, a źródło przecieku nie musi się znajdować bezpośrednio nad zaciekiem. Często dochodzi do przecieków na styku obróbek blacharskich z attykami, ścianami kominowymi oraz kominkami wentylacyjnymi. Zdarza się, że przeciek pochodzi od blacharki zniszczonej przez zator lodowy lub odspojonej od hydroizolacji. Można próbować lokalizować nieszczelność, polewając podejrzane miejsca wodą z węża gumowego. Należy również regularnie oczyszczać rynny i rury spustowe z liści i innych zanieczyszczeń, aby woda, szukając sobie ujścia, nie atakowała innych słabych miejsc.

Czym i jak naprawiać hydroizolację stropodachu

Dach może być pokryty papą starszego typu. Takie papy nie miały modyfikujących je dodatków, dlatego sztywniały na mrozie, roztapiały się na słońcu, pękały, rozszczelniały i szybko ulegały degradacji. Jeśli zniszczenia były powierzchniowe, ratowało się je smołowaniem lub lepikiem asfaltowym. O rozpoznanie rodzaju lepiszcza oraz starej papy na dachu najlepiej poprosić dekarza. Ważne, aby określił je przed wyborem nowego materiału hydroizolacyjnego. Rodzaj papy  trzeba bowiem dobrać do tego, co już jest na dachu. Na przykład termozgrzewalnych pap asfaltowych nie należy układać na pokryciu smołowym. Jeśli papa się miejscowo rozszczelniła, czasem wystarczy pokrycie jej płynną warstwą naprawczą. Zazwyczaj jednak do remontu przystępujesz, gdy degradacja powoduje już widoczne przecieki. Wówczas najczęściej układa się na dachu kolejną warstwę papy, gdyż samo lepikowanie nie wystarcza. Dlatego zdarza się, że na starym dachu leży kilka warstw nierównej papy. Nowoczesne materiały do hydroizolacji, modyfikowane papy, membrany i powłoki bezszwowe sprawiają, że jeśli dach płaski się dobrze wyremontuje, można o nim zapomnieć na długie lata.

Stropodach: izolacja z papy

Do zaizolowania starego dachu najlepiej wybrać papę termozgrzewalną modyfikowaną SBS na osnowie z włókniny poliestrowej. Osnowa z poliestru sprawia, że papa jest wytrzymała na rozciąganie i ruchy termiczne na nagrzewającym się dachu. Na stabilnym podłożu sprawdzi się nieco mniej elastyczna papa na osnowie z tkaniny szklanej. Papy modyfikowane wolniej się starzeją niż tradycyjne. Najczęściej układa się je w dwóch warstwach. Pierwszą – papę podkładową – mocuje się mechanicznie do podłoża, zgrzewa lub klei, drugą – termozgrzewalną – zgrzewa się. Mechanicznie najczęściej mocuje się papę podkładową do podłoża drewnianego lub izolacji. Do styropianu oraz wełny pokrytej bitumem można też papę podkładową kleić. W przypadku podłoża betonowego papę podkładową zgrzewa się lub klei. Beton powinien być wcześniej odpylony i zagruntowany. Układając hydroizolację, trzeba ją wywinąć na wszystkie pionowe powierzchnie, z którymi styka się dach. Remontując stropodach niewentylowany warto też rozważyć zastosowanie papy z wbudowanym systemem wentylacji podłoża lub papy perforowanej uzupełnionej kominkami wentylacyjnymi.

Z czego uformować spadek w stropodachu

Jeżeli na dachu są zastoiska wody, oznacza to, że nie ma na nim spadków lub ich kierunek zmienił się w wyniku zapadnięcia się warstw, zgrubień papy lub ugięcia konstrukcji. Naprawę hydroizolacji trzeba wówczas połączyć z kształtowaniem nowej warstwy spadkowej. Można to zrobić, wykonując na starej papie zbrojoną wylewkę betonową. Jest ona ciężka i możesz sobie na nią pozwolić tylko, gdy strop ma wystarczająco mocną konstrukcję. Jeśli na dachu leży już kilka warstw papy, to aby odciążyć strop, warto je zerwać i dopiero wtedy wybetonować spadek. Tak najczęściej kształtuje się spadek w stropodachach wentylowanych. W niewentylowanych, gdy jednocześnie docieplasz dach, warstwę spadkową można ukształtować z betonu albo z odpowiednio dociętego materiału izolacyjnego. Taką dodatkową izolację (ze styropianu lub z twardej wełny mineralnej) można ułożyć na starym wyrównanym pokryciu. Izolacji z ukształtowanym spadkiem nie docina się samodzielnie. Firmy produkujące ocieplenie przygotują na zamówienie zestaw płyt izolacyjnych ze spadkiem dostosowanych do wymiaru dachu i grubości izolacji.

Termoizolacja dachu płaskiego

Izolacja z wełny kamiennej jest cięższa niż ta ze styropianu lub polistyrenu ekstrudowanego i bardziej obciąży strop. Wierzchnia warstwa spadkowa wykonana z izolacji powinna mieć dobrane nie tylko ciężar, ale także odpowiednią twardość, aby nie została zniszczona przez osoby chodzące po dachu. Wytrzymałość polistyrenu jest nieco większa niż wełny mineralnej, dlatego jeżeli masz zamiar wykorzystywać dach w celach użytkowych, lepiej docieplic go polistyrenem. Pamiętaj, że na polistyrenie i styropianie nie można bezpośrednio zgrzewać papy, gdyż są to materiały nieodporne na tak wysoką temperaturę. Zamiast jednorodnej izolacji można stosować płyty ze styropianu z już podklejoną fabrycznie warstwą papy. Styropapę wykańcza się warstwą wierzchniego krycia, może to być papa termozgrzewalna. Styropianu nie powinno się też układać bezpośrednio na podłożu, które było smołowane. Płyty izolacji można łączyć z podłożem, kołkując je, klejąc lub dociążając warstwą żwiru.

Zuzanna Podwysocka