Metody odgrzybiania budynków. Poznaj działanie środków grzybobójczych
Podstawowym warunkiem skuteczności prac przy odgrzybianiu budynku, jest usunięcie jego przyczyny. Do odgrzybiania stosuje się środki grzybobójcze. Należy pamiętać, że zwalczanie grzybów wymaga stosunkowo głębokiej penetracji czynnika biobójczego i większej ilości biocydu niż w wypadku zabezpieczania powierzchni.
W pomieszczeniach, w których wykonuje się odgrzybianie i zabiegi owadobójcze, nie mogą przebywać ludzie i zwierzęta. Trzeba z nich także usunąć żywność, paszę i inne materiały pochłaniające zapachy. Jeśli używamy najnowszych środków biobójczych, mieszkańcy muszą opuścić pomieszczenia na czas tylko od jednego do trzech dni.
Środki grzybobójcze należy stosować po odpowiednim przygotowaniu drewna lub innych materiałów, z których wykonano konstrukcję budowlaną:
- zagrzybiony materiał należy oczyścić z utworów grzyba i wszelkich zanieczyszczeń, takich jak resztki zaprawy czy powłok malarskich;
- zniszczone partie drewna powinno się zestrugać do zdrowej części;
- w przypadku użycia środków oleistych i rozpuszczalnikowych elementy drewniane należy wysuszyć do wilgotności powietrzno-suchej (18-20%).
Odgrzybianie powinno się wykonywać według zaleceń zawartych w specjalnie do tego celu opracowanej ekspertyzie mykologiczno-budowlanej, co przewiduje DzU nr 75 z 15 czerwca 2002 r., § 322.
Sposoby zwalczania grzyba w budynkach
Usunięcie zagrzybienia polega przede wszystkim na impregnacji za pomocą środków chemicznych. Działania fizyczne stanowią najczęściej uzupełnienie działań chemicznych, ale niekiedy sytuacja jest odwrotna. Środki biobójcze zatruwają tkankę drewna będącą pożywieniem grzybów oraz stwarzają niesprzyjające warunki do ich rozwoju. Stosowane na podłoża mineralne powodują niszczenie grzybów. W budynkach wykonuje się najczęściej impregnację powierzchniową i wgłębną.
Do impregnacji powierzchniowej zalicza się wszystkie proste sposoby (smarowanie, opryskiwanie, krótkotrwałe moczenie), które nasycają zewnętrzną warstwę drewna lub innych materiałów do głębokości 5 mm. W impregnacji wgłębnej stosuje się te sposoby, które za pomocą dyfuzji lub działania ciśnieniowego wprowadzają impregnat na głębokość kilkunastu bądź kilkudziesięciu milimetrów, aż do całkowitego nasycenia dających się łatwo impregnować części drewna (głównie bielu). Szczególne znaczenie przy impregnowaniu ma wilgotność drewna, warunkuje ona bowiem rodzaj wybranego sposobu impregnacji.
Smarowanie polega na wielokrotnym (najczęściej dwu-, trzykrotnym) pokrywaniu powierzchni drewna lub innych materiałów roztworem (środkiem grzybobójczym) za pomocą pędzla lub szczotki. Zabieg należy wykonać bardzo starannie. Temperatura środków solnych i wodorozcieńczalnych powinna wynosić około 20°C, ale korzystniejsze jest podgrzanie roztworu do temperatury 50-60°C (jeśli producent na to zezwala), co zwiększa głębokość wnikania, ale także zużycie impregnatu.
Opryskiwanie przeprowadza się za pomocą opryskiwaczy elektrycznych lub pneumatycznych. Stosuje się je w przypadku występowania trudno dostępnych elementów drewnianych lub z innych materiałów albo podczas impregnacji dużych powierzchni. Zużycie preparatu jest jednak o 25-30% większe niż podczas smarowania.
Iniekcja zastrzykowa polega na wprowadzeniu środka grzybobójczego w głąb drewna za pomocą strzykawki lekarskiej lub weterynaryjnej. Do tego celu wykorzystuje się również wszelkie spękania oraz otwory wylotowe po owadach. Po wykonaniu zabiegu całość drewna należy szczelnie okryć folią na 48 godzin. Podczas stosowania metody zastrzykowej igłę strzykawki wbija się w drewno w odstępach mniej więcej co 5 cm.
Nawiew gorącego powietrza na zagrzybioną powierzchnię zniszczy grzyby, ale jeszcze częściej owady, których larwy giną w temperaturze wyższej od 46°C. Metodę tę często wykorzystuje się w drewnianych domach albo na poddaszach (ale może być stosowana również na podłoża mineralne). Powietrze podgrzane w nagrzewnicy do temperatury 80-110°C doprowadza się do przestrzeni poddasza i poddaje jego działaniu drewnianą więźbę dachową. Urządzenie do pomiaru temperatury, umieszczone w środku najgrubszej belki drewnianej, rejestruje osiągnięcie żądanej temperatury. Po sześcio-ośmiogodzinnym nagrzewaniu aplikuje się chemiczne środki ochrony drewna. Wysoka temperatura może powodować uszkodzenie powłok oraz zapalenie się drewna, wymaga więc ciągłej kontroli stanu materiału.
Fale elektromagnetyczne powodują niszczenie organizmów, co jest wynikiem silnego nagrzewania w krótkim czasie drewna lub podłoży mineralnych. Wykorzystuje się temperaturę 50-60°C. Niższa wymaga dłuższego działania. Uwzględniając dobre właściwości izolacyjne drewna, należy czas zabiegu wydłużyć aż do nagrzania się materiału do powyższej temperatury.