Co najlepsze do impregnacji drewna? Zobacz, jaki wybrać bezbarwny impregnat do drewna

Co najlepsze do impregnacji drewna? Poprosiliśmy producentów chemii budowlanej o zarekomendowanie preparatów do impregnacji. Na liście znalazły się m.in. impregnat Sadolin, impregnat Altax, impregnat Drewnochron oraz impregnat Vidaron. Zobacz, czym powinien się charakteryzować bezbarwny impregnat do drewna na zewnątrz i do wnętrza.

Spis treści

1. Co najlepsze do impregnacji drewna? Wybieramy bezbarwny impregnat do drewna
2. Impregnaty techniczne
3. Impregnaty ochronno-dekoracyjne
4. Impregnaty do drewna wodne i rozpuszczalnikowe
5. Impregnacja drewna – klasy użyteczności drewna
6. Czym nakładać impregnat do drewna?
7. Środki do impregnacji drewna – wydajność i zużycie
8. Impregnacja drewna – cena za m²

Rodzaj środka impregnującego drewno w dużej mierze zależy od tego, jakie elementy i przed czym chcemy zabezpieczyć. Do celów konstrukcyjnych (więźba dachowa, ściany szkieletowe, stropy drewniane) najczęściej używa się miękkich gatunków drewna krajowego (przede wszystkim sosnowego, ale też świerkowego), natomiast przy wykańczaniu domu zwykle wykorzystuje się drewno twardsze krajowe (przykładowo dąb, jesion, buk) bądź egzotyczne (zazwyczaj mniej podatne na atak grzybów i owadów). Z drewna buduje się też elementy małej architektury – wiaty, pergole, ogrodzenia.

Wewnątrz budynku drewno jest narażone przede wszystkim na grzyby, owady i ogień. Na zewnątrz zagraża mu dodatkowo niekorzystny wpływ warunków atmosferycznych – słońca, opadów i wilgoci. Aby zapobiec zniszczeniu drewna, zabezpiecza się je impregnatem. Niektóre z tych środków nadają się do stosowania nie tylko na surowym (nowym) drewnie, lecz także na starym, by je „leczyć”.

Co najlepsze do impregnacji drewna? Wybieramy bezbarwny impregnat do drewna

Rynek oferuje wiele preparatów do ochrony drewna, które różnią się nie tylko ceną, lecz także właściwościami. Do zabezpieczenia przed słońcem, wilgocią, grzybami, pleśniami, owadami, glonami, mchami i ogniem służą preparaty impregnujące. Ale wśród nich wyróżnia się dwie grupy produktów – impregnaty techniczne i ochronno-dekoracyjne.

Dlatego poprosiliśmy producentów o zarekomendowanie wyrobów w tych dwóch kategoriach. Aby ułatwić porównanie prezentowanych impregnatów, poprosiliśmy o podanie wybranych przez nas parametrów.

Otrzymaliśmy szesnaście rekomendacji. Siedem z nich to impregnaty techniczne, a dziewięć – impregnaty ochronno-dekoracyjne. W obu tych grupach są zarówno preparaty wodne, jak i rozpuszczalnikowe.

• Przejdź do galerii: Polecane produkty do impregnacji drewna. Zobacz zdjęcia, parametry i ceny

Zobacz galerię 16 zdjęć

Autor: LUVENA

Fobos M-4. Producent: LUVENA. Zakres działania: chroni drewno przed ogniem, grzybami domowymi (podstawczakami), grzybami pleśniowymi i owadami (technicznymi szkodnikami drewna). Polecane zastosowanie: kompleksowa impregnacja drewna konstrukcyjnego, elementów więźby dachowej, szkieletów drewnianych. Klasa użytkowania drewna: 1 i 2 wewnątrz budynków. Sposób nanoszenia: smarowanie pędzlem, natrysk, kąpiel. Zawartość LZO: brak danych. Kolor: bezbarwny lub zielony (jako wskaźnik wykonanej impregnacji). Wydajność na drewnie miękkim struganym (sosna): 5 m2/kg. Zalecana liczba warstw: do nasycenia zgodnego z normą zużycia. Zalecane zużycie do uzyskania pełnej ochrony drewna: 200 g/m2. Trwałość zabezpieczenia: równa okresowi użytkowania drewna, pod warunkiem braku uszkodzenia zaimpregnowanej powierzchni lub jej długotrwałego kontaktu z wodą. Cena: 343 zł/25kg. Cecha wyróżniająca: kompleksowa ochrona drewna budowlanego przed ogniem i biokorozją – klasa niezapalności oraz nierozprzestrzeniania ognia

Impregnaty techniczne

To produkty, które mają wysoką skuteczność zabezpieczenia drewna, ale różnią się zakresem działania. Przede wszystkim chronią przed wilgocią i wodą, które sprzyjają rozwojowi grzybów, czyli najczęstszej przyczynie sinienia i rozkładu drewna. Większość zarekomendowanych wyrobów jest wielofunkcyjna, czyli chronią przed więcej niż jednym czynnikiem niszczącym drewno. Oprócz środków biobójczych, które zwalczają różnego rodzaju grzyby, zawierają środki owadobójcze. Jeden z zarekomendowanych wyrobów wielofunkcyjnych chroni również przed ogniem.

Impregnat techniczny wykorzystuje się zwykle jako jedyne zabezpieczenie drewna w przypadku elementów, które nie są eksponowane, czyli belek w zabudowanych konstrukcjach stropowych, dachowych czy ściennych, a także legarów tarasowych. Wybiera się do tego zarówno preparaty bezbarwne, jak i barwione, przy czym kolor (na przykład zielony, brązowy) jest tu traktowany jako wskaźnik wykonanej impregnacji, a jego nasycenie nie odzwierciedla stopnia zabezpieczenia drewna.

Na elementach, których powierzchnia pozostaje widoczna albo wykończona jasnym preparatem dekoracyjnym, stosuje się jedynie bezbarwne impregnaty techniczne jako grunt pod dowolnego rodzaju warstwy dekoracyjne.

• Sprawdź też: Testujemy impregnaty i farby do drewna. Które są najlepsze?

Impregnaty ochronno-dekoracyjne

Większość bezbarwnych impregnatów nie zawiera filtra UV, więc nie zabezpiecza drewna przed szarzeniem i ciemnieniem. Dlatego dobierając produkt do elementów na zewnątrz, sięga się zwykle po impregnat w wersji kolorystycznej, czyli ochronno-dekoracyjny. Zawarte w nim pigmenty stanowią bowiem barierę dla promieni UV. Producenci oferują te preparaty w wielu kolorach (od kilku do kilkunastu). W jednym przypadku poza kolorami gotowymi można wybrać dodatkowo jeden z ponad 40 odcieni przygotowanych na zamówienie. Impregnaty ochronno-dekoracyjne są też dostępne w wersji bezbarwnej.

Impregnaty do drewna wodne i rozpuszczalnikowe

W obu kategoriach produktów zarekomendowano zarówno preparaty wodne, jak i rozpuszczalnikowe. Oba rodzaje są tak samo skuteczne i dopuszczone do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. Podstawowymi zaletami impregnatów wodnych są brak drażniącego zapachu i szybkie schnięcie. Chętniej wybiera się je więc do zabezpieczania elementów wewnątrz – ścian działowych, legarów, więźby. Z kolei preparaty rozpuszczalnikowe charakteryzują się znacznie skuteczniejszą penetracją, ale też ostrym zapachem. Doskonale sprawdzają się na zewnątrz, do impregnacji tarasów, mebli ogrodowych, elewacji. Dzięki temu, że rozpuszczalnikowe impregnaty techniczne głębiej i szybciej wnikają w drewno niż te wodne, wszystkie z zarekomendowanych to preparaty wielofunkcyjne, które skutecznie chronią drewno także przed szkodnikami. Trzeba jednak wiedzieć, że aby preparat rozpuszczalnikowy mógł wniknąć w strukturę drewna, nie może być ono wilgotne.

Tylko jeden z prezentowanych impregnatów chroni drewno także przed ogniem, to preparat solny, z którego przygotowuje się 30% roztwór wodny (w proporcji 1 kg produktu na 2,3 l wody). Po impregnacji na powierzchni drewna pojawiają się kryształki soli, które stanowią blokadę dla ognia. Jednak to sprawia, że produkty solne wykorzystuje się jedynie na niewidocznych elementach konstrukcyjnych.

• Zobacz też: Impregnacja drewnianego tarasu - 6 najczęściej popełnianych błędów. Jak ich uniknąć?

Impregnacja drewna – klasy użyteczności drewna

Ogólnie dostępne preparaty umożliwiają ochronne drewna w klasach od 1 do 3. Każda z tych klas określa warunki użytkowania drewna i poziom jego narażenia na zawilgocenie. Jeśli chcemy zaimpregnować drewno, które jest wewnątrz lub na zewnątrz pod zadaszeniem, a elementy mają maksymalną wilgotność 20%, wówczas wystarczy zastosować produkt zapewniający ochronę drewna użytkowego w klasie 1. Gdyby jednak drewno było tam sporadycznie narażone na zawilgocenie ponad 20%, do impregnacji trzeba wybrać środek do ochrony w klasie 2. Kilka z prezentowanych impregnatów zapewnia najwyższą ochronę – w klasie 3. Oznacza to, że trwale zabezpieczają drewno na zewnątrz, które często ulega zawilgoceniu (ponad 20%), ale nie ma kontaktu z gruntem. Dla większości impregnatów ochronno-dekoracyjnych nie podano tego parametru, należy więc sądzić, że jeśli mają być stosowane na elementach wystawionych na tak niekorzystne oddziaływanie warunków atmosferycznych, warto najpierw zastosować na nie odpowiedni bezbarwny impregnat techniczny.

Czym nakładać impregnat do drewna?

Aby drewno przyjęło zalecaną przez producenta dawkę impregnatu, powinno być w stanie powietrzno-suchym, czyli mieć wilgotność nie większą niż 18%. Powierzchnia elementów powinna być czysta, ale nie musi być idealnie oszlifowana. Trzeba jednak pamiętać, że im bardziej chropowata powierzchnia, tym większe zużycie preparatu. Zwłaszcza w przypadku impregnatów technicznych, które nie tworzą powłoki na powierzchni drewna, lecz mają wniknąć w jego strukturę, ważny jest odpowiedni stopień nasycenia drewna. Producenci określają metodę nanoszenia preparatu. Czasem jest to jedynie malowanie lub smarowanie pędzlem. Z kolei inni pozostawiają wybór między pędzlem, wałkiem a natryskiem. Niektóre produkty można wprowadzić w drewno metodą kąpieli. Aby zanurzyć w impregnacie zabezpieczane elementy, trzeba przygotować wannę lub długie koryto. Tu, podobnie jak w metodzie z natryskiem, ważne jest odpowiednie przygotowanie stanowiska pracy, aby nadmiar preparatu, który nie wniknie w drewno, nie zanieczyścił środowiska.

• Przeczytaj: Konserwacja drewna - jak konserwować drewniane meble ogrodowe i elementy małej architektury?

Środki do impregnacji drewna – wydajność i zużycie

Informacje o wydajności mogą nam posłużyć do wstępnego oszacowania ilości impregnatu potrzebnego do zabezpieczenia drewna. Należy pamiętać, że wydajność preparatu będzie zależna od rodzaju drewna, jakości wykończenia, a także narzędzia, którym nanosi się preparat (grubości warstwy). Przykładowo 8-12 m²/kg na powierzchni gładkiej lub 4-8 m²/kg na powierzchni nieoszlifowanej. Producent zazwyczaj określa zalecaną liczbę warstw, w których powinno się nanieść impregnat. Z reguły są przynajmniej dwie, a tylko w jednym wypadku zadeklarowano jedną. Bywa też, że liczba warstw jest uzależniona od narzędzia, jakiego się używa, przykładowo 2-3 dla wałka lub 1-2 dla pędzla. Czasem miarodajną informacją jest zalecane zużycie preparatu w celu uzyskania pełnej ochrony drewna. Ale takich informacji nie podaje się zwykle dla preparatów, które nie tylko impregnują drewno, lecz także tworzą na jego powierzchni powłokę dekoracyjną.

Impregnacja drewna – cena za m²

Do każdej z kategorii zarekomendowanych impregnatów musimy przyjąć inny sposób szacowania kosztów. W przypadku impregnatów technicznych kierujmy się ich zalecanym zużyciem na 1 m² zabezpieczanej powierzchni, które ma zapewnić ochronę drewna w deklarowanym zakresie. Z kolei w przypadku impregnatów ochronno-dekoracyjnych uwzględniajmy ich wydajność, podawaną w przeliczeniu na jedną warstwę z uwzględnieniem liczby koniecznych warstw. Wiedząc, jak dużą powierzchnię musimy zaimpregnować, wybierzmy odpowiednią wielkość opakowania. Nawet jeśli w naszych rekomendacjach jest przedstawione małe opakowanie, to w ofercie rynkowej często są dostępne też większe, których zakup może się okazać znacznie korzystniejszy, oczywiście przy porównywaniu cen w przeliczeniu za 1 l impregnatu.

Na podstawie informacji podanych w rekomendowanych produktach możemy oszacować, że koszt zabezpieczenia drewna impregnatem technicznym (zarówno wodnym, jak i rozpuszczalnikowym) wynosi mniej więcej 7-12 zł/m², ale najtańsza będzie impregnacja preparatem solnym – nieco powyżej 3 zł/m².

Zaskakuje też fakt, że wykończenie drewna najtańszym preparatem ochronno-dekoracyjnym to koszt zaledwie 3 zł/m² (wodny) i 4 zł/m² (impregnat rozpuszczalnikowy z woskiem). W przypadku pozostałych wyrobów koszty są bardzo zbliżone – około 6 zł/m² za wodne i 7-8 zł/m² za rozpuszczalnikowe. Najdroższym produktem jest w tej kategorii Fobos B, blisko 12 zł/m², ale to produkt, który różni się od pozostałych – ten w wersji bezbarwnej nie zmienia wyglądu powierzchni, zachowuje rysunek drewna, a jednocześni w pełni zabezpiecza je przed ogniem.