Jak zbudować dom energooszczędny? Poznaj historię budowy domu niskoenergetycznego
Jeśeli zastanawiasz się, czy i jak zbudować dom energooszczędny, poznaj historię wznoszenia takiego budynku. Dowiedz się, co jest najistotniejsze w budowie domów niskoenergetycznych. Podobne domy wkrótce staną się standardem.
Autor: Andrzej T. Papliński
Ten dom wierny jest zasadzie, że od południa powinno być duże przeszklenie – to wielki łapacz energii. Architekt nie chciał żadnego stałego elementu zacieniającego typu balkonik – nad oknem będzie markiza
Wojciech Drajewicz, architekt z Jeleniej Góry, w 2000 r. wygrał nasz konkurs na „Dom Dostępny” – już wtedy jego projekt skupił się na oszczędzaniu energii. Minęło 12 lat i w Karpaczu, u podnóża Śnieżki, zaczął budowę domu własnego. Zobacz, jak powstawał ten dom.
Na płycie fundamentowej
Warunki glebowe na działce były bardzo złe – gliny, iły, wysoki poziom wód gruntowych. Architekt zastosował więc nie tradycyjny fundament, lecz płytę. Dom stoi na żelbetowej płycie fundamentowej grubości 20 cm posadowionej na 15-centymetrowej warstwie ubitego tłucznia. Na płycie ułożono 24 cm styropianu. Izolację uzupełnia umieszczona wokół płyty pionowa opaska z ekstrudowanego styropianu stykająca się bezpośrednio z izolacją termiczną ścian zewnętrznych.
Ściany z bloczków silikatowych
Ściany są z bloczków silikatowych, jednak pierwsza warstwa – stojąca na płycie – jest ze tyropianowo-betonowych bloczków isomur. Ten materiał ma właściwą wytrzymałość, by unieść ciężar domu, ale też bardzo dobrze izoluje styk ścian i płyty. Bloczki silikatowe użyte do budowy ścian mają 18 cm grubości. Ściany są ocieplone z zewnątrz płytami lamelowymi z wełny mineralnej o grubości 25 cm. Płyty te mają uporządkowany kierunek włókien, dzięki czemu są ponadsześciokrotnie wytrzymalsze na rozciąganie niż tradycyjne płyty z wełny. Płyty o grubości 25 cm można mocować na klej bez konieczności kołkowania. W sumie ściana ma 43 cm grubości.
Wykończenie ścian i ocieplenie dachu
Dopełnieniem są tynk wapienny wewnątrz domu i silikatowy na zewnątrz – te materiały przepuszczają parę wodną. Połacie dachu są ocieplone 28 cm wełny mineralnej: 18 cm jest między krokwiami, a dodatkowa warstwa 10 cm pod nimi. Na strychu w stropie i w połaciach jest 18 cm wełny mineralnej. Strop w domu architekta jest żelbetowy. Ma 17 cm grubości. Na dachu jest szara płaska dachówka ceramiczna.
POLECAMY: Zobacz projekty gotowe domów energooszczędnych z kolekcji MURATORA
Duże okna
Okno w pokoju dziennym połączonym z kuchnią ma 7,5 m długości i 2,3 m wysokości. Wymiary są imponujące, a wielka przeszklona przestrzeń nie jest przedzielona szpecącym słupkiem. Takie rozwiązanie było możliwe dzięki żelbetowej konstrukcji nadproża okiennego, którego zbrojenie jest połączone z wieńcem – cała ściana nad oknem to wielki żelbetowy wieniec. – Kierowałem zapytania do firm, czy są w stanie wyprodukować i dostarczyć okno tak dużych rozmiarów – opowiada architekt. Firma okienna z Solca Kujawskiego, która podjęła się wykonać i zamontować okno, miała nie lada wyzwanie – najcięższe z trzech skrzydeł waży ponad 300 kg! Okno (z certyfikatem dla domu pasywnego) jest znakomitej jakości. Profile siedmiokomorowe z tworzywa sztucznego, pakiet trzyszybowy. Współczynnik przenikania ciepła dla całego okna wynosi Uw = 0,8 W/(m2.K). Szyby są tak skonstruowane, że odbijają promieniowanie podczerwone. Znakomicie sprawdzają się też rolety okienne, które przy dużych upałach trzeba czasami częściowo opuścić.
Ciepły montaż
Tak duże i ciężkie okno jest zamocowane w warstwie izolacji termicznej na specjalnych konsolach stalowych przykręcanych do muru (system JB-D). Profile, odsunięte na 1 cm od muru, uszczelnia specjalna aluminiowo-bitumiczna taśma o szerokości 9 cm przyklejona do profilu i ściany zewnętrznej. Dzięki takiemu rozwiązaniu okno jest zamocowane bardzo szczelnie – taśma chroni zarówno przed przenikaniem wiatru, jak i ciepła, a wełna mineralna szczelnie przylega do boków profili.
Kocioł gazowy i kominek
W domach energooszczędnych urządzenia grzewcze odgrywają minimalną rolę. Nie ma sensu pakować się w drogie instalacje. Wystarczy kominek z płaszczem wodnym. Początkowo architekt planował taki właśnie kominek i 1000-litrowy zbiornik na wodę jako bufor ciepła. Okazało się, że koszt przekroczy czterokrotnie cenę rozwiązania na gaz. Ostatecznie architekt zdecydował się na jednofunkcyjny gazowy kocioł kondensacyjny z zasobnikiem 300 l. Kolejnym źródłem ciepła jest kominek z DGP. W pięknym kominku pali się okazyjnie. Ostatni ważny element systemu ogrzewania to grzejnik kanałowy wzdłuż okna w salonie.
Wentylacja i rekuperacja
W domu jest wentylacja mechaniczna. Do rekuperatora (250 W) została dodana grzałka elektryczna. Włącza się, gdy temperatura na zewnątrz spada poniżej -15oC. Latem lepszą metodą wentylacji jest uchylanie okien.
