Wyznaczanie miejsc postojowych: niejednoznaczna interpretacja przepisów
Rzecznik Praw Obywatelskich domaga się zmian w przepisach, regulujących odległości miejsc postojowych samochodów osobowych od działki budowlanej oraz okien sąsiadujących budynków. Zdaniem RPO są one nieprecyzyjne i powodują wątpliwości w stosowaniu.
Chodzi o § 19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm., dalej: rozporządzenie). Przepis ten określa minimalne odległości sytuowania miejsc postojowych dla samochodów osobowych, od granicy działki budowlanej oraz okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w zależności od liczby tych miejsc. Odległość wydzielonych miejsc postojowych, w tym również zadaszonych, lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt łudzi w budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem hotelu, budynku opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także od placu zabaw i boiska dla dzieci i młodzieży, nie może być mniejsza niż:
- 7 m - w przypadku do 4 stanowisk włącznie,
- 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk włącznie,
- 20 m - w przypadku większej liczby stanowisk
W myśl § 19 ust. 2 rozporządzenia odległość wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od granicy działki budowlanej nie może być mniejsza niż:
- 3 m - w przypadku do 4 stanowisk włącznie,
- 6 m - w przypadku 5-60 stanowisk włącznie,
- 16 m - w przypadku większej liczby stanowisk.
Wyjątek od powyższych wymogów określa § 19 ust. 4 rozporządzenia, zgodnie z którym zachowanie przewidzianych prawem odległości nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc postojowych między liniami rozgraniczającymi ulicę.
Problemy z interpretacją przepisów dotyczących odległości miejsc postojowych
§ 19 rozporządzenia dotyczy tylko samochodów osobowych. W ocenie rzecznika Praw Obywatelskich, która zwróciła się z pismem do minister infrastruktury i rozwoju oznacza to, że miejsca postojowe dla innych pojazdów niż osobowe mogą być sytuowane w dowolnej odległości od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi bądź też w dowolnej odległości od granicy działki budowlanej. Przepisy rozporządzenia nie regulują bowiem kwestii miejsc postojowych dla innych pojazdów niż samochody osobowe (w zakresie odległości miejsc postojowych od okien lokali przeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz granic działki budowlanej).
Autor: Andrzej T. Papliński
Przepisy rozporządzenia nie regulują kwestii miejsc postojowych dla innych pojazdów niż samochody osobowe
Problemy ze sposobem wyliczania odległości miejsc postojowych od budynków
W ocenie RPO duże wątpliwości wywołuje sposób obliczania odległości wskazanych w § 19 rozporządzenia. Nie jest jasne, czy punktem odniesienia dla tych obliczeń powinny być wydzielone miejsca postojowe tworzące określony parking dla samochodów osobowych jako całość (skupisko miejsc parkingowych), czy też jego poszczególne części, oddzielone od siebie np. krawężnikiem czy pasem zieleni. Nie wiadomo, czy trzeba tu brać pod uwagę jeden rząd miejsc postojowych położonych najbliżej okien, czy działki budowlanej, czy też wszystkie rzędy utworzonych stanowisk postojowych. Powoduje to w praktyce rozbieżne stanowiska organów architektoniczno-budowlanych oraz organów nadzoru budowlanego.
W opinii RPO wątpliwości budzi też § 19 ust. 4 rozporządzenia. Przepis ten przewiduje, że zachowanie określonych w rozporządzeniu odległości nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc postojowych między liniami rozgraniczającymi ulicę. Przepisy rozporządzenia nie definiują pojęcia ulicy i nie wiadomo, czy w przepisie § 19 ust. 4 rozporządzenia chodzi wyłącznie o drogi publiczne. Nie jest jasne, czy do ulic w rozumieniu tego przepisu można zaliczyć także drogi wewnętrzne. Ustawa o drogach publicznych zawiera co prawda definicje ulicy, ale nie wiadomo, czy można ją również stosować do interpretacji § 19 ust. 4 rozporządzenia.
Interpretacja przepisów dotyczących miejsc postojowych może naruszać konstytucję?
RPO wskazała, że § 19 rozporządzenia nie są jednoznaczne i mogą być interpretowane na kilka sposobów, co narusza konstytucję. Zgodnie z konstytucją przepisy prawne muszą być sformułowane w sposób jasny, zrozumiały i precyzyjny. Zdaniem RPO trzeba wprowadzić w § 19 rozporządzenia zarówno definicję wydzielonego miejsca postojowego, jak również pojęcie ulicy. Obecnie obowiązujące przepisy, przez swoją niejednoznaczność sprzyjają obchodzeniu wymogów w nich zawartych. W związku z tym RPO zwróciła się do minister infrastruktury i rozwoju o przygotowanie zmian w prawie i wprowadzenie precyzyjnych i jednoznacznych przepisów w zakresie odległości wydzielonych miejsc postojowych od granicy działki budowlanej oraz okien sąsiadujących budynków przeznaczonych na stały pobyt ludzi.
Warto też podkreślić, że § 19 rozporządzenia został przeniesiony do projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego i pozostawia obecne wątpliwości w interpretacji przepisów. W myśl projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego wydzielone miejsca postojowe oraz otwarte garaże wielopoziomowe dla samochodów osobowych należy sytuować od granicy działki budowlanej w odległości nie mniejszej niż: 6 m w przypadku obiektu od 5 do 60 stanowisk włącznie albo 16 m w przypadku obiektu o większej liczbie stanowisk. Projekt Kodeksu urbanistyczno-budowlanego nie reguluje zatem odległości wydzielonych miejsc postojowych od okien sąsiadujących budynków i nie przewiduje wyjątku określonego w § 19 ust. 4 rozporządzenia. Nie wiadomo na razie, czy kwestie te zostaną uregulowane w rozporządzeniach wykonawczych do Kodeksu urbanistyczno-budowlanego.
1.12.2014
