Kto odpowiada za odśnieżanie chodnika? Przepisy, kary, odszkodowania

Kiedy spada śnieg, wraca pytanie, kto ma obowiązek odśnieżać chodnik przed domem? Czy za odśnieżanie chodnika odpowiada właściciel nieruchomości czy gmina? Jakie kary grożą za niedopełnienie tego obowiązku? Niemałe, bo na nawet 1500 zł. Nie mówiąc już o odszkodowaniu w razie czyjegoś wypadku - te sięga nawet 80 000 zł.

Spis treści

1. Odśnieżanie chodnika - czyj to obowiązek?
2. Kiedy chodnik odśnieża właściciel nieruchomości?
3. Odśnieżanie chodnika przed domem, który jest w budowie
4. Kiedy właściciel nieruchomości nie musi odśnieżać chodnika?
5. Jaka kara za nieodśnieżenie chodnika?
6. Pamiętaj o odśnieżeniu dachu i usunięciu sopli!
7. Odśnieżanie dachu - odpowiedzialność właściciela i zarządcy
8. Jaka kara za nieodśnieżenie dachu?

Odśnieżanie chodnika - czyj to obowiązek?

Ośnieżanie chodnika to obowiązek, który wynika z ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku w gminach. Kto musi odśnieżyć chodnik przed domem? Właściciele nieruchomości czy gmina? Kwestię tę reguluje art. 5 ust. 1 pkt 4 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zgodnie z przepisami właściciel nieruchomości jest zobowiązany do uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych bezpośrednio przy granicy jego nieruchomości.

Wskazany obowiązek odśnieżania chodników obciąża nie tylko właścicieli, ale także użytkowników wieczystych i inne osoby władające nieruchomością, na przykład najemców! Niestety, nie ma tu znaczenia, czy zobowiązany jest w stanie podołać obowiązkowi odśnieżania chodnika przed domem, na przykład gdy jest to osoba starsza lub niepełnosprawna.

• Odśnieżanie dachu płaskiego i jego zabezpieczenie przed śniegiem oraz lodem

Kiedy chodnik odśnieża właściciel nieruchomości?

Za chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości.

Jeżeli zatem chodnik przylega bezpośrednio do ogrodzenia domu, obowiązek odśnieżania spoczywa na właścicielu nieruchomości.

Jeżeli między chodnikiem a granicą działki jest pas zieleni, odśnieżyć powinna już gmina. Śnieg, który uprzątnie z chodnika właściciel, powinien zostać usunięty przez zarządcę drogi.

Odśnieżanie chodnika przed domem, który jest w budowie

Jeśli na nieruchomości trwa budowa domu, to sprzątanie i odśnieżanie chodnika należy do wykonawcy robót budowlanych. W przypadku nieruchomości z budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązek sprzątania i odśnieżania chodników obciąża wspólnotę albo spółdzielnię mieszkaniową (właściciele lokali są z niego zwolnieni, ale ponoszą jego koszty).

Zgarniane z chodnika zanieczyszczenia należy gromadzić w miejscu, w którym nie będą utrudniać poruszania się pieszych ani pojazdów (najczęściej jest to skraj chodnika). Ich wywiezienie należy już do zarządcy drogi. Warto tu dodać, że prawo nie zobowiązuje właścicieli nieruchomości do posypywania zaśnieżonego czy oblodzonego  chodnika solą lub piaskiem.

Kiedy właściciel nieruchomości nie musi odśnieżać chodnika?

Jeżeli między granicą nieruchomości a chodnikiem jest usytuowany rów melioracyjny, trawnik, pas zieleni lub jakakolwiek inna przeszkoda – bez względu na ich szerokość – właściciel nieruchomości chodnika będącego częścią drogi publicznej nie musi odśnieżać.

Jeżeli na chodniku parkują samochody, a zarządca drogi pobiera opłaty z tytułu postoju lub parkowania samochodów, wówczas to on wtedy odśnieża chodniki. Ponadto zarządca drogi ma obowiązek odśnieżenia drogi publicznej.

Właściciel nieruchomości nie musi usuwać śniegu i lodu z przystanków komunikacyjnych oraz z wydzielonych krawężnikiem lub oznakowaniem poziomym torowisk pojazdów szynowych. Obowiązek odśnieżania spoczywa na przedsiębiorcach, użytkujących tereny służące komunikacji publicznej.

Jaka kara za nieodśnieżenie chodnika?

Dlaczego nie należy lekceważyć opisanego obowiązku odśnieżania chodnika?

• Po pierwsze właściciel nieruchomości może zostać ukarany grzywną za śnieg zalegający na chodniku. Art. 117. KW Art. 117. KWstwierdza, że, kto mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje swoich obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.
• Po drugie – co bywa być bardziej dotkliwe – może zostać pozwany przez osobę, która dozna uszczerbku na zdrowiu w wyniku upadku na nieodśnieżonym chodniku. Jeżeli poszkodowany dowiedzie, że właściciel nie dopełnił swoich obowiązków i nie odśnieżył chodnika, może żądać zapłaty odszkodowania i zadośćuczynienia. Odszkodowanie to nawet 80 000 zł.

Trudno jednak będzie mówić o winie właściciela nieruchomości przylegającej do chodnika, gdy wypadek zdarzy się w czasie nagłych i intensywnych opadów śniegu. W takiej sytuacji nie sposób bowiem dopełnić obowiązku odśnieżania chodnika, a przechodnie powinni zdawać sobie sprawę, że nie zawsze da się uniknąć oblodzenia.

Z podobnym ryzykiem mamy do czynienia, gdy z dachu bądź z gałęzi drzew rosnących na posesji może na przechodnia (albo na przykład na jego samochód) zsunąć się śnieg bądź spaść sopel lodu.

Pamiętaj o odśnieżeniu dachu i usunięciu sopli!

Zgodnie z prawem budowlanym obowiązek odśnieżenia dachu i elewacji również spoczywa na właścicielach i zarządcach budynków. Za nieodśnieżenie grozi im grzywna lub kara pozbawienia wolności do roku. Właściciele i zarządcy powinni również zadbać o usunięcie sopli zwisających z budynku, które mogą spaść na przechodniów lub przejeżdżające samochody.

Odśnieżanie dachu - odpowiedzialność właściciela i zarządcy

Co prawda nie ma przepisów, które wprost nakazują usuwać śnieg z drzew i dachów tak jak z chodników, ale Prawo budowlane w art. 61 pkt 2 nakazuje właścicielom obiektów budowlanych zapewnienie ich bezpiecznego użytkowania w sytuacji występowania niekorzystnych warunków atmosferycznych.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wyjaśnił, że w szczególności do obowiązków właścicieli i zarządców należy niedopuszczanie do przeciążenia konstrukcji budynku przez zalegający na dachu śnieg i zapewnienie w razie konieczności odśnieżania dachu oraz elementów elewacji budynku, a ponadto usuwanie sopli, brył, nawisów lodowych i śniegowych, mogących zagrozić bezpieczeństwu osób znajdujących się na ciągach komunikacyjnych przebiegających bezpośrednio przy budynku.

Z kolei w art. 164 Kodeksu karnego przeczytamy o karze pozbawienia wolności za sprowadzenie niebezpieczeństwa zdarzenia zagrażającego życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach i mającego postać obsunięcia śniegu.Warto zatem mieć ubezpieczenie OC, które może być elementem polisy majątkowej (ubezpieczenia domu). Gwarantuje ono pokrycie szkód wyrządzonych osobom trzecim i powstałych między innymi w związku z użytkowaniem domu, do których wyrównania zobowiązują przepisy prawa cywilnego. W ramach polisy zakład ubezpieczeń zbada zasadność roszczeń wysuwanych przeciwko właścicielowi nieruchomości.

Jaka kara za nieodśnieżenie dachu?

Za nieodśnieżanie dachu, a tym samym za niezapewnienie bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, grozi grzywna lub nawet kara pozbawienia wolności do roku.

Agnieszka Szajkowska