Fotowoltaika - przepisy 2024. Jakich formalności należy dopilnować, montując fotowoltaikę?
Jakich formalności wymaga montaż fotowoltaiki? To zależy co prawda od mocy instalowanych paneli fotowoltaicznych, ale zawsze warto się upewnić, czy montujemy fotowoltaikę zgodnie z przepisami. Warto też wiedzieć, kiedy konieczne jest zgłoszenie fotowoltaiki oraz co należy załatwić z dostawcą energii?
Spis treści
- Fotowoltaika a zapisy planów miejscowych
- Fotowoltaika a decyzja o warunkach zabudowy
- Kiedy konieczne zgłoszenie fotowoltaiki?
- Jakie formalności u dostawcy energii w sprawie fotowoltaiki?
Montaż paneli fotowoltaicznych na domu bądź na terenie nieruchomości uregulowany jest w trzech ustawach:
- Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
- Prawie budowlanym
- Prawie energetycznym.
Fotowoltaika a zapisy planów miejscowych
W przepisach Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzono ostatnio zmiany w zakresie określania w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy możliwości lokalizacji odnawialnych źródeł energii (studium to gminny dokument strategiczny, z którym muszą być zgodne później uchwalane plany miejscowe).
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 10 ust. 2a jeżeli w gminie przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy zainstalowanej większej niż 500 kW, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, w studium ustala się ich rozmieszczenie, z wyłączeniem:
- wolno stojących urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1000 kW, zlokalizowanych na gruntach rolnych stanowiących użytki rolne klas V, VI, VIz i nieużytki - w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 1 Ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne;
- urządzeń innych niż wolno stojące.
W ocenie autorów nowego przepisu zmiany mają sprzyjać ożywieniu gospodarczemu i wychodzić naprzeciw oczekiwaniom społecznym oraz przedsiębiorców, w szczególności wytwórców energii z OZE oraz całej branży działającej na rzecz rozwoju instalacji OZE.
Dla właścicieli domów jednorodzinnych nowy przepis oznacza, że mogą oni realizować mikroinstalacje niezależnie od postanowień studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
W Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym znajduje się jeszcze jeden przepis skierowany wprost do osób chcących realizować mikroinstalacje. Zgodnie z art. 15 ust. 4 plan miejscowy przewidujący możliwość lokalizacji budynków pozwala również na lokalizację mikroinstalacji także w przypadku innego przeznaczenia terenu niż produkcyjne, chyba że ustalenia planu miejscowego zakazują lokalizacji takich instalacji. Oznacza to, że jeżeli w miejscowym planie dany teren został przeznaczony, np. pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną bez wyraźnego zakazu stosowania mikroinstalacji, to ich wykonanie jest dozwolone.
Fotowoltaika a decyzja o warunkach zabudowy
Zgodnie z art. 59 ust. 1 Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zmiana zagospodarowania terenu w przypadku braku planu miejscowego, polegająca na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych robót budowlanych, a także zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części (z zastrzeżeniem art. 50 ust. 1, który dotyczy inwestycji celu publicznego, i art. 86, w którym mowa o planach miejscowych uchwalonych przed 1 stycznia 1995 r.) wymaga ustalenia, w drodze decyzji, warunków zabudowy.
W większości przypadków organy administracji publicznej stoją na stanowisku, że fotowoltaika nie wymaga uzyskania warunków zabudowy. Jednak zawsze warto skontaktować się z miejscowym urzędem gminy i sprawdzić, czy ten konkretny organ również podziela tę opinię.
Kiedy konieczne zgłoszenie fotowoltaiki?
Po nowelizacji Prawa budowlanego, która miała miejsce 19 września 2020 r., do ustawy tej został wprowadzony art. 29 ust. 4 pkt 3 lit. c. Zgodnie z tym przepisem nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu m.in. urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW.
Zastrzeżono jednak, że do urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 6,5 kW stosuje się obowiązek uzgodnienia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej projektu tych urządzeń oraz zawiadomienia organów Państwowej Straży Pożarnej.
Wyjątkiem są sytuacje, w których panele fotowoltaiczne mają być instalowane na obiekcie lub obszarze wpisanym do rejestru zabytków – wtedy konieczne będzie dokonanie zgłoszenia (art. 29 ust. 7 Prawa budowlanego).
- Odnawialne źródło energii - odnawialne, niekopalne źródła energii obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego oraz z biopłynów.
- Instalacja odnawialnego źródła energii - instalacja stanowiąca wyodrębniony zespół urządzeń służących do wytwarzania energii opisanych przez dane techniczne i handlowe, w których energia jest wytwarzana z odnawialnych źródeł energii, lub obiektów budowlanych i urządzeń stanowiących całość techniczno-użytkową służący do wytwarzania biogazu rolniczego, a także połączony z tym zespołem magazyn energii elektrycznej lub magazyn biogazu rolniczego.
- Mała instalacja - instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW.
- Mikroinstalacja - instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.
- Prosument energii odnawialnej (czyli konsument, który samodzielnie produkuje i zużywa energię) - odbiorca końcowy wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji. W przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym warunkiem jest, że wytwarzanie to nie stanowi przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 Ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.
Jakie formalności u dostawcy energii w sprawie fotowoltaiki?
Po wykonaniu mikroinstalacji konieczne jest dopełnienie formalności z podmiotem, który dostarcza energię elektryczną (online albo w biurze obsługi klienta).
Jeżeli moc zainstalowanych paneli fotowoltaicznych nie przekracza mocy przyłączeniowej dla domu, która jest określona w zawartej umowie o świadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej, składamy u właściwego operatora sieci dystrybucyjnej (OSD) zgłoszenie przyłączenia mikroinstalacji do sieci - co najmniej 30 dni przed planowanym uruchomieniem instalacji.
Jeśli moc mikroinstalacji jest wyższa niż moc przyłączeniowa, musimy złożyć wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci i podpisać nową umowę przyłączeniową.
W zgłoszeniu podaje się między innymi dane przyłączanej mikroinstalacji, czyli rodzaj odnawialnego źródła energii i liczbę, moc oraz typ poszczególnych modułów wytwarzania energii elektrycznej.
Do zgłoszenia dołącza się wykonane przez uprawnionego instalatora schemat instalacji elektrycznej obiektu, dokumenty określające charakterystykę ruchową i eksploatacyjną przyłączanych urządzeń oraz certyfikaty sprzętu. Jeśli w planach inwestora jest montaż magazynu energii elektrycznej, należy podać również jego dane w dodatkowym załączniku.
Na podstawie zgłoszenia przyłączenia mikroinstalacji zostanie przygotowany aneks do umowy kompleksowej, a następnie zainstalowany – na koszt OSD – licznik dwukierunkowy, który będzie mierzył prąd pobrany z sieci i do niej oddany. Po jego montażu można już rozpocząć korzystanie z wytworzonej przez siebie energii elektrycznej. Za przyłączenie mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej nie pobiera się opłaty.
W razie zmiany mocy (rozbudowy) mikroinstalacji, trzeba o tym powiadomić przedsiębiorstwo sieciowe w ciągu 14 dni.
Dokładne instrukcje, jak przyłączyć mikroinstalację do sieci, znajdziemy się na stronach internetowych operatorów, na przykład: Taurona, Enea, PGE Dystrybucja.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. DzU z 2021 r., poz. 2351 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. DzU z 2021 r., poz. 610 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. DzU z 2022 r., poz. 503)
Polecamy:
- Fotowoltaika z magazynem energii. Sprawdzamy jak to działa. Aktualne ceny magazynów energii
- Dobór mocy pompy ciepła i instalacji fotowoltaicznej - jak obliczyć?
- Wymiary paneli fotowoltaicznych i ich rozmieszczenie na dachu. Jakie miejsce montażu jest najlepsze?
