Czy nadzór budowlany może przeprowadzać kontrole w nieskończoność po zakończeniu budowy?
Jak długo po zakończeniu budowy domu nadzór budowlany może przeprowadzać kontrolę budynku? Jak prawo budowlane określa terminy kontroli domu po zakończeniu budowy? Jakie uprawnienia ma inspektor budowlany i za co może nałożyć na ciebie karę?
Autor: Andrzej T. Papliński
Prawo budowlane wyraźnie określa terminy, w jakich organy nadzoru budowlanego mogą przeprowadzać kontrole zgodności z prawem wykonanych robót budowlanych
Pytanie budującego:
Złożyłem w urzędzie gminy zawiadomienie o zakończeniu budowy. Jednak nikt nie przyszedł na kontrolę, więc wprowadziłem się do domu.
2 miesiące później przyszedł inspektor z nadzoru budowlanego. Powiedział, że wszystkie dokumenty związane z budową mojego domu zostały przesłane do nadzoru budowlanego i teraz nadzór przeprowadza kontrolę, czy budowa została przeprowadzona zgodnie z pozwoleniem. Straszył mnie, że jeśli coś będzie nie tak, to zapłacę karę, ale nie spisał żadnego protokołu.
Czy takie działanie jest zgodne z prawem?
Odpowiedź prawnika:
Takie postępowanie jest niezgodne z prawem, a straszenie inwestora karami jest nadużyciem prawa, które być może zmierza do uzyskania jakiejś korzyści majątkowej.
Prawo określa terminy kontroli nadzoru budowlanego
Otóż Prawo budowlane wyraźnie określa terminy, w jakich organy nadzoru budowlanego mogą przeprowadzać kontrole zgodności z prawem wykonanych robót budowlanych.
Art. 54 ust. 1 Prawa budowlanego stanowi, że do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten w terminie 21 dni od doręczenia mu zawiadomienia nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji (kiedyś, do 10 lipca 2003 r. termin ten wynosił 14 dni).
Termin ten to czas dla urzędników, aby sprawdzili przedłożoną przez inwestora dokumentację, a w razie potrzeby przeprowadzili kontrolę w terenie. Jeśli urzędnicy w gminie nic nie zrobią w ustawowym terminie, to kwestię budowy domu należy uznać za zamkniętą.
Sprawdź: Co robić, gdy nadzór budowlany chce skontrolować Twoją budowę
Późniejsze kontrole budynku możliwe pod pewnymi względami
Później nadzór budowlany może przeprowadzać kontrole jedynie pod względem zgodności z prawem sposobu użytkowania obiektu oraz bezpieczeństwa użytkowania i stanu technicznego (między innymi czy budynek odpowiada przepisom techniczno-budowlanym), natomiast z pewnością nie może kontrolować dawno zakończonej budowy.
Kary w razie istotnych odstępstw
Poza tym zupełnie absurdalne jest straszenie inwestora karami, gdyż Prawo budowlane wyraźnie określa, w jakiej sytuacji można je wymierzyć. Otóż art. 59f ust. 1 tej ustawy stanowi, że karę wymierza się w wypadku stwierdzenia w trakcie obowiązkowej kontroli istotnego odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innego rażącego naruszenia warunków pozwolenia na budowę.
A zatem w żadnej innej sytuacji nie jest dozwolone nakładanie na inwestora kar pieniężnych.
Jeśli kontrola nie jest obowiązkowa, a więc nie jest przeprowadzana w trybie artykułów 59a-59f Prawa budowlanego, to nie ma podstaw do stosowania kar chyba, że zostanie nam udowodnione popełnienie jakiegoś wykroczenia.
Obowiązkowe kontrole muszą być przeprowadzone przed upływem 21 dni od otrzymania zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie. Warto też pamiętać, że z każdej kontroli powinien być sporządzony protokół, który musi podpisać osoba przeprowadzająca kontrolę oraz właściciel kontrolowanego obiektu (inwestor, zarządca).
Podstawa prawna: art. 59a-59g Prawa budowlanego
