Jasnota purpurowa - choć jest traktowana jako chwast, to ma cenne właściwości! Odkryj jasnotę purpurową!

Spis treści

1. Jak wygląda jasnota purpurowa?
2. Zastosowanie jasnoty purpurowej w ogrodzie
3. Jakie wymagania ma jasnota purpurowa?
4. Jak sadzić i przesadzać jasnotę purpurową?
5. Jasnota purpurowa w galerii zdjęć
6. Na co pomaga jasnota purpurowa?
7. Kulinarne walory jasnoty purpurowej
8. Jasnota purpurowa jest chwastem!

Jasnotę purpurową można spotkać w naszych lasach, zaroślach i na nieużytkach, przydrożach, rumowiskach, gdzie występuje dość powszechnie od wieków. Nie zwraca na siebie uwagi, ponieważ nie wyróżnia się wybitnie ozdobnymi czy dekoracyjnymi właściwościami.

Jak wygląda jasnota purpurowa?

Jasnota purpurowa (lac. Lamium purpureum), należąca do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae) jest rośliną zielną, nieco przypominającą miniaturową pokrzywę, przez co zyskała nawet potoczną nazwę „pokrzywa kwitnąca”. Wszystko przez nieduże, miękkie, owłosione liście, które osadzone są naprzemianlegle na krótkich pędach, mają sercowaty kształt oraz wyraźnie ząbkowany brzeg. Jasnota jest jednak niższa niż pokrzywa, osiąga zwykle do 20-30 cm wysokości, a jej liście mogą mieć barwę zieloną lub z purpurowymi odcieniami (zwłaszcza młode liście szczytowe).

Kwitnienie jasnoty purpurowej przypada zwykle na okres od kwietnia do października, ale przy ciepłych zimach może kwitnąć nawet cały rok. Niewielkie, ale rzucające się w oczy kwiaty, pojawiają się w kątach liści w górnej części pędów i mają barwę różową (w różnych odcieniach różu). Podobnie, jak w przypadku innych roślin z rodziny jasnotowatych, kwiaty są dwuwargowe, przy czym dolna warga często „przyozdobiona” jest ciemniejszymi plamkami.

Zastosowanie jasnoty purpurowej w ogrodzie

Jasnota purpurowa rozrasta się dzięki rozgałęzionym pędom, które częściowo rosną w górę, ale też mogą pokładać się na boki lub wznosić się łukowato. Dzięki ścielącemu się, niskiemu pokrojowi, dość szybkiemu rozrastaniu i długiemu okresowi kwitnienia, jasnota purpurowa jest ciekawą rośliną zadarniającą powierzchnię gleby między wyższymi roślinami w lekko zacienionych zakątkach. Ponadto, miododajne kwiaty jasnoty wabią liczne owady zapylające, co wspiera bioróżnorodność w ogrodzie i jego otoczeniu.

Jakie wymagania ma jasnota purpurowa?

Jasnota purpurowa rośnie niemal w każdych warunkach i jest rośliną niewymagającą szczególnej opieki.

• Najlepiej czuje się na dość zasobnych, umiarkowanie wilgotnych, przepuszczalnych, przeciętnych glebach gliniasto-piaszczystych o odczynie zbliżonym do obojętnego.
• Preferuje stanowiska półcieniste, choć da sobie radę również w słońcu, ale na wilgotnych glebach.
• Nie wymaga też specjalnej pielęgnacji – jest odporna na niskie temperatury, wystarczy podlewać ją regularnie (ale nie przelewać), głównie w okresach suszy, a jeśli jest taka potrzeba (np. słaba gleba) zasilać uniwersalnymi nawozami do kwitnących roślin ogrodowych.
• Po zakończeniu kwitnienia warto przyciąć nieco pędy jasnoty (usuwając przekwitłe kwiaty), by pobudzić ją do zagęszczania się i ponownego, dłuższego kwitnienia.

Przeczytaj też: Ogród przyjazny naturze – jak go stworzyć? Radzi Katarzyna Bellingham

Jak sadzić i przesadzać jasnotę purpurową?

Zwykle najkorzystniejszym terminem sadzenia jasnoty jest wiosna (kwiecień/maj) lub początek jesieni, tak by uniknąć okresów potencjalnych przymrozków, które mogłyby zaburzyć przyjmowanie się roślin. Można zakupić rośliny w sklepach ogrodniczych (ukorzenione w donicach) i posadzić w wybranym miejscu w ogrodzie lub przesadzić rośliny już rosnące (np. w zbyt dużym zagęszczeniu) na innych stanowiskach, gdy kwitnie już słabiej. Jeśli sadzimy (lub przesadzamy) większą ilość roślin, warto zachować odstęp 20-30 cm między roślinami, by mogły się rozrosnąć.

Jasnota purpurowa w galerii zdjęć

Na co pomaga jasnota purpurowa?

Choć wydaje się, że to mało wartościowa, pospolita roślina, to okazuje się, że jasnota purpurowa ma niezwykłe właściwości lecznicze, za które jest ceniona od wieków. Zawiera wiele pożytecznych substancji, w tym między innymi błonnik, witaminy, żelazo, cenne dla zdrowia kwasy oraz flawonoidy, działające silnie antyoksydacyjnie.

Jasnota purpurowa jest stosowana w ziołolecznictwie w leczeniu wielu schorzeń – łagodzi ból różnego pochodzenia (np. głowy, menstruacyjny, mięśni) oraz działa przeciwzapalnie i uspokajająco, obniżając ciśnienie krwi. Ziele jasnoty służy do przyrządzania naparów, działających wspomagająco przy leczeniu stanów przeziębieniowych lub problemów trawiennych oraz zatruć pokarmowych (ma działanie grzybobójcze i bakteriobójcze oraz wspiera m. in. trzustkę i wątrobę).

Kulinarne walory jasnoty purpurowej

Jasnota purpurowa znajduje zastosowanie również w kuchni, ponieważ okazuje się świetnym składnikiem do przygotowania sałatek oraz sosów (na surowo lub po ugotowaniu). Ponadto, z jasnoty wyrabia się również tzw. ocet jasnotowy oraz nalewki i prozdrowotne, naturalne suplementy diety.

Wybieramy najcenniejsze zioła do ogrodu. Mają moc i leczą! Jakie zioła wybrać i jak uprawiać?