Czy chwasty z ogrodu mogą być pożyteczne? Zamiast z nimi walczyć, lepiej je wykorzystaj

2023-04-14 12:36

Chwasty to rośliny zazwyczaj niepożądane w ogrodzie, które wszelkimi sposobami chcemy z niego usunąć. Czy jednak chwasty mogą być roślinami pożytecznymi? Poznaj zalety chwastów i dowiedz się, jak można je wykorzystać.

Chwasty w ogrodzie
Autor: GettyImages Usuwając chwasty z ogrodu pamiętajmy, że pozbywamy sie jednego z elementów ekosystemu

Spis treści

  1. Chwasty mogą być ozdobne
  2. Zalety chwastów
  3. Gnojówka z pokrzywy
  4. Niektóre chwasty to rośliny lecznicze
  5. Chwasty nadają się też do jedzenia

Mimo uzasadnionej niechęci do chwastów nie należy zapominać, że są one cennym składnikiem ekosystemu. Pozostawienie niewielkiej ilości chwastów na działce przyczyni się do zwiększenia bioróżnorodności i polepszenia kondycji roślin ogrodowych. Dlatego warto przeznaczyć dla nich niewielki, mniej reprezentacyjny fragment ogrodu, na przykład na obrzeżach działki czy z tyłu domu.

Chwasty mogą być ozdobne

Niektóre chwasty sprawdzą się na rabatach wśród roślin ozdobnych  - to między innymi ładnie kwitnące dziewanna drobnokwiatowa, jasnota plamista, żywokost lekarski i rumianek pospolity. Trzeba jedynie kontrolować ich wzrost – usuwać penetrujące zbyt duży teren rozłogi i obcinać przekwitłe kwiatostany, zanim zawiążą nasiona.

Małe chwasty o niskim płożącym pokroju, takie jak pięciornik gęsi, jasnota purpurowa, bluszczyk kurdybanek, rumianek bezpłomieniowy, koniczyna biała, rdest ptasi, są naturalną, tańszą alternatywą dla trawnika. Znoszą deptanie i koszenie, nie wymagają nawadniania, bez specjalnych zabiegów dobrze się krzewią oraz bujnie rosną.

Jak założyć łąkę kwietną? Jakie na łąkę kwietną wysiać nasiona?

Zalety chwastów

  • Dużo chwastów - między innymi mniszek lekarski, pokrzywa zwyczajna, oset polny - przyciąga swoimi kwiatami pożyteczne drapieżne owady, które są naturalnymi wrogami wielu szkodników roślin.
  • Chwasty dostarczają także surowca do sporządzania preparatów chroniących rośliny przed szkodnikami i chorobami (pokrzywa zwyczajna, skrzyp pospolity, krwawnik pospolity).
  • Do pryzmy kompostowej można dodawać także chwasty jednoroczne, które nie zawiązały jeszcze nasion. Są one cennym źródłem makro- i mikroelementów.
  • Wieloletnie chwasty o długich korzeniach (oset, mniszek, szczaw) spulchniają glebę w głębszych warstwach i pobierają z niej substancje pokarmowe. Aby odzyskać te trudno dostępne dla roślin ogrodowych składniki, chwasty po wyrwaniu należy zalać wodą i poczekać, aż przegniją, a następnie przenieść całość na kompost.
warto wiedzieć

Gnojówka z pokrzywy

Bardzo cenna jest zwłaszcza pokrzywa. Zrobiona z niej gnojówka jest stosowana do zwalczania mszyc i zapobiegania chorobom grzybowym roślin. aby ja zrobić 1 kg ziela pokrzywy ściętego przed kwitnieniem i pociętego na drobne kawałki trzeba zalać 10 l wody w ceramicznym, drewnianym lub plastikowym naczyniu. Po dwóch-trzech tygodniach ciecz powinna być przejrzysta i gotowa do użytku. Gnojówkę rozcieńcza się wodą (w proporcji 1:20) i otrzymanym roztworem opryskuje rośliny. W tym samym stężeniu stosuje się ją również jako płynny nawóz wzmacniający rośliny. Nierozcieńczona gnojówka jest świetnym aktywatorem pryzmy kompostowej, bo przyspiesza rozkład resztek organicznych – w tym celu wielokrotnie w ciągu sezonu polewamy nią pryzmę.

Chwasty
Autor: Agnieszka Mike-Jeziorska Mniszek lekarski to chwast o wielu zaletach

Niektóre chwasty to rośliny lecznicze

Dużo chwastów to znane i często stosowane zioła, na przykład krwawnik pospolity, rumianek pospolity, babka lancetowata, pokrzywa zwyczajna czy glistnik jaskółcze ziele. Warto je mieć w podręcznej ogrodowej apteczce.

  • Rumianek ma właściwości odkażające i przeciwbólowe.
  • Napary z kwiatów wykorzystuje się na przykład przy bólu zębów, zapaleniu dziąseł czy zapaleniu spojówek.
  • Dezynfekująco działa krwawnik – napar stosuje się między innymi do pielęgnacji skóry twarzy, szczególnie przy trądziku.
  • Liście babki lancetowatej lub wyciśnięty z nich sok można wcierać w miejsca ukąszenia owadów – zmniejszają swędzenie i obrzęk.

Chwasty nadają się też do jedzenia

Niektóre chwasty nadają się także do celów spożywczych. Należy do nich przede wszystkim mniszek, którego młode liście mogą być dodatkiem do wiosennej sałatki, podobnie młode liście pokrzywy, a także komosa, która po ugotowaniu zastępuje szpinak. Z kolei siekane liście krwawnika i gwiazdnicy pospolitej stanowią doskonały dodatek do pokarmu kurcząt i indycząt.

Jadalne kwiaty roślin ozdobnych: jakie kwiaty nadają się do jedzenia i jak je przyrządzić

Beszamel - Jadalne Chwasty