Arnika - cenna roślina lecznicza. Jakie właściwości ma arnika? Jak uprawiać arnikę w ogrodzie?
Arnika znana jest przede wszystkim jako cenna roślina lecznicza, wykorzystywana w medycynie i przemyśle kosmetycznym. Choć w naturze arnika występuje głównie w rejonach górskich, może być sadzona też w ogrodach jako ciekawa, kwitnąca na żółto roślina ozdobna. Jak uprawiać i pielęgnować w ogrodzie arnikę górską?
Autor: photos.com
Arnika górska
Spis treści
- Jak wygląda kwiat arniki?
- Arnika górska - jak wygląda? kiedy kwitnie?
- Arnika górka w galerii zdjęć
- Na co pomaga arnika? Właściwości lecznicze arniki
- Arnika - uprawa i pielęgnacja w ogrodzie
Jak wygląda kwiat arniki?
Rodzaj arnika (Arnica), obejmujący ponad 30 gatunków należy do bardzo licznej rodziny astrowatych (Asteraceae), przez co wyróżnia się charakterystyczną dla tej grupy roślin budową kwiatów. Podobnie, jak inni przedstawiciele tej rodziny (np. aster, rumianek, rudbekia, nagietek, mniszek, mlecz, słonecznik), także arnika zwraca uwagę właśnie swoimi koszyczkowatymi, promienistymi kwiatostanami umieszczonymi na szczytach pędów i złożonymi z dwóch typów kwiatów – dłuższych języczkowatych i krótkich, skupionych w centrum kwiatostanu - rurkowatych.
Arnika górska - jak wygląda? kiedy kwitnie?
Najbardziej znana i uprawiana u nas jest arnika górska (Arnica montana), która występuje niemal w całej Europie, w Azji oraz Ameryce Północnej. W naszym kraju spotykana w naturze rzadziej, głównie w rejonach górskich (np. w Karpatach, Sudetach), ale też na terenach nizinnych.
Arnika górska, znana też pod nazwą kupalnik górski, jest byliną, dorastającą do około 50 cm wysokości. Tworzy podziemne, słabo rozgałęzione kłącze, wytwarzające korzenie przybyszowe. Część nadziemna arniki składa się z niskiej rozety liści, z której wyrasta omszona łodyga z odwrotnie jajowatymi, podłużnymi liśćmi. Od czerwca do sierpnia na szczytach łodyg i jej rozgałęzień ukazują się koszyczkowate, żółto-złociste, promieniste kwiatostany (podobne do rumianku lub nagietka) o aromatycznym zapachu. Po zakończeniu kwitnienia na roślinie tworzą się owoce, czyli owłosione niełupki.
Arnika górka w galerii zdjęć
Autor: photos.com
Arnika górska
Na co pomaga arnika? Właściwości lecznicze arniki
Od wieków znane są bardzo cenne, naturalne lecznicze właściwości arniki, która stosowana jest jako zioło i surowiec do produkcji medykamentów, maści itp.
Obecnie arnika górska jest rośliną chronioną i nie można jej samowolnie zrywać, a do celów przemysłowych zakładane są specjalne plantacje. W przemyśle zielarskim pożądanym surowcem są przede wszystkim kwiaty arniki, które zbiera się na początku kwitnienia. Zawierają one szereg substancji cennych i pożytecznych dla naszego zdrowia i łagodzących wiele dolegliwości, między innymi fitosterole, karotenoidy, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne, saponiny, terpeny, sole mineralne.
Dzięki temu, preparaty z arniki wykazują działanie antyseptyczne, antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe i zmniejszające obrzęki. Arnika stosowana jest w leczeniu i łagodzeniu objawów bardzo wielu schorzeń, np. sercowo-naczyniowych, dróg żółciowych, układu moczowego oraz pokarmowego, żylaków i stanów zakrzepowych, a także w przypadku obrzęków i stłuczeń.
Ponadto, właściwości arniki górskiej są szeroko wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym, np. do pielęgnacji skóry. Na bazie surowców zielarskich z niej pozyskiwanych, produkowane są m.in. wyciągi i maści do leczenia trądziku, zwalczania cellulitu, podrażnień skóry i poprawy krążenia w naczynkach skóry.
Przeczytaj też:
Arnika - uprawa i pielęgnacja w ogrodzie
Arnika może być też dekoracyjną byliną, sadzoną na ogrodowych rabatach. Najkorzystniej i najprościej jest zakupić ukorzenione sadzonki i posadzić na jasnym, słonecznym stanowisku, np. w kompozycjach z innymi bylinami.
Podobnie, jak inne rośliny pochodzące z terenów górskich i podgórskich, arnika nie ma dużych wymagań – najlepiej czuje się na glebach przepuszczalnych, nawet piaszczystych i nie przepada za nadmiarem wilgoci i glebami ciężkimi, gliniastymi. Można sadzić ją z powodzeniem na rabatach w stylu skalnym (górskim), gdzie dobrze będzie się komponować z innymi bylinami, lubiącymi podobne warunki i niepotrzebującymi częstego podlewania.
Arnikę można także rozmnażać przez podział kłączy już rosnących w ogrodzie okazów lub przez wysiew nasion. Przy uprawie z wysiewu należy jednak liczyć się z tym, że nasiona wschodzą one dość długo i roślina tak uzyskaną może rozwijać się powoli lub słabo.
Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym w uprawie arniki jest zdecydowanie systematyczne usuwanie przekwitłych kwiatostanów. Dzięki temu można znacznie wydłużyć kwitnienie i odciążyć dość delikatne łodygi.
Do celów zielarskich, kwiaty i liście arniki zbiera się latem, a kłącza jesienią. Następnie najlepiej wysuszyć je i przechowywać w zacienionych i przewiewnych pomieszczeniach.
Przeczytaj też:
- Szarotka alpejska - jak uprawiać i gdzie sadzić w ogrodzie?
- Rośliny na skalniaki. Jakie rośliny posadzić na słonecznym i zacienionym skalniaku?
