Szczepienie jabłoni [Porada eksperta]

Jabłonie można rozmnażać na dwa sposoby: przez szczepienie, przeprowadzane w stanie spoczynku drzew, na przełomie stycznia i lutego, albo prościej: przez okulizację, przeprowadzaną latem w okolicach lipca. Do rozmnożenia potrzebne będą ukorzenione podkładki (do kupienia u szkółkarza). Do wyboru jest kilka podkładek, wszystko zależy od rozmnażanej odmiany i od docelowej siły wzrostu drzewa. Do szczepienia potrzebne będą również pędy zaszczepianej odmiany (zrazy). Powinny one być pobrane z drzew interesującej nas odmiany we wczesnych miesiącach zimowych i do momentu szczepienia należy je przechowywać w wilgotnym piasku, na przykład w zimnej piwnicy. Tak samo powinny być przechowywane ukorzenione podkładki. Do szczepienia dobieramy zrazy o średnicy równej średnicy podkładki w miejscu szczepienia. Najbardziej popularne jest tzw. szczepienie przez stosowanie, kiedy wierzchołek pędu podkładki ścinamy pod ostrym kątem, tak by utworzyła się jak największa i jak najgładsza powierzchnia cięcia. W taki sam sposób ścinamy dolną część zraza (oba miejsca cięcia muszą do siebie idealnie pasować). Dolna część cięcia zraza powinna znajdować się pod oczkiem, a górna - nad oczkiem, tak, aby znajdowało się ono na środku cięcia. Powierzchnie cięcia podkładki i zraza powinny być idealnie dopasowane, tak, aby dokładnie do siebie pasowały, od tego bowiem, zależy dobre zrośnięcie się pędów. Aby zwiększyć powierzchnie styku, dodatkowo nacinamy pędy wzdłuż (poprzecznie do miejsca szczepienia) - to tzw. szczepienie przez stosowanie z nacięciem. Ułatwia ono przyjęcie się zraza i utrudnia jego wyłamanie w pierwszym roku. Podkładkę ze zrazem ściśle łączymy i wiążemy paskiem specjalnej folii do szczepienia i okulizacji (do kupienia w specjalistycznych sklepach ogrodniczych) lub rafią. Dodatkowo miejsce szczepienia zasmarowujemy maścią ogrodniczą, która zabezpieczy miejsce szczepienia przed nadmiernym parowaniem wody z ran oraz przed dostawaniem się chorobotwórczych patogenów. Dodatkowo, aby zabezpieczyć miejsce szczepienia przed wyłamaniem, możemy do połączonych pędów przywiązać prosty patyk. Po szczepieniu przycinamy zraz, pozostawiając nad miejscem szczepienia 3-4 oczka. Miejsce cięcia również zabezpieczamy maścią ogrodniczą. Tak zaszczepione drzewka przechowujemy w wilgotnym piasku np. w zimnej piwnicy do wiosny, kiedy możemy przystąpić do ich sadzenia. Latem należy przeciąć wiązania, aby zapobiec przed jego wrzynaniem się w korę grubiejącego pędu. Okulizacja letnia jest lepsza dla amatorów, ponieważ mamy bezpośredni dostęp do ukorzenionych podkładek, rosnących już na miejscu docelowym (choć można je jeszcze później przesadzać, jeśli zajdzie taka konieczność) oraz bezpośredni dostęp do pąków (oczek), na ulistnionych, tegorocznych pędach jabłoni interesującej nas odmiany. Pobieranie oczek rozpoczynamy od usunięcia liści rosnących nad oczkiem. Oczko pobieramy ostrym nożem (najlepszy jest okulizak) i po usunięciu pasującego kształtem fragmentu kory na pędzie podkładki (około kilkunastu centymetrów nad ziemią) wraz z cienką warstwą tkanki pod nią, łączymy oczko odmiany szlachetnej z pędem podkładki. Aby połączenie było trwałe i dobrze się zrosło, należy okręcić miejsce okulizacji paskami specjalnej folii, pozostawiając niewielki fragment szczytowy pąka na zewnątrz. W kolejnym roku sprawdzamy, czy oczko się zrosło i usuwamy folię. Po wypuszczeniu młodego pędu odmiany szlachetnej z zaokulizowanego oczka, wycinamy wierzchołkową część podkładki ponad oczkiem. W ten sposób w kolejnym roku otrzymujemy młode drzewko odmiany szlachetnej, które po kilku latach powinno przynieść pierwsze owoce. Żadna z tych metod jest prosta, ale po jakimś czasie można dość do wprawy! Życzę powodzenia!