Co to jest mikoryza i szczepionki mikoryzowe? Czy warto je stosować? Wyjaśnia ekspert

Co to jest mikoryza?

Mikoryza polega ona na współżyciu roślin z grzybami - jest to symbioza między grzybem a rośliną naczyniową (każdą uprawianą w ogrodzie), w wyniku której oba organizmy odnoszą korzyści. Strzępki grzybni oplatają korzenie lub wnikają do ich wnętrza i pobierają z nich substancje odżywcze, które powstały w roślinie podczas fotosyntezy. W zamian otrzymuje ona wodę z rozpuszczonymi solami mineralnymi, a także wytwarzane przez grzyby substancje regulujące wzrost (między innymi hormony i enzymy).

Istotą mikoryzy jest współdziałanie korzeni rośliny ze strzępkami grzybni, która przerastając je, nawet 1000-krotnie zwiększa zakres penetracji gleby przez roślinę. Skutkuje to znacznie większym pobieraniem przez nią wody i substancji odżywczych z podłoża, czego konsekwencją jest jej intensywniejszy wzrost. W zamian za to grzyb pobiera z tkanek korzeni rośliny cukry, których sam nie jest w stanie wytworzyć.

Mikoryza jest bardzo powszechna w przyrodzie (dotyczy ponad 80% drzew, krzewów i gatunków zielnych). Rośliny będące w symbiozie z grzybami są bujniejsze i bardziej żywotne, co sprawia, że są odporniejsze na mróz, suszę i zanieczyszczenie środowiska. Są także rzadziej zasiedlane przez szkodniki i mniej podatne na choroby.

Grzyby mikoryzowe, powszechne w naturalnym środowisku, w ogrodzie często nie występują albo zostają zniszczone na przykład przez nawozy sztuczne i środki ochrony roślin. Dlatego warto je dostarczyć do gleby.

Mikoryzacja, czyli szczepienie gleby strzępkami grzybni

Początkowo mikoryzacja, czyli szczepienie gleby strzępkami grzybni, stosowana była w leśnictwie – przy zakładaniu lasów i szkółek leśnych na ziemiach porolnych. Takie gleby w wyniku prowadzonych przez lata upraw monokulturowych oraz stosowania nawozów mineralnych i środków ochrony zwykle pozbawione są grzybni mogącej żyć w symbiozie z drzewami, co objawia się ich gorszym wzrostem. Mikoryzacja polegała na rozkładaniu na danym terenie niewielkiej ilości ściółki przywiezionej z lasu i mieszaniu jej z podłożem.

Przeczytaj też: Dlaczego warto stosować szczepionki mikoryzowe do borówek?

Szczepionki mikoryzowe

Obecnie dostępne są już preparaty do mikoryzacji, tzw. szczepionki mikoryzowe (zwane też szczepionkami mykoryzowymi), przeznaczone także do roślin ozdobnych. Zawierają żywe strzępki grzybni lub zarodniki grzybów. Lepsze są te pierwsze, bo działają szybko – grzybnia łatwo zasiedla korzenie, podczas gdy kiełkowanie zarodników bywa zawodne.Dla różnych roślin przeznaczone są odmienne mieszanki grzybów mikoryzowych. Ich stosowanie przyspiesza wzrost i poprawia kondycję roślin, ale dla większości nie jest niezbędne (choć są wyjątki, bez symbiotycznej grzybni nie mogą rosnąć na przykład niektóre storczyki). Nie należy natomiast raczej liczyć na pojawienie się w ogrodzie prawdziwków. Mogą wyrosnąć, ale niekoniecznie, bo nawet na glebie przerośniętej strzępkami grzybni może nigdy nie być wysypu owocników.

Można kupić preparaty dla roślin iglastych, wrzosowatych, borówek, drzew liściastych i owocowych, róż, roślin rabatowych, warzyw oraz trawników. Środki te powinny być przechowywane w temperaturze 3-18 st.C, a po otwarciu zużyte w ciągu 48 godzin. (eb-g)