Trzej ogrodnicy i Zimna Zośka – kiedy są w 2024? Przymrozki kwiecień 2024 to już zimni ogrodnicy czy nie?

2024-04-22 11:03

Trzej ogrodnicy i Zimna Zośka – kiedy wypadają w 2024 r.? Według tradycji ludowej zimna Zośka i zimni ogrodnicy to określenia kilku dni gwałtownego ochłodzenia wiosną, które pojawiają się w rejonie Europy Środkowej. Czy przymrozki w kwietniu 2024 r. to już to wydarzenie, czy jeszcze nie? Jak zimni ogrodnicy wpływają na rośliny?

Trzej ogrodnicy i Zimna Zośka przypadają na połowę maja
Autor: Maciej Gładysiewicz, archiwum Muratora Delikatne magnolie są zwykle najbardziej spektakularną „ofiarą” zimnej Zośki
#MuratorOgroduje: Wysiew kwiatów - lewkonie, lwie paszcze i maki
Materiał sponsorowany

Spis treści

  1. Trzej ogrodnicy i Zimna Zośka – kiedy są w 2024?
  2. Przymrozki kwiecień 2024 – czy to już zimni ogrodnicy?
  3. Zimna Zośka i zimni ogrodnicy 2024 – znaczenie w uprawie roślin ogrodowych
  4. Trzej ogrodnicy i zimna Zośka 2024 – jak chronić rośliny przed wiosennymi przymrozkami?

Trzej ogrodnicy i Zimna Zośka – kiedy są w 2024?

Na podstawie prowadzonych od końca XIX wieku (niemal do końca XX wieku) obserwacji meteorologicznych i astronomicznych wykazano, iż w naszym rejonie geograficznym niemal cyklicznie, w połowie maja pojawia się nagły napływ zimnego polarnego powietrza, niosący często przymrozki. Takie same doświadczenia płynęły z uprawy roślin, prowadzonej przez rolników i ludność wiejską. Zaobserwowano, iż najczęściej nagłe ochłodzenie zdarzało się między 1 a 20 maja, a najczęściej w dniach 12-15 maja. W tym roku mamy jednak do czynienia z anomaliami pogodowymi i wygląda na to, że przymrozki w drugiej połowie kwietnia 2024 to właśnie „przedwcześni” zimni ogrodnicy. Aktualne prognozy długoterminowe sugerują, że w połowie maja co prawda przyjdzie ochłodzenie, ale prawdopodobnie już bez przymrozków.

Choć maj kojarzy się zwykle z wiosną, słońcem i ciepłą pogodą, to spadki temperatury w ciągu tych kilku dni osiągały (i często osiągają) nawet kilkanaście stopni. Wszystko to sprawiło, że pojawiło się powszechnie stosowane określenie zimnych ogrodników, czyli: Pankracego (12 maja), Serwacego (13 maja), Bonifacego (14 maja).

Dzień 15 maja, czyli imieniny Zofii, nazwano zimną Zośką i przyjęto, iż po tym dniu nie powinny już zdarzać się wiosenne przymrozki. To istotne terminy, niezbędne do tego, by zaplanować, jak ochronić rośliny w ogrodzie przed wiosennymi przymrozkami.

Do 15 maja wstrzymywano się więc z sadzeniem i siewem do gruntu roślin wrażliwych na niskie temperatury (np. niektórych warzyw). Na przestrzeni dziesięcioleci powstało także wiele przysłów odnoszących się do zimnych ogrodników i zimnej Zośki, potwierdzających tylko ich wpływ na ocenę pogody oraz uprawę roślin. Ta cenna obserwacja i powtarzająca się pogodowa anomalia sprawiły, iż dzień 15 maja jest już powszechnie traktowany, jako termin graniczny największego ryzyka wystąpienia wiosennych przymrozków.

Przymrozki kwiecień 2024 – czy to już zimni ogrodnicy?

W ostatnich latach coraz częściej obserwuje się nietypowe zjawiska pogodowe takie jak gwałtowne ulewy czy nieoczekiwane wahania temperatur. Przykładowo w drugiej połowie kwietnia 2024 przymrozki sięgające lokalnie nawet -10 stopni Celsjusza zagroziły sadom i innym wrażliwym na mróz uprawom. Zdjęcia winnic w lodzie i sopli zwisających ze świeżych pąków obiegły całą Polskę. Sytuacja była tak niebezpieczna dla rolników, że w niektórych miejscach posuwano się m.in. do rozpalania ognisk oraz przelatywania nad uprawami helikopterem, który dzięki wzbudzanemu ruchowi powietrza może na pewien czas podnieść temperaturę przy gruncie.

Obecnie wiele wskazuje na to, że przymrozki w kwietniu 2024 r. to już tegoroczni zimni ogrodnicy, który po prostu przyszli w tym roku wcześniej. Aktualne prognozy długoterminowe sugerują, że w połowie maja nadejdzie jak zwykle fala ochłodzenia, ale nie dojdzie do załamania pogody takiego jak w kwietniu.

Zimna Zośka i zimni ogrodnicy 2024 – znaczenie w uprawie roślin ogrodowych

Znając terminy możliwego ryzyka wystąpienia majowych przymrozków, łatwiej planować uprawę roślin i ustrzec się przed stratami spowodowanymi przymrozkami. W szczególności jest to ważne w przypadku produkcji rozsad warzyw czy kwiatów wrażliwych na niskie temperatury, które na miejsce stałe w ogrodzie sadzimy z tego względu właśnie po zimnej Zośce, czyli po 15 maja. Kolejną część naszego poradnika znajdziesz poniżej, pod boksem reklamowym:)

Po zimnych ogrodnikach i zimnej Zośce można sadzić np. rozsady pomidorów, cukinii, papryki, dyni, ogórków i innych warzyw, ziół i roślin ozdobnych z pochodzących z cieplejszych stref klimatycznych.

Przyjęło się też, iż właśnie po 15 maja można bezpiecznie wystawić na zewnątrz (na balkony lub tarasy) wieloletnie rośliny ozdobne, uprawiane w donicach lub pojemnikach, które na czas zimy chowamy przed mrozem do pomieszczeń. Po zimnej Zośce bezpieczniej jest również posadzić do skrzynek balkonowych kwitnące rośliny ozdobne.

Wiosenne przymrozki
Autor: GettyImages Wiosenne przymrozki mogą uszkodzić pąki lub kwiaty drzewo owocowych, co może oznaczać brak owoców w danym roku

Trzej ogrodnicy i zimna Zośka 2024 – jak chronić rośliny przed wiosennymi przymrozkami?

Niestety, przymrozki występujące niemal cyklicznie w dniach 12-15 maja, mogą być także groźne dla roślin już rosnących w ogrodzie – wiele z nich już kwitnie lub ich pąki właśnie pękają. Niebezpieczne jest to między innymi dla drzew owocowych, ponieważ przemarznięcie ich kwiatów lub pąków w tym czasie, może oznaczać brak owoców w danym roku. Nie zapominaj też o innych pilnych pracach w ogrodzie, które masz do wykonania w lutym!

Uszkodzeń mogą doznać także kwitnące lub rozpoczynające wtedy kwitnienie krzewy ozdobne (np. azalie, różaneczniki, magnolie). Z tego względu, warto przygotować się wcześniej na wystąpienie nagłego znacznego spadku temperatury, który po okresie dłuższego ocieplenia wiosennego może być dla roślin zabójczy. Warto więc uważnie śledzić prognozy pogody w okolicach połowy maja i gdy tylko zapowiadane są przymrozki, trzeba okryć lub zabezpieczyć rośliny ogrodowe, np. przez owinięcie ich odpowiednią warstwą białej agrowłókniny lub innego materiału przepuszczającego powietrze.

Podobnie postępujemy w przypadku roślin w pojemnikach stojących już na zewnątrz – wystarczy po prostu (przynajmniej na noc) przenieść je w tych dniach do pomieszczeń lub także osłonić (owinąć) agrowłókniną lub kartonem. Pamiętajmy przy tym, że krytyczny (największe spadki temperatury) jest okres nocy, a w czasie dnia i pod wpływem działania słońca temperatura może wzrosnąć, dlatego wtedy należy odkryć osłony, by rośliny się nie zaparzyły.

Przeczytaj też: Jakie rośliny cebulowe sadzi się wiosną. Kwiaty cebulowe sadzone wiosną >>>