Pędrak - larwa chrabąszcza majowego i drutowce - larwy sprężyków. Jak zwalczać szkodniki glebowe

Pędrak - larwa chrabąszcza majowego oraz drutowce - larwy spężyków to jedne z najgroźniejszych szkodników glebowych. Walka z nimi to problem wielu właścicieli ogrodów. Podpowiadamy skuteczne metody zwalczania pędraki i drutowce -  szkodniki roślin.

Drutowce - larwy sprężyków: jak szkodzą

Larwy sprężyków nazywane drutowcami, które w swym cyklu rozwojowym spędzają w glebie kilka lat, powodują znaczne szkody:

• drążą w różnych kierunkach korzenie i bulwy roślin, które tracą wskutek tego wartości odżywcze i łatwo gniją. Takie uszkodzenia mogą też prowadzić do zamierania roślin;
• podcinają szyjki korzeniowe roślin i wgryzają się do dolnej części łodyg; uszkodzone w ten sposób rośliny zamierają;
• zjadają wysiane nasiona i niszczą kiełki.

Dorosłe sprężyki to cała rodzina chrząszczy pojawiających się w maju na liściach różnych roślin. Skutki ich żerowania są niewielkie i nie mają znaczenia dla rozwoju roślin.

Pędraki, czyli larwy chrabąszcza majowego - co złego czynią w ogrodzie?

Larwy chrabąszcza majowego nazywane pędrakami są dla roślin szczególnie niebezpieczne. Ukryte w glebie, niszczą podziemne części nie tylko roślin zielnych, ale także drzew i krzewów:

• pędraki ogryzają korzenie wschodzących roślin i wysadzonej rozsady, co powoduje ich więdnięcie i zamieranie;
• wygryzają dziury w korzeniach drzew i krzewów, niszcząc wiązki przewodzące substancje odżywcze.

Sprawdź też:

• sposoby na mszyce >>>
• sposoby na ślimaki w ogrodzie >>>

Pędrak jako szkodnik roślinjest dość uciążliwy. Jego działanie doprowadza do zamierania gałęzi, słabego rozwoju młodych drzewek, a nawet do całkowitego ich obumierania. Dorosłe chrabąszcze majowe (chrząszcze) ogryzają w maju i czerwcu młode liście drzew. Wprawdzie na ogołoconych pędach rozwijają się pączki śpiące, ale zaatakowane rośliny są osłabione, źle rosną i źle zimują.

Zwalczanie drutowców i pędraków

Tryb życia drutowców i pędraków powoduje, że ich zwalczanie jest trudne. Skutki żerowania pojawiają się zbyt późno, by na ich podstawie rozpoznawać i skutecznie zwalczać szkodniki jeszcze w tym samym roku. Bardzo ważne jest więc zapobieganie masowemu rozmnażaniu się pędraków i drutowców:

• likwidowanie nieużytków, ugorów i zadarnień, bo tam właśnie chętnie żerują pędraki;
• wzruszanie w dni słoneczne powierzchniowej warstwy gleby, co powoduje, że giną przesuszone jaja, drutowce i pędraki;
• niszczenie chwastów (szczególnie perzu, który jest przysmakiem drutowców);
• ochrona naturalnych wrogów: ptaków, kretów, ryjówek i chrząszczy biegaczy (popularnie zwanych szczypawkami).

Innym sposobem zwalczania tych szkodników jest wyłapywanie i niszczenie larw żerujących w ogrodzie:

• przesiewanie ziemi kompostowej przed rozrzuceniem i niszczenie odsianych z niej szkodników;
• wabienie drutowców szczególnie ulubionymi przez nie roślinami lub ich fragmentami: sałatą, którą należy sadzić między roślinami uprawnymi i często zbierać drutowce z jej korzeni, albo kawałkami bulw ziemniaków, korzeni marchwi lub buraków (zakopuje się je na głębokość około 5 cm w odstępach 1-3 m, ściętą płaszczyzną do dołu). Należy je wymieniać co 4-5 dni, a zgromadzone w nich drutowce niszczyć.

Pędrak i drutowce zwalczanie: chemiczne preparaty

Do zwalczania drutowców i pędraków można też używać doglebowych owadobójczych preparatów chemicznych: Basudinu 10G lub Diazinonu 10G: 0,8 - 1,2 kg na 100 m² (więcej preparatu stosuje się przeciwko starszym larwom). Preparat trzeba wiosną lub jesienią wymieszać z glebą do głębokości 10-20 cm.

Preparaty chemiczne na pędraki i drutowce warto stosować:

• gdy zakłada się ogród na terenie po ugorze lub łące, bo są one zazwyczaj silnie opanowane przez drutowce i pędraki;
• przed siewem lub sadzeniem roślin w starszym ogrodzie, jeśli szkodniki te występują masowo i powodują znaczne szkody;
• podczas sadzenia drzewek owocowych, aby uchronić system korzeniowy przed pędrakami. Należy wówczas wsypać nieco preparatu na dno przygotowanego dołu oraz wymieszać z preparatem glebę, którą zasypiemy korzenie.

Skutecznym sposobem jest też zaprawianie nasion przed siewem preparatami: Carbodan 350 FS, Diafuran 350 FS, Furadan 35 ST, Furadan 480 FS i Marshal 250 DS. Jeżeli po wschodzie roślin lub wkrótce po posadzeniu pojawią się pierwsze uszkodzenia, można podlewać rośliny roztworem preparatu Basudin 25 EC. 

Jeżeli pojawiają się chrząszcze chrabąszcza majowego, można:

• z młodych drzewek otrząsać je na rozłożone na ziemi płachty (należy robić to rankiem, kiedy są odrętwiałe po nocnym obniżeniu temperatury). Sparzone wrzątkiem i wysuszone są doskonałą karmą dla ryb, drobiu i trzody chlewnej;
• wysokie drzewa liściaste (w ogrodzie lub jego pobliżu) można opryskiwać Owadofosem płynnym 50 (0,15%), Zolonem 35 EC (0,2%) lub Basudinem 25 EC (0,15%). Wykonanie tego zabiegu należy zlecić wyspecjalizowanym ekipom dysponującym odpowiednim sprzętem do opryskiwania wysokich drzew.

prof. Stanisław Ignatowicz