Latające kleszcze - jak je rozpoznać? Czy są groźne dla ludzi? Jak je odróżnić od kleszczy?

2023-05-12 16:52

Latające kleszcze lub też inaczej kleszcze ze skrzydłami, to popularna nazwa strzyżaków sarnich. Łatwo je zauważyć, bo potrafią zaatakować w lesie czy na łące całą chmarą. Czy latające kleszcze są dla nas groźne? Czym różnią się od kleszczy? Jak rozpoznać objawy ukąszenia latających kleszczy?

Latający kleszcz: strzyżak sarni
Autor: GettyImages Latający kleszcz: strzyżak sarni

Spis treści

  1. Latające kleszcze strzyżaki - jak wyglądają?
  2. Czym różnią się strzyżaki sarnie od kleszczy?
  3. Jak wygląda ugryzienie przez latającego kleszcza?
  4. Czy latające kleszcze są groźne dla ludzi?
  5. Jak odstraszyć latające kleszcze?

Strzyżak sarni (Lipoptena cervi) to gatunek owada występującego pospolicie na obszarach o klimacie umiarkowanym, m.in. w Europie, w tym także w Polsce. Znany jest także pod nazwą strzyżak jelenica, a potocznie nazywa się go latającym kleszczem. Czy ma coś wspólnego z kleszczami? Czy jest równie jak one groźny? Gdzie go można spotkać? Jak wygląda ugryzienie latającego kleszcza?

Latające kleszcze strzyżaki - jak wyglądają?

Strzyżak sarni to niewielki owad - długość jego ciała wynosi 5-6 mm, ciało jest spłaszczone i brunatne. Owad ma bardzo twardy pancerz (zbudowany z chityny) i trzy pary odnóży zakończonych pazurkami czepnymi (dzięki nim mocno wczepia się w skórę żywiciela). Tułów porasta szczecina. Na szerokiej głowie znajdują się małe oczy.

Charakterystyczne dla strzyżaka są długie skrzydła (do 6 mm), które owad zrzuca, gdy znajdzie sobie żywiciela i wczepi się w jego ciało.

Strzyżak pasożytuje na sarnach, jeleniach i łosiach, żywiąc się ich krwią i rozmnażając się na nich.

Czym różnią się strzyżaki sarnie od kleszczy?

Strzyżak sarni często bywa mylony z kleszczem. Lasy Państwowe przygotowały infografikę, która wskazuje różnice między tymi dwoma pasożytami.

Strzyżak sarni a kleszcz
Autor: Lasy Państwowe

Jak wygląda ugryzienie przez latającego kleszcza?

Ugryzienia przez latającego kleszcza można nawet nie zauważyć (ponieważ nie czujemy w momencie ukąszenia bólu). Potem jednak może pojawić się na skórze zaczerwienienie i swędzenie oraz reakcja alergiczna w postaci charakterystycznej grudki, która może utrzymywać się dłuższy czas (zazwyczaj 2-3 tygodnie, ale bywa, że nawet rok). Po pewnym czasie może dojść do wtórnej reakcji alergicznej i utrzymujących się kilka miesięcy silnie swędzących, rumieniowych zmian skóry.

Czy latające kleszcze są groźne dla ludzi?

Strzyżaki to pasożyty żywiące się krwią. Żerują na zwierzętach leśnych: sarnach, jeleniach i łosiach. Ich żywicielem nie jest człowiek, ale jest on również narażony na ukąszenia strzyżaków, stając się przypadkową ofiarą.

Są to jednak owady uciążliwe, szczególnie gdy pojawią się dużymi chmarami. Często potrafią obsiadać człowieka, wchodzić pod ubranie, a także do nosa, uszu i pod powieki, wplątywać we włosy. Trudno je strząsnąć z ubrania, ponieważ przyczepiają się mocno haczykami na odnóżach.

Choć nie jest to potwierdzone naukowo, strzyżaki mogą przenosić na ludzi boreliozę, bartonellozę i anaplazmozę, a także bakterie powodujące inne choroby i zmiany skórne.

Jak odstraszyć latające kleszcze?

Starajmy się na wycieczki do lasu odpowiednio ubierać. Ponieważ strzyżak żeruje na zwierzętach o ciemnym ubarwieniu sierści, najlepiej idąc do lasu zakładać ubrania w jasnych kolorach. Wybierajmy spodnie z długimi nogawkami, a bluzki z długimi rękawami. Gdy tylko zauważymy na sobie strzyżaka, należy go niezwłocznie zdjąć. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie repelentów odstraszających owady.

Przeczytaj też: