Czerwone robaki na liliach już się pojawiły! Jak pozbyć się poskrzypki liliowej?
Poskrzypka liliowa to najgroźniejszy i najważniejszy szkodnik lilii żerujący głównie na liściach oraz pąkach kwiatowych. Niszczy rośliny wygryzając dziury. Chrząszcz w ciągu roku wydajne 2-3 pokolenia i jest trudny do zwalczania. Jak wygląda poskrzypka liliowa? Czym zlikwidować czerwone robaki na liliach?
Autor: GettyImages
Poskrzypka liliowa to groźny szkodnik lilii
Spis treści
- Jak wygląda poskrzypka liliowa?
- Cykl życiowy poskrzypki liliowej
- Jak poskrzypka liliowa niszczy lilie?
- Jak pozbyć się poskrzypki liliowej?
- Lilie w galerii zdjęć
Poskrzypka liliowa (Lilioceris lilii) to rzeczywista zmora ogrodników, zwłaszcza miłośników bylin cebulowych. Aby z nią skutecznie walczyć potrzebna jest systematyczność i cierpliwość. O ile rozpoznanie wroga nie sprawia problemów, sprawa likwidacji nie jest już taka prosta.
Jak wygląda poskrzypka liliowa?
Poskrzypka liliowa (Lilioceris lilii) to chrząszcz należący do rodziny stonkowatych (Chrysomelidae). Podobnie jak kuzyn – stonka ziemniaczana – jest trudny do zwalczenia. Dorosła forma ma 6-8 mm długości. Ma błyszczące czerwone ciało, z czarnymi odnóżami i głową. Agresywne barwy poskrzypki odstraszają wielu potencjalnych wrogów, ale jednocześnie ułatwiają człowiekowi rozpoznanie owadów. Jeśli poczuje się zagrożona pociera odwłokiem o pokrywy i wydają skrzypiący dźwięk (stąd nazwa owada). Poskrzypka liliowa ma także długie, segmentowane czułki. Larwy poskrzypki są pomarańczowe, jajowate, pokryte lepką śluzowo-kałową substancją. Ukrywają się w odchodach. Jaja są ciemnopomarańczowe, niewielkie (1 mm długości), zebrane w grupy.
Autor: GettyImages
Poskrzypka liliowa to groźny szkodnik lilii
Cykl życiowy poskrzypki liliowej
Poskrzypka liliowa w ciągu sezonu wydaje 2-3 pokolenia. Samice składają jaja (nawet 200-300) na spodniej stronie liści bylin, w złożach po 2-10 sztuk. Po 5-10 dniach wylęgają się larwy, które są trochę podobne do larw stonki ziemniaczanej. Są bardzo żarłoczne. Po 2-3 tygodniach stają się większe od owadów dorosłych. Przepoczwarczają się w ziemi (pierwsze pokolenie najczęściej w czerwcu). Po około czterech tygodniach wychodzą jako imago (owad dorosły), rozpoczynają rójkę i składanie jaj. Cykl życiowy powtarza się.
Jak poskrzypka liliowa niszczy lilie?
Ulubionym pokarmem poskrzypki liliowej - jak wskazuje nazwa szkodnika - są lilie (z wyszczególnieniem lilii królewskich). Ponadto żerują na szachownicy, konwalii majowej i kokoryczce. W warzywniku mogą zaatakować cebulę, czosnek oraz por (rzadziej).
W ogrodzie pojawia się najczęściej już kwietniu (rzadziej w marcu). Szkodliwe są zarówno larwy, jak i owady dorosłe poskrzypki liliowej. Szkodniki wygryzają dziury w liściach i pąkach. W krótkim czasie rośliny ozdobne zostają oszpecone, a jednocześnie ograniczony jest ich wzrost oraz osłabione kwitnienie (mogą w ogóle nie zakwitnąć) i zwiększona podatność na niekorzystne warunki (w tym choroby). Zaatakowane lilie (i inne byliny) wyglądają jakby gniły. Na liściach pojawiają się czarne „kupki”, w których znajdują się larwy.
Jak pozbyć się poskrzypki liliowej?
Walka z poskrzypką liliową jest uciążliwa. Owad wydaje kilka pokoleń w roku, składa dużą liczbę jaj, a jego larwy chowają się w osłonkach ze śluzu i odchodów. Monitoring wśród rabat i innych części ogrodu z wymienionymi powyżej bylinami i warzywami powinno się wykonywać przynajmniej raz na kilka dni.
- Najbardziej naturalna metoda zwalczania poskrzypki liliowej to ręczne zbieranie larw i chrząszczy, a także niszczenie dobrze widocznych skupisk jaj poskrzypki znajdujących się na spodnich stronach liści (czasem na pędach). Praca ta jest uciążliwa. Powinno się ją wykonywać w ochronnych rękawicach (np. gumowych). Larwy czasem zrzuca się na ziemię, gdzie staną się zdobyczą dla drapieżników.
- Poskrzypka liliowa w dużym stopniu jest odporna na chemiczne środki ochrony roślin. W szczególności dotyczy to jaj chronionych przez śluzową powłokę, ale larwy również są względnie bezpieczne. Chemia najskuteczniej działa na owady dorosłe. Opryski mogą pomóc, ale nie dają więc pewnej gwarancji skuteczności.
- Do polecanych preparatów zwalczających poskrzypke liliową należy m.in. Decis, Karate Gold i Actellic. Jeden zabieg nie wystarczy, powinno się go ponowić po 7-10 dniach. Oprysk preparatem powinno się wykonywać w godzinach wieczornych, gdy chrząszcz jest najbardziej aktywny (a przy okazji ograniczy się szkodliwość względem owadów pożytecznych). Warto preparatem potraktować także powierzchnię liści. Dłuższe używanie środka z substancjami aktywnie czynnymi należącymi do tej samej grupy nie ma większego sensu, gdyż szkodnik może uodpornić się na nie.
- W ogrodzie można założyć również pułapki – poletka z siedmiolatką, na których będą gromadziły się owady, dzięki czemu łatwiej będzie je zlikwidować.
Sukces w walce będzie możliwy przy dużej systematyczności i połączeniu metod. Niestety, poskrzypka liliowa nie ma typowych wrogów naturalnych. W małym stopniu pomocne są ptaki, chociaż traktuje się je jako drobne i niewystarczające wsparcie.
Przeczytaj też:
- Biała muszka na kwiatach balkonowych - co to jest mączlik szklarniowy i jak go zwalczać?
- Choroby i szkodniki róż - jakie są najgroźniejsze? Na co chorują róże i jak je leczyć?
- Mszyce na kwiatach balkonowych - jak zwalczać? Czym pryskać na mszyce kwiaty na balkonie?
Lilie w galerii zdjęć
Autor: GettyImages
Lilie w ogrodzie