Grzybienie białe, czyli lilie wodne, zdobią ogrodowe oczko wodne! Jak sadzić i dbać o lilie wodne? Najpiękniejsze odmiany
Grzybienie białe, znane jako lilie wodne, to efektowna ozdoba ogrodowego stawu czy oczka wodnego. Można też sadzić je w niewielkich oczkach zrobionych z beczek, mis lub innych naczyń ustawionych na balkonach bądź tarasach. Do tego najlepiej nadają się miniaturowe odmiany lilii wodnych. Dowiedz się, jak posadzić grzybienie, poznaj najpiękniejsze odmiany lilii wodnych.
Autor: GettyImages
Grzybienie białe
Spis treści
- Lilie wodne, czyli grzybienie białe albo nenufary - jak wyglądają?
- Jak i kiedy posadzić grzybienie?
- Lilie wodne - jak uprawiać?
- Piękne odmiany lilii wodnych
- Grzybienie białe to nie tylko roślina ozdobna
Lilie wodne to jedne z najładniejszych roślin wodnych. Idealnie nadają się do sadzenia w stawie, czy oczku wodnym. Oczarowały wielu artystów: dobrze znana jest seria obrazów z liliami sławnego impresjonisty Claude’a Moneta. W Polsce największą admiratorką tych roślin była pisarka Maria Dąbrowska, która uwieczniła nenufary w powieści „Noce i Dnie”. Piękne kwiaty lilii wodnych są ozdobą każdej, nawet najmniejszej tafli wody. Jakie lilie wodne wybrać do oczka wodnego?
Lilie wodne, czyli grzybienie białe albo nenufary - jak wyglądają?
Grzybienie białe (Nymphaea alba), potocznie zwane liliami wodnymi lub nenufarami, to byliny zimujące w gruncie. Trudno wyobrazić sobie ogrodowe oczko wodne bez efektownych lilii wodnych.
Kwiaty lilii wodnych, o mięsistych płatkach w kolorach białym, żółtym, pomarańczowym, różowym lub czerwonym mogą mieć do 25 cm średnicy, otwierają się tylko w ciągu dnia. Minimalna temperatura konieczna do kwitnienia to 18 st. C. Kwiaty lilii wodnych delikatnie pachną i w większości są zapylane przez owady. Nie są niestety zbyt trwałe, kwitną tylko 3–4 dni. Po przekwitnięciu szypułka kwiatowa skręca się spiralnie, wciągając kształtujący się owoc pod powierzchnię wody.
Oprócz kwiatów elementem dekoracyjnym lilii wodnych są także liście: skórzaste, o zaokrąglonym kształcie, pokryte woskiem, dorastające do 30 cm średnicy. Lilie wodne mogą mieć liście zielone, purpurowe lub plamiste, mają długi ogonek (nawet do 2 m). Unoszą się na powierzchni wody dzięki licznym komorom powietrznym w blaszce liściowej i ogonku. Mięsiste kłącza zimujące w podłożu mogą osiągnąć do 1 m długości. Raz na kilka lat, gdy liście zaczynają wyrastać ponad powierzchnię lustra wody, a kwiaty stają się coraz mniejsze i mniej liczne, kłącze należy wiosną wykopać, podzielić na klika części i ponownie posadzić.
Jak i kiedy posadzić grzybienie?
Grzybienie należy sadzić w spokojnej, nieruchomej wodzie, z dala od fontann czy wypływów wody, bezpośrednio do gruntu – zabezpieczając kłącze przed wypłynięciem lub w plastikowych, ażurowych pojemnikach.
Lilie wodne w oczku wodnym czy stawie sadzi się od połowy maja. Podłoże powinno składać się w 2/3 z ciężkiej, gliniastej ziemi ogrodowej i w 1/3 z torfu. Lilie wodne rozwijają się dobrze w wodzie miękkiej i kwaśnej o pH 5,5–7,0.
Lilie wodne - jak uprawiać?
Grzybienie kochają słońce i tylko niektóre odmiany bujnie kwitną w częściowo zacienionym oczku wodnym.
Co roku wskazane jest nawożenie roślin. Należy stosować wyłącznie nawozy azotowe. Nawozy do lilii wodnych w żadnym wypadku nie mogą zawierać fosforu - prowadzi on do rozwoju glonów, które nie są pożądanymi mieszkańcami oczka wodnego czy stawu. Wiosną (do połowy czerwca) lilie wodne można nawozić mączką rogową (zawiera około 15 proc. azotu i nie rozpuszcza się w wodzie, rozkładają ją dopiero mikroorganizmy w strefie korzeniowej rośliny). Silnie rozwijającym się odmianom lilii potrzeba około 50 g nawozu.
Zimą, jeśli oczko wodne zamarza aż do dna, należy lilie wykopać i przechować w wodzie w pomieszczeniu zabezpieczonym przed ujemnymi temperaturami.
- Przeczytaj też: Kiedy i jak przesadzać lilie wodne?
Lilie wodne źle reagują na ciągłe moczenie wierzchniej strony liści i kwiatów. Lepiej więc sadzić je poza zasięgiem kropel wody spadających z fontann czy rozpryskujących się na kamiennych kaskadach. Rośliny te nie lubią także szybkiego i wartkiego nurtu. W niesprzyjających warunkach gorzej rosną, słabiej kwitną i są częściej atakowane przez szkodniki. Dlatego najlepiej sadzić je na otwartej przestrzeni, w nasłonecznionej części zbiornika (w cieniu grzybienie mają drobniejsze i bledsze kwiaty lub wcale nie kwitną).
Piękne odmiany lilii wodnych
Odmiany lilii wodnych różnią się siłą wzrostu i dlatego należy dobierać je w zależności od wielkości oczka wodnego.
- ‘Atraction’ odmiana lilii wodnych o kwiatach różowych do czerwonych, kwitnie od końca maja do października, głębokość sadzenia: 50–100 cm, szybko się rozrasta;
- ‘Escarbaucle’ odmiana lilii wodnych o czerwonych kwiatach, kwitnie od czerwca do września, głębokość sadzenia: 30–90 cm, nadaje się do miejsc półcienistych;
- ‘Fabiola’ odmiana lilii wodnych o kwiatach różowych, kwitnie od czerwca do września, głębokość sadzenia: 80–100 cm, nadaje się do dobrze nasłonecznionych oczek;
- ‘Gladstoniana’ odmiana lilii wodnych o białych kwiatach, kwitnie od czerwca do września, głębokość sadzenia: 80–100 cm, kwitnie obficie;
- ‘Mariacela Albida’ odmiana lilii wodnych o białych kwiatach, kwitnie od końca maja do września, głębokość sadzenia: 40–90 cm, szybko się rozrasta;
- ‘Pygmaea Alba’ odmiana lilii wodnych o białych, niewielkich kwiatach, kwitnie od czerwca do września, głębokość sadzenia: 15–40 cm.
Grzybienie białe to nie tylko roślina ozdobna
Grzybienie białe to także roślina lecznicza - surowcem zielarskim są kłącza, liście i kwiaty. Wyciąg ze świeżych kwiatów ma działanie nasercowe i uspakajające. Napar z suszonych liści w medycynie ludowej stosowano przy schorzeniach układu oddechowego. Korzenie, w połączeniu z solami żelaza, stosowane były do barwienia na silnie intensywny kolor zielony. Stare kłącza stosowano do barwienia na czarno.
Lilie wodne podlegają w Polsce ścisłej ochronie!
Autor: GettyImages
Wiktoria królewska
Liście królewskiej lilii wodnej (Victoria amazonica) należą do największych na świecie. Ich średnica dochodzi do 2,4 m. Wyglądem przypominają wielkie, pływające talerze, ze wzniesionymi ku górze krawędziami. Jeden liść może utrzymać ciężar dochodzący do 20 kg.
