Ogród w cieniu: jak urządzić ogród w zacienionych miejscach? Wystarczy wybrać odpowiednie rośliny!
Jak urządzić ogród w cieniu? Na zacienionej działce można wyczarować magiczny ogród. Trzeba tylko odpowiednio dobrać rośliny do cienia.
Autor: Katarzyna Józefowicz
Ogród w cieniu wymaga dobrego projektu i odpowiednio dobranych roślin
Spis treści
- Urządzanie ogrodu w zacienionych miejscach - o tym warto pamiętać
- Dobór roślin do miejsc zacienionych
- Rośliny do ogrodu w cieniu
- Jak przygotować podłoże w zacienionych miejscach?
- Elementy małej architektury w ogrodzie w cieniu
- Ogród w cieniu - co zamiast trawnika?
- Przykład ogrodu w miejscu zacienionym
- Cztery rady dla właścicieli cienistego ogrodu
Ogród w cieniu też może być efektowny. Radzimy, jak urządzić ogród w cieniu. Każda działka ma małe lub większe zacienione fragmenty terenu. Cień rzucany jest przez własny lub sąsiednie domy, szczelne, wysokie ogrodzenia, rozłożyste drzewa i wysokie krzewy oraz elementy małej architektury. Zdarzają się takie posesje, na których światła słonecznego brakuje przez większą część dnia: taki ogród w cieniu wymaga dobrego projektu i odpowiednio dobranych roślin.
Urządzanie ogrodu w zacienionych miejscach - o tym warto pamiętać
W miejscach zacienionych w ogrodzie ziemia zazwyczaj jest wilgotna i wolniej się nagrzewa, nawet w gorące letnie dni. A więc ogród w cieniu ma warunki siedliskowe, których większość roślin ozdobnych nie toleruje. Jeżeli w ogrodzie w cieniu posadzimy drzewa, krzewy, byliny i rośliny jednoroczne, ignorując ich potrzeby, będą kwitły mało lub wcale, ich liście staną się blade, a pędy słabe i wyciągnięte. Usytuowanie ogrodu w cieniu źle wpłynie też na kondycję roślin, wzrośnie ich podatność na choroby i ataki szkodników. W efekcie ogród w cieniu będzie wyglądał żałośnie. By uniknąć takiej sytuacji, wystarczy zaakceptować istniejące w nim warunki i docenić zalety cienistych kompozycji. Aranżacje ogrodów w cieniu muszą być dobrze przemyślane.
Projektując ogród w cieniu postawmy na bujne rośliny – a tak zazwyczaj rosną te tolerujące niedobór słońca – to doskonały materiał kompozycyjny. Pamiętaj, że ogród w cieniu potrzebuje mniej podlewania, zaś zastane na działce duże drzewa (mimo że jesienią przysparzają pracy, zasypując ogród liśćmi) są prawdziwym skarbem – dostarczają tlenu oraz chronią przed wiatrem.
Nie przegap: Drzewa liściaste do ogrodu. Polecamy najładniejsze gatunki drzew
Dobór roślin do miejsc zacienionych
W aranżacji ogrodu w cieniu powinny się znaleźć jedynie takie rośliny, które w mniejszym lub większym stopniu tolerują niedobór światła. Wbrew pozorom w tej grupie roślin do cienia jest wiele gatunków pięknie kwitnących. Najlepiej czują się tu rośliny, których „przodkowie” pochodzą z lasów. By rosły w odpowiednich warunkach, warto przez kilka dni (pochmurnych i słonecznych), o różnych porach, uważnie przyglądać się miejscu, które chcemy zagospodarować. To pozwoli wyznaczyć w aranżacji ogrodu strefy całkowicie zacienione oraz te, które słońce oświetla w godzinach rannych lub popołudniowych.
Do dyspozycji mamy niskie rośliny zadarniające do cienia, które łatwo się rozrastają i pokrywają całe połacie terenu, byliny do cienia o dużych ozdobnych liściach albo efektownie kwitnące, krzewy do cienia rozmaitej wysokości, a także pnącza i niewysokie drzewa do cienia.
Popołudniowe słońce bardziej wysusza glebę niż poranne – pod tym kątem też trzeba dobierać rośliny do nasadzeń. Od strony wschodniej dobrze poczują się te najlepiej znoszące cień, zaś od zachodniej – potrzebujące nieco więcej światła, a mniej wody w podłożu.
Rośliny do ogrodu w cieniu
- Byliny do cienia: bluszczyk kurdybanek, bergenia sercowata, bodziszki: wspaniały i himalajski, ciemierniki, dąbrówka rozłogowa, dziurawiec, fiołek wonny, funkia gajowiec, żółty jaskier rozłogowy, jasnota plamista, jarzmianka większa, języczki, kosaciec syberyjski, kokoryczka wielokwiatowa, konwalia majowa, miodunka plamista, naparstnica purpurowa, odętka wirginijska, parzydło leśne, pluskwica groniasta, przebiśniegi, przytulia wonna, podagrycznik pospolity 'Variegatum', rodgersje, runianka, szafirki, tojad mocny, tawułka, paprocie, poziomkówka indyjska, wilczomlecz złoty, zawilec leśny.
- Pnącza do cienia: bluszcz pospolity, hortensja pnąca, kokornak wielkolistny, przywarka japońska, niektóre odmiany powojników.
- Drzewa i krzewy liściaste do cienia: grab pospolity, miłorząb dwuklapowy, azalia japońska, barwinek pospolity, bukszpan pospolity, golteria pełzająca, hortensje: bukietowa, dębolistna i ogrodowa, irga Dammera 'Eicholtz', 'Major', 'Skogholm', kalina sztywnolistna, kiścień Waltera, laurowiśnia wschodnia, ligustr pospolity, mahonia pospolita, ostrokrzew Meserwy, pieris japoński, porzeczka alpejska, różaneczniki: jakuszmiański i wielkokwiatowy, śnieguliczka Chenoulta, trzmielina Fortune’a 'Coloratus'.
- Iglaki do cienia: cisy pospolity i pośredni, choina kanadyjska, mikrobiota syberyjska, żywotnik japoński.
Polecany artykuł:
Autor: www.thinkstockphotos.com
Tawułki Arendsa to barwne elementy ogrodowej kompozycji
Jak przygotować podłoże w zacienionych miejscach?
Większość roślin dobrze znoszących cień pochodzi ze środowiska leśnego. W lasach liściastych gleba jest wilgotna i zawiera wiele próchnicy (z rozkładających się liści i szczątków roślin). Warto więc podczas aranżacji ogrodu w cieniu, zanim przystąpimy do obsadzania - przekopać głęboko ziemię, nie mieszając ciemnej próchnicznej warstwy wierzchniej z jasnym jałowym podglebiem, a następnie dodać jak najwięcej rozłożonego kompostu.
Wiele roślin do cienia potrzebuje podłoża kwaśnego o pH 4,5-5,5. Najlepszym dodatkiem do gleby w przeznaczonych dla nich miejscach jest przekompostowana kora sosnowa lub kwaśny torf. Dla wyjątków takich jak bukszpan, które preferują glebę wapienną, warto do podłoża domieszać nieco dolomitu.
Przekopując ziemię w ogrodzie w cieniu, trzeba zachować szczególną ostrożność podczas pracy pod koronami drzew, bo łatwo można uszkodzić korzenie położone płytko pod powierzchnią gleby. Lepiej nie kopać tu zbyt głęboko, a kompost rozkładać i mieszać z podłożem na przykład widłami szerokozębnymi.
Elementy małej architektury w ogrodzie w cieniu
Aranżacja ogrodu w cieniu, oprócz wyboru roślin, powinna uwzględniać elementy małej architektury. Z bujną zielenią roślin w cieniu pięknie komponują się elementy małej architektury, trzeba tylko wybrać odpowiednią formę. Źródełka, kaskady i fontanny kojarzą się z nostalgicznym klimatem starych ogrodów. Aby uzyskać taki efekt w aranżacji ogrodu można kupić gotowe elementy: żeliwne, kamienne, betonowe lub ze sztucznego kamienia bądź zamówić misę u kamieniarza albo wykorzystać jako oprawę miejsca wypływu wody elementy nietypowe – na przykład rzygacz rynnowy bądź kamień o wyjątkowym kształcie.
Warto zrobić takie zakątki w aranżacji ogrodu w cieniu, bo w ich sąsiedztwie powstaje specyficzny przyjemny mikroklimat, a szum płynącej wody działa kojąco. W takim ogrodzie można znaleźć wytchnienie od codziennego pośpiechu. Ponadto aranżacja ogrodu z elementami wodnymi sprawi wiele przyjemności przez obserwowanie drobnych zwierząt zwabionych łatwym dostępem do wody.
Oświetlenie ogrodu to bardzo ważny element jego aranżacji. Zależnie od zastosowanych opraw pozwala wydobyć z mroku najpiękniejsze rośliny, fragmenty kompozycji, a nawet całe wnętrze ogrodu. Odpowiednio skierowane smugi światła ożywiają go także nocą i nadają mu nowy wymiar, wprowadzając radosną lub uroczysta atmosferę. Paradoksalnie - dzięki sztucznemu oświetleniu - ogród w cieniu może być jaśniejszy po zmroku niż za dnia.
W zakamarkach ogrodu w cieniu, do których nie dociera wiele światła, szczególną rolę do spełnienia mają rzeźby ogrodowe. Można wykorzystać je nie tylko do „spięcia” kompozycji aranżacji ogrodu lub jej ożywienia, ale też – gdy wybierzemy element o jasnej barwie – do rozjaśnienia dość ciemnego ogrodowego wnętrza w cieniu. Wybierając takie ozdobne elementy unikajmy przepychu, by aranżacja ogrodu nie była przytłaczająca i kiczowata. Tak urządzony ogród w cieniu nie będzie ponury.
Ogród w cieniu - co zamiast trawnika?
Do ogrodu w cieniu często wybieramy rośliny zadarniające zamiast trawnika. Wśród zadarniających roślin cieniolubnych na uwagę zasługują: gajowiec żółty, pragnia syberyjska, barwinek pospolity, bluszcz pospolity, kopytnik pospolity, dąbrówka rozłogowa. Rośliny zadarniające rozrastają się szybko i ściśle pokrywają podłoże. W trudnych miejscach w ogrodzie w cieniu to doskonała alternatywa dla trawnika.
Autor: Piotr Gorączko
Ozdobą większości roślin cieniolubnych są przede wszystkim piękne liście
Przykład ogrodu w miejscu zacienionym
Ogród w miejscu zacienionym założono w osłoniętym od słońca fragmencie działki. Aż kipi tutaj od roślin, zaprzeczając opinii, że cień nie jest dobrym miejscem na bujny ogród. Warunkiem jest wybór właściwych gatunków roślin.
Większość roślin, które preferują rozproszone światło, w naturze występuje w poszyciu lasu. Ich ozdobą są przede wszystkim piękne liście – soczyste, intensywnie zielone, u wielu odmian dwubarwne, w jaśniejsze smugi i wzorki. Ponieważ różnią się wielkością, kształtem, fakturą i odcieniami zieleni, pozwalają stworzyć kompozycje przypominające gobelin poprzetykany gdzieniegdzie kwiatami. Tu rosną gatunki i odmiany kwitnące na biało, które w połączeniu ze śnieżną korą brzozy pożytecznej i srebrno-zielonymi liśćmi brunnery wielkolistnej odmiany ‘Jack Frost’ utworzyły bardzo świetlisty i elegancki ogród. Tylko na obrzeżach, na granicy słońca i cienia, posadzono rośliny o kolorowych kwiatach.
Tekst: Elżbieta Borkowska-Gorączko
Cztery rady dla właścicieli cienistego ogrodu
- Wzbogać podłoże - przed posadzeniem roślin przekop ziemię i dodaj do niej kompostu oraz torfu. Dla większości roślin odpowiedni jest torf odkwaszony, a jedynie dla wymagających pH 4,5-5,5 powinien być kwaśny.
- Starannie dobieraj rośliny - w kompozycji na cienistej rabacie efektownie wyglądają zestawienia gatunków o różnych kształtach i fakturach liści. Jasne kwiaty rozjaśnią mroczne zakątki.
- Pamiętaj o proporcjach - bliżej ścieżek lepiej jest sadzić rośliny mniejsze i barwne, a za nimi tworzyć jednolite tło z roślin o dużych liściach lub większych skupin.
- Ściółkuj ziemię - pod wyższymi roślinami rozłóż ściółkę ze skoszonej trawy lub pociętych pędów roślin. Pomoże to utrzymywać wodę w podłożu i wzbogacić je w próchnicę.
