Kocioł na węgiel, drewno i biomasę. Wady, zalety i koszty ogrzewania domu
Koszty ogrzewania zależą głównie od wyboru paliwa. Różnica może być nawet czterokrotna – za ogrzewanie domu w zależności od sposobu ogrzewania można płacić dwa albo osiem tysięcy złotych rocznie. Kwoty są znaczne i warte tego, żeby swój wybór dobrze przemyśleć. Przyjrzyjmy się ogrzewaniu gdzie źródłem ciepła jest kocioł na węgiel oraz na drewno i biomasę.
Autor: Andrzej T. Papliński
Ogrzewanie domu węglem kosztuje mniej więcej tyle co drewnem.
Kotły na węgiel - zalety, wady, koszty...
Kotły na węgiel przez wiele lat były najpopularniejszymi urządzeniami grzewczymi. Ostatnio znów są bardzo chętnie stosowane. Powodem tego jest stosunkowo niska cena węgla. Same kotły na węgiel też nie są drogie.
Poza ceną trudno dopatrzyć się korzyści z zastosowania kotła na węgiel. Trzeba poświęcić na niego osobne pomieszczenie, bo wszystko w pobliżu pokrywa się węglowym pyłem. Konieczne jest też miejsce na przechowywanie węgla. Można go co prawda trzymać w tym samym pomieszczeniu co kocioł, w specjalnych pojemnikach, ale lepiej poświęcić na magazyn oddzielną sporą przestrzeń, bo ze względu na koszty transportu węgla nie warto kupować w małych ilościach. Opłacalny jest jednorazowy zakup ilości wystarczającej przynajmniej na połowę, a najlepiej na cały sezon grzewczy.
Jeszcze poważniejszym mankamentem ogrzewania węglem jest konieczność ciągłego dozorowania pracy kotła i częstego uzupełniania paliwa, a jest to dosyć ciężka i „brudna” praca. W dodatku rozpalanie i regulowanie wydajności kotła wymaga pewnej wprawy.
W zwykłym kotle na węgiel czy miał węglowy paliwo trzeba uzupełniać co kilka godzin. Oznacza to konieczność wstawania w nocy. Można temu zaradzić, kupując droższy kocioł z automatycznym podajnikiem paliwa. Dzięki niemu czas między załadunkami paliwa wydłuża się do kilkudziesięciu godzin. Wadą tego rozwiązania jest konieczność stosowania droższego paliwa – węgla typu ekogroszek. Trzeba też pamiętać o konieczności pozbywania się popiołu pozostałego po spaleniu węgla.
Bardzo poważny mankament kotłów na węgiel, to zanieczyszczanie atmosfery. Spalanie żadnego innego paliwa nie przyczynia się do degradacji środowiska tak bardzo jak spalanie węgla.
Ważny komin i odpowiednia wentylacja
Decydując się na ogrzewanie domu za pomocą kotła węglowego, należy pamiętać, że potrzebuje on komina odpornego na wysoką temperaturę oraz instalacji wentylacyjnej – w kotłowni przy podłodze musi być otwór nawiewny, którym będzie doprowadzane świeże powietrze, a przy suficie wlot do przewodu wentylacji wywiewnej grawitacyjnej z wylotem nad dachem budynku.
Przygotowywanie ciepłej wody użytkowej
Kotły na węgiel nie są wyposażone w zintegrowane urządzenia do przygotowywania c.w.u. Do jej podgrzewania trzeba zatem dokupić osobne urządzenia.
Instalacja grzewcza
Kotły na węgiel podgrzewają wodę do stosunkowo wysokiej temperatury (80-90°C), dlatego najlepiej nadają się do instalacji c.o. z tradycyjnymi grzejnikami. Do ogrzewania podłogowego potrzebny jest dodatkowy układ obniżający temperaturę wody. Instalacja zasilana przez kocioł na paliwo stałe zwykle pracuje w systemie otwartym – wnętrze instalacji ma kontakt z atmosferą przez otwarte naczynie wzbiorcze. Powoduje to wzmożoną korozję metalowych elementów, dlatego należy zastosować w niej takie, które są szczególnie dobrze zabezpieczone przed utlenianiem, na przykad kotły i grzejniki z żeliwa, rury z miedzi.
Jakie są koszty ogrzewania domu węglem
Kompletna instalacja z kotłem na węgiel, kominem i zasobnikiem ciepłej wody użytkowej, grzejnikami, rurami oraz niezbędną armaturą zabezpieczającą i sterującą kosztuje około 15-30 tys. zł. Roczny koszt ogrzewania domu o powierzchni 130 m2 to około 2000 zł.
Kotły na drewno i biomasę - zalety, wady, koszty...
Stają się popularne ze względu na niską cenę paliw pochodzenia roślinnego oraz ich ekologiczność. Do tej grupy zalicza się: kotły na drewno (nazywane zgazowującymi), na pelety i brykiety (sprasowane trociny i wióry), na słomę oraz ziarna zbóż i pestki owoców. Biomasa jest paliwem odnawialnym – sadząc drzewa i inne rośliny, można uzupełniać jego zapasy, a podczas spalania biomasy do atmosfery uwalnia się tylko tyle dwutlenku węgla, ile spalane rośliny pobrały wcześniej w procesie fotosyntezy. Ich spalanie nie przyczynia się zatem do zwiększania efektu cieplarnianego.
By maksymalnie wykorzystać energię chemiczną zawartą w drewnie, a tym samym spalać go mniej, potrzebne są kotły o specjalnej konstrukcji. Najbardziej zaawansowane i solidne mogą kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych, ale te najtańsze można kupić już za kilka tysięcy.
Kotły na biomasę potrzebują sporej przestrzeni, dużo miejsca zajmuje też paliwo do nich. Najgorsze są pod tym względem kotły na słomę – w sezonie grzewczym zużywa się jej tyle, że trzeba przeznaczyć na nią przestrzeń wielkości dużej stodoły. Biopaliwa należy uzupełniać w kotle częściej niż węgiel. Pod tym względem znów najgorzej wypada słoma, której porcja wypala się w ciągu kilkudziesięciu minut, a najlepiej pelety, ziarna zbóż i pestki spalane w specjalnych kotłach z automatycznymi podajnikami i zasobnikami, w których można zgromadzić zapas paliwa na kilka dni.
Wentylacja i komin - wymogi takie same jak przy kotłowni na węgiel
Kotły na drewno i biomasę wymagają takiej samej instalacji wentylacyjnej i komina jak te na węgiel.
Przygotowywanie ciepłej wody użytkowej
Do kotłów na drewno i biomasę, tak jak do węglowych, trzeba dokupić osobne urządzenia do podgrzewania wody użytkowej – działające niezależnie od kotła albo współpracujące z nim.
Instalacja grzewcza
W tym wypadku kotły na drewno i biomasę nie różnią się od węglowych, a więc pracują najczęściej w instalacji systemu otwartego (choć pojawia się coraz więcej modeli przystosowanych do pracy w układzie zamkniętym) i najlepiej, gdy zasilają tradycyjne grzejniki.
Koszty ogrzewania
Kompletna instalacja z kotłem na drewno (biomasę), kominem i zasobnikiem ciepłej wody użytkowej, grzejnikami, rurami oraz niezbędną armaturą zabezpieczającą i sterującą kosztuje 30-40 tys. zł. Roczny koszt ogrzewania domu o powierzchni 130 m2 to około 2000 zł.
